ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1RÂŞİD, Râşid Mehmed Rüstem Efendi, Sivaslıd. ? - ö. 1863Doğum YeriGörüntüle
2NURBAKÎ, Hakkı Yanıkd. 1970 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Tekin Kipözd. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Murat Tunceld. 02 Kasım 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5TEKİN, Mehmet Tekind. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Cem Karaerd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7KARA NUREDDİN, Nurettin Yıldırımd. 1946 - ö. 2009MeslekGörüntüle
8PERİŞAN GÜZEL, Güzel Kösed. 1918 - ö. 2000MeslekGörüntüle
9SEVDALI, Mehmet Sarıoğlud. 1939 - ö. 2002MeslekGörüntüle
10DOĞU ÂŞIĞI, İsmet Tambaşd. 1938 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HARUN KOCAd. 1981 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12SAKİNÎ, Sakine Işıkd. 1958 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13LÜTFÜ GÜLTEKİNd. 1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14MEHMED, Mehmet Gökçed. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15GARİP ERGÜL, Hüsamettin Ergüld. 1964 - ö. ?Madde AdıGörüntüle