Madde Detay
SÂLİKÎ, Yorgi Zafiridis
(d. ?/? - ö. ?/?)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Bektaşî şairidir. Hayatı hakkında ayrıntılı bilgi bulunmamaktadır. Trakya'da Yeşilyurt gazetesinde 72 yaşında vefat ettiği ifade edilmiştir. Kırklareli Aksu Mahallesi kilisesi papazı olan Sâliki, gizlice Bektaşîliğe girmiş ve Sâlikî mahlası ile şiirler söylemiştir. 1892'de sağ olan Sâlikî'nin bazı şiirleri Vahit Lütfi Salcı tarafından Kırklareli'nde neşredilen Trakya'da Yeşilyurt gazetesinde yayımlanmıştır (TDEA 1986: 442). Salcı, Sâlikî'nin eserleri incelendiğinde onun Hıristiyan olduğunun belli olmadığını ifade eder. Olgun, dolgun ve ahlaken kâmil olduğunu söyler. Hayranî isimli bir âşığın bu muhterem papaza (Sâlikî'ye) yazdığı bir nefes olduğunu belirtir ve bu nefesi yayımlar. Salcı, yaptığı araştırmalarda Sâlikî'yi Kırmızı papaz denilen bir papazla karıştırdıklarını ancak Sâlikî'nin ondan çok yüksek bir adam olduğunu vurgular. Salcı, Sâlikî'nin halk edebiyatı ve hece veznini tercih etmekle birlikte aruzla yazılmış eserlerinin olduğunu da ifade eder.
Kaynakça
Salcı, Vahit Lütfi (1938). "Kırklarelili Halk Şairleri: Sâlikî." Trakya'da Yeşilyurt. 16 Mayıs 1938.
"Sâlikî, Yorgi Zafiridis" (1986). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 442.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. SELCAN GÜRÇAYIR TEKEYayın Tarihi: 28.02.2015Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Güzellikten Bizi Men Etme Sofu
Güzellikten bizi men etme sofu,
Dört duvar içinde sen İncil oku,
Cami, Puthaneyi bildik, anladık,
Güzeli, çirkini gördük, anladık,
Biz güzeli nerde görsek severiz
Gönül incilini biz ezberleriz
Cennet, cehenneme girdik, anladık,
Celâli, cemali bilir, sezeriz
Kitabullah dersin ol ne nesnedir,
Bahçemizin gülü deste, destedir,
Sâlikî dilinden anlayamazsın
Cahilsin, cevefsin, münkir, gammazsın
Âşık olan kimse aşka teşnedir,
O gülleri incitmeden direriz
Yağmur olsan bize damlayamazsın
Sana yuf nefiri vurur geçeriz
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Nefes
Bu yola aşık olan Mansurleyin candan geçer
Fakri fahrî arıdır ol canın, her ârdan geçer
Soyunup meydanı aşkda tigi, teber, hırka, külah
Bir kuru lokmaya kani' cümle her vardan geçer
Çekmez asla ahiret gussasını zevkindedir
Huri'den Gılmân'dan cennet ile nârdan geçer
Tur ile tufanı anmaz hem Yesu'u dinlemez
Bir kuru kavga için ol ah ile zardan geçer
Hak Muhammed Alinin rahına koydum canımı
Sâliki candan geçer sanmayın yardan geçer
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Yayın Tarihi: 28.02.2015Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Güzellikten Bizi Men Etme Sofu
Güzellikten bizi men etme sofu,
Dört duvar içinde sen İncil oku,
Cami, Puthaneyi bildik, anladık,
Güzeli, çirkini gördük, anladık,
Biz güzeli nerde görsek severiz
Gönül incilini biz ezberleriz
Cennet, cehenneme girdik, anladık,
Celâli, cemali bilir, sezeriz
Kitabullah dersin ol ne nesnedir,
Bahçemizin gülü deste, destedir,
