ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ZİHNİ, Zihni Cansızd. 1904 - ö. 19.04.1993Doğum YeriGörüntüle
2RIZA, Rıza Asland. 1946 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ÖZCAN, Müslim Özcand. 1940 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ASLI, Gülseren Alkand. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Haşim Çatışd. 04 Eylül 1952 - ö. 19 Mart 1996Doğum YılıGörüntüle
6İZZETTİN, İzzettin Dönmezd. 01.01.1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7TUYLU FAZIL DİDARİd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
8NÛRÎ, Tokatlıd. 1824? - ö. 1884?MeslekGörüntüle
9ŞEHVÂRÎ, Ahmed Şükrüd. 1862/1863 - ö. 1914-1915MeslekGörüntüle
10MURATSIZ MERT, Hüseyin Mertd. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11CEYLANÎ, Hacı Mustafa Uğurd. 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12OZAN RECEP/DOĞANKARTAL, Recep Cırıkd. 1953 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14CEVRÎd. 1845 - ö. 1925Madde AdıGörüntüle
15TALİB ELESGER OĞLUd. 1877 - ö. 1979Madde AdıGörüntüle