REHBERÎ, Ali Metin

(d. 15.03.1953 / ö. 02.12.1991)
âşık, serbest meslek
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ali Metin’dir. 15 Mart 1953 tarihinde Sivas’ın Divriği ilçesine bağlı Karakuzulu köyünde doğmuştur. Şiirlerinde Rehberî mahlasını kullanan âşık, altı çocuklu bir aileden olup Ahmet ve Hatice’nin oğludur. İlkokul tahsilinin ilk dört senesini (1958-1962) günlük gidip gelmek suretiyle komşu köy olan Dikmeçay köyünde, son senesini köyüne açılan ilkokulda okur (1963). Mezun olduğu sene İstanbul’a çalışmaya gider, bir özel kuruluşta hizmetli olarak çalışır. Askerlik dönüşü Ankara’ya taşınır, Ege Mahallesinde bir gecekondu yaparak orada yaşamaya başlar. TCDD ölüm yardımlaşma kısmında çalışır. Evli olup Hasan, Nimet, Kubilay, Bülent adlarında dört çocuğu vardır. Bunlardan kızı Nimet, saz çalıp türkü söyleyerek babasının mesleğini devam ettirmektedir. Oğullarından Hasan ve Kubilay ise saz çalmaktadır. 1978’de Halk Ozanları Kültür Derneği sekreteri seçilmiş, 1980’de de Başkanlığa getirilmiştir. Başkanlığı beş yıl sürmüştür. Yurdun çeşitli yerlerinde yapılan yarışmalardan çeşitli ödüller kazanır. Şiirlerinden bir bölümü Demiryol ve Karınca dergilerinde yayımlanır. Duygunun İncileri (Ankara-1990) isimli bir kitabı bulunmaktadır. Rehberî, 2 Aralık 1991’de Gerede yakınlarında geçirdiği trafik kazasında vefat etmiştir. Mezarı Cebeci Asri Mezarlığındadır. Ölümü, ozanlar arasında büyük üzüntü yaratmış, Hüseyin Gazi Metin, Öztürk Erkılıç ve Murtaza Yalçın gibi ozanlar ardından şiirler yazmışlardır. İsmi, evinin bulunduğu Nato yolundaki caddeye verilmiştir (Yıldız 2003: 271; Kaya 2009: 464).

Şiire başlaması komşu köyden gönül verdiği varlıklı bir aileden olan Gülizar isimli kızın, yoksul oluşundan dolayı kendisine verilmemesi üzerine olmuştur. Bunun yanında içinde bulunduğu geçim zorluğunun da şiir yazmasında önemli rolü olmuştur. Sazı ve sözü iyidir. Saz çalmaya ilkokuldayken başlar. Bunda anneannesinin teşviki olmuştur. Divriği’nin Sincan bucağından olan ve Ağa Dayı olarak bilinen İbrahim Eren, ilk ustasıdır. İlk zamanlar çevre köylerinin türkülerini ve Alevi deyişlerini söyler. Sonra Recaî Özdil’den usul dersleri alır. Daha çok Yunus Emre, Pir Sultan, Hatayî, Kul Himmet, Kul Hüseyin ve Âşık Veysel’in şiirlerini terennüm eder. Miraçlama ve düvazlar zevkle söylediği şiirler arasındadır. Zamanla-kendi şiirleri ve türkülerini söyler hâle gelmiştir (Kaya 2009: 464).

Sazı usta derecede çalan Rehberî, 1973’te beş plak, dört kaset doldurmuştur. Pek çok ödüller kazanmıştır. 1981 yılında TRT’nin açtığı Atatürk konulu 100. yıl destan yarışmasında mansiyon, yine TRT’nin düzenlediği Cumhuriyetin 60.yılı Şiir Yarışmasında birincilik ödülü bunlardan bazılarıdır (Kaya 2009: 464).

Hemşerisi Metinî ile şiirlerinin karışacağı düşüncesiyle 1983’te daha önce kullandığı metini mahlasını Rehberî’ye çevirir. Kimi zaman Ozan Rehberî olarak tapşırır. Şiirleri, teknik ve anlam yönünden oldukça başarılıdır. Hemen her konuda şiir yazmakla beraber, dinî ve sosyal konulu olanlar çoğunluktadır. Şiirleri pek çok dergide yayımlanmıştır. Ülkenin birçok yerini gezer, festival ve şenliklere katılır, konserler verir (Kaya 2009: 465).

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri. C. 4. Sivas: Önder Matbaacılık.

Yıldız, Ali (2003). Sivaslı Şairler Antolojisi. İstanbul: Kitap Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 21.08.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Duygunun İncileri- / Ankara1990Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Doğum YeriGörüntüle
2ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960Doğum YeriGörüntüle
4Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Doğum YılıGörüntüle
5ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960Doğum YılıGörüntüle
7Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Ölüm YılıGörüntüle
8ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960Ölüm YılıGörüntüle
10Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014MeslekGörüntüle
11ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?MeslekGörüntüle
12RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960MeslekGörüntüle
13Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Vecihi Timuroğlud. 29 Ekim 1927 - ö. 23 Ekim 2014Madde AdıGörüntüle
17ÇAVUŞ, Mustafa Sarıkayad. 1912 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RİNDÎ/KARAŞEMS, Ahmet Günerend. 1908 - ö. 20.12.1960Madde AdıGörüntüle