İsmail Safa Semenderoğlu

Kanmış, Safa
(d. 1896 / ö. 03 Nisan 1948)
Şair, asker, bürokrat
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Semenderzâde Abdülhalim Bey ile Zülale Hanım’ın oğlu olarak Girit’te doğdu. Semenderoğlu’nun büyük dedesi 17. yüzyılda Girit’in fethi esnasında Osmanlı Ordusu’nda çavuş olarak görev yapan bir askerdi. Cephede yanına düşen humbara patlayıp sağ kurtulduğu için kendisine “Semender” lakabı verildi. (Semenderoğlu, 1994: 16). 19. yüzyılın sonunda Yunanlıların Girit’i işgaliyle beraber ailece İzmir Bornova’ya yerleşen İsmail Safa, İzmir İdadisi’nin ardından Kuleli Askeri İdadisi’ne girdi. Harbiye mezunu genç bir zabit olarak 1915 yılında Çanakkale’ye, ardından Kafkas Cephesi’ne gönderildi. Millî Mücadele döneminde Kuva-yı Milliye’ye katıldı. Geçirdiği rahatsızlık sebebiyle yirmi yedi yaşında malulen emekli oldu. 1922’den itibaren Ankara’da Matbuat Umum Müdürlüğü’nde idare müdürü, matbuat memurluğu, neşriyat memurluğu, Baş Muharrir ve Şube Mümeyyizi olarak görev yaptı. Aynı yıl Mehveş Hanım’la evlendi (1925). Bu evlilikten Vefa Ömür ve Lale adında iki çocuğu oldu. 1931 yılında göreve başladığı Hariciye Vekaleti’nde levazım müdürlüğü yaptı. 6 Ekim 1942’de emekli oldu ve İstanbul’a taşındı. Geçirdiği felç sebebiyle vefat ederek Karacaahmet Mezarlığı’na defnedildi.

Semenderoğlu’nun edebi kişiliğini ve fikir hayatını etkileyen iki isim vardır. Bunlardan ilki İzmir İdadisi’nde Fransızca hocalığını yapan Ahmet Haşim, diğeri ise Ziya Gökalp’tır. Yanık Sesler adını taşıyan ve yirmi şiirden oluşan ilk kitabını 1925 yılında yayımlar. Hece ölçüsüyle yazılmış bu şiirler Faruk Nafiz, Aka Gündüz ve Nahit Sırrı’dan olumlu eleştiriler alır (Semenderoğlu, 1994: 39-47). Eserdeki on şiirde vatan sevgisi ve Millî Mücadele temalarını, dokuz şiirde aşk, tasavvuf, hasret, ayrılık temalarını işler. Ziya Gökalp’a ithaf edilen bir Mersiye yazmıştır. İsmail Safa, Matbuat Umum Müdürlüğü’nde çalıştığı dönemde Ayın Tarihi mecmuasını neşreder. Nefeslerinden seçtiği on dokuz şiiri Gönül Diyor ki! adıyla kitaplaştırır. Kitabın ön sözünde, söz konusu şiirleri kendini ifade etmek için yazdığını, Tasavvufi Türk Edebiyatı eserlerinin gözlerini kamaştırdığını belirtir (Semenderoğlu, 1947: 5). “Kanmış” ve “Safa” mahlasını kullandığı nefeslerinde Allah ve insan sevgisi, vahdet-i vücut, aşk ve tasavvuf temalarını işler.

Kaynakça

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Yanık Sesler, Yeni Gün Matbaası, Ankara, 1341 (1925), 48 s.

SEMENDEROĞLU, İsmail Safa, Gönül Diyor ki! (Nefesler), Hüsnütabiat Basımevi, İstanbul, 1947, 30 s.

SEMENDEROĞLU, Vefa O., İmparatorluktan Cumhuriyete İsmail Safa Semenderoğlu (Hayatı ve Şiirleri), Bersay Yayıncılık, İstanbul, 1994, 128 s.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. FATİH ALPER TAŞBAŞ
Yayın Tarihi: 10.09.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Yanık SeslerYeni Gün Matbaası / Ankara1341 (1925)Şiir
Gönül Diyor Ki! (Nefesler)Hüsnütabiat Basımevi / İstanbul1947Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AŞKÎ, Giritlid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ME’ÂBÎ, Lağımcıbaşı-zâde Şeyh Hacı Ahmed Me’âb Efendid. ? - ö. 1798-99Doğum YeriGörüntüle
3ALİ İFFETd. 1872 - ö. 1941Doğum YeriGörüntüle
4Selami İzzet Sedesd. 1896 - ö. 13 Mayıs 1964Doğum YılıGörüntüle
5Namdar Rahmi Karatayd. 24 Kasım 1896 - ö. 26 Ağustos 1953Doğum YılıGörüntüle
6Şükufe Nihald. 1896 - ö. 24 Eylül 1973Doğum YılıGörüntüle
7MEHMET BEHÇET KUTLUd. 1864 - ö. 26.10.1948Ölüm YılıGörüntüle
8HAKKI BEY/KARAZLI HAKKI, İsmail Hakkı Tercand. 1872/1875/1878? - ö. 20.03.1948Ölüm YılıGörüntüle
9Mehmet Sıtkı Akozand. 1890 - ö. 4 Ocak 1948Ölüm YılıGörüntüle
10MUHADDİSOĞLU, Muhaddis-zâde Hacı Beyd. 1916 - ö. 24.12.1962MeslekGörüntüle
11Vedat Gülerd. 18 Nisan 1943 - ö. 28 Haziran 1986MeslekGörüntüle
12Yusuf Alperd. 10 Mart 1956 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Cemil Sena Ongund. 1894 - ö. 15 Nisan1981Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ahmet Sırrı Ulusoyd. 1882 - ö. 1950Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Ali Haydard. 1836 - ö. 1914Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16İsmail Aşıkoğlud. 10 Haziran 1940 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ÇAĞLAYAN, İsmail Muzaffer Çağlayand. 1926/1927? - ö. 19.04.2010Madde AdıGörüntüle
18MİHRÎ, İsmâil Mihrî Efendid. ? - ö. 1751-52Madde AdıGörüntüle