Sâlikî dilinden anlayamazsın
Cahilsin, cevefsin, münkir, gammazsın
Âşık olan kimse aşka teşnedir,
O gülleri incitmeden direriz
Yağmur olsan bize damlayamazsın
Sana yuf nefiri vurur geçeriz
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Nefes
Bu yola aşık olan Mansurleyin candan geçer
Fakri fahrî arıdır ol canın, her ârdan geçer
Soyunup meydanı aşkda tigi, teber, hırka, külah
Bir kuru lokmaya kani' cümle her vardan geçer
Çekmez asla ahiret gussasını zevkindedir
Huri'den Gılmân'dan cennet ile nârdan geçer
Tur ile tufanı anmaz hem Yesu'u dinlemez
Bir kuru kavga için ol ah ile zardan geçer
Hak Muhammed Alinin rahına koydum canımı
Sâliki candan geçer sanmayın yardan geçer
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020Eserlerinden Örnekler
Güzellikten Bizi Men Etme Sofu
Güzellikten bizi men etme sofu,
Dört duvar içinde sen İncil oku,
Cami, Puthaneyi bildik, anladık,
Güzeli, çirkini gördük, anladık,
Biz güzeli nerde görsek severiz
Gönül incilini biz ezberleriz
Cennet, cehenneme girdik, anladık,
Celâli, cemali bilir, sezeriz
Kitabullah dersin ol ne nesnedir,
Bahçemizin gülü deste, destedir,
Sâlikî dilinden anlayamazsın
Cahilsin, cevefsin, münkir, gammazsın
Âşık olan kimse aşka teşnedir,
O gülleri incitmeden direriz
Yağmur olsan bize damlayamazsın
Sana yuf nefiri vurur geçeriz
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Nefes
Bu yola aşık olan Mansurleyin candan geçer
Fakri fahrî arıdır ol canın, her ârdan geçer
Soyunup meydanı aşkda tigi, teber, hırka, külah
Bir kuru lokmaya kani' cümle her vardan geçer
Çekmez asla ahiret gussasını zevkindedir
Huri'den Gılmân'dan cennet ile nârdan geçer
Tur ile tufanı anmaz hem Yesu'u dinlemez
Bir kuru kavga için ol ah ile zardan geçer
Hak Muhammed Alinin rahına koydum canımı
Sâliki candan geçer sanmayın yardan geçer
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Eserlerinden Örnekler
Güzellikten Bizi Men Etme Sofu
Güzellikten bizi men etme sofu,
Dört duvar içinde sen İncil oku,
Cami, Puthaneyi bildik, anladık,
Güzeli, çirkini gördük, anladık,
Biz güzeli nerde görsek severiz
Gönül incilini biz ezberleriz
Cennet, cehenneme girdik, anladık,
Celâli, cemali bilir, sezeriz
Kitabullah dersin ol ne nesnedir,
Bahçemizin gülü deste, destedir,
Sâlikî dilinden anlayamazsın
Cahilsin, cevefsin, münkir, gammazsın
Âşık olan kimse aşka teşnedir,
O gülleri incitmeden direriz
Yağmur olsan bize damlayamazsın
Sana yuf nefiri vurur geçeriz
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.
Nefes
Bu yola aşık olan Mansurleyin candan geçer
Fakri fahrî arıdır ol canın, her ârdan geçer
Soyunup meydanı aşkda tigi, teber, hırka, külah
Bir kuru lokmaya kani' cümle her vardan geçer
Çekmez asla ahiret gussasını zevkindedir
Huri'den Gılmân'dan cennet ile nârdan geçer
Tur ile tufanı anmaz hem Yesu'u dinlemez
Bir kuru kavga için ol ah ile zardan geçer
Hak Muhammed Alinin rahına koydum canımı
Sâliki candan geçer sanmayın yardan geçer
Trakya'da Yeşilyurt Gazetesi, 23 Mayıs 1938.