SEYYİD, Uşşâkî-zâde Seyyid Mehmed Sadreddin Efendi

(d. ?/? - ö. 1146/1735-36)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Asıl adı Mehmed Sadreddin’dir. Rumeli kazaskeri iken vebadan ölen Uşşâkî-zâde Seyyid Abdullah Nesib Efendi’nin oğludur. Bundan dolayı Uşşâkî-zâde sanıyla meşhur oldu. Öğrenimini tamamladıktan sonra mülazım oldu. 1112/1700-01 yılında Şeyhülislam Feyzullah Efendi’nin Beşiktaş’taki Yahya Efendi Medresesi’ne, 1116/1704-05 yılında Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi’nin inayetiyle Kogacı Dede Medresesi’ne, 1120/1708-09 yılında Ebe-zâde ‘Abdu’llâh Efendi’nin inayetiyle Bezirganbaşı Medresesi’ne, 1123/1711-12’de yine Paşmakçı-zâde Seyyid Ali Efendi’nin inayetiyle Ankaravî Medresesi’ne, 1126/1714-15’te Mahmud Efendi’nin inayetiyle İbrahim Paşa Medresesi’ne, 1128/1715-16’da Abdurrahim Efendi’nin inayetiyle Sahn-ı Seman Medreselerinden birine, 1129/1716-17 Şeyhülislam İshak İsmail Efendi’nin inayetiyle Mahmûd Efendi Medresesi’ne, 1131/1718-19'da Yenişehirli Abdullah Efendi’nin inayetiyle Haseki Medresesi’ne, 1132/1719-20 yılında ise Üsküdar Mihrimah Medresesi’ne müderris oldu. 1138/1725-26’da Halep, 1146/1735-36 yılında ise Şam kadısı oldu ve aynı yıl burada vefat etti. Şam’da medfundur.

Seyyid’in herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Ancak tezkirelerde şaire ait bazı şiirler kayıtlıdır. Râmiz, Seyyid’in şiir ve inşadaki başarısından övgüyle bahseder (Erdem 1994: 167).

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 5. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay. 1425.

Çifçi, Ömer (hzl.). Fatîn Davut, Hâtimetü’l-Eş’âr, (Fatîn Tezkiresi). Ankara: KTB. Yay. E-kitap: http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83503/fatin-davud---hatimetul-esar.html [Erişim Tarihi: 01.02.2014]. 230.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurefâsı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 167-68.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 410-12.

İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şâirleri. Ankara: Akçağ Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay. 461.

Müstakîm-zâde Süleymân Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul. 710.

Şemseddin Sâmî (1314). Kâmûsu’l-Âlâm. C. 4. İstanbul: Mihran Matbaası. 2743.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 15.04.2014
Güncelleme Tarihi: 12.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Tarf-ı la’linde ayân hâl mi tebhâle midir

Zînet-efzâ-yı dehân hâl mi tebhâle midir

Nokta-i gonca mıdır yâ ser-i mîmî mîmi

Yohsa ey âfet-i cân hâl mi tebhâle midir

Reşha-i kilk-i kader mi varak-ı hüsnünde

Bilmedik kaldı nihân hâl mi tebhâle midir

Eser-i hatt-ı şu’â’-ı nigeh-i âşık mı

Nedir ey mihr-i cihân hâl mi tebhâle midir

Merdüm-i dîde-i Seyyid mi düşüp kaldı meger

Söyle ey rûh-ı revân hâl mi tebhâle midir

(İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 411.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894Doğum YeriGörüntüle
2Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58Doğum YeriGörüntüle
4SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894Doğum YılıGörüntüle
5Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58Doğum YılıGörüntüle
7SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894Ölüm YılıGörüntüle
8Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58Ölüm YılıGörüntüle
10SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894MeslekGörüntüle
11Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
12ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58MeslekGörüntüle
13SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SA’ÎD, Hâfız Sa’îd Efendid. ? - ö. 1894Madde AdıGörüntüle
17Ferzan Özpetekd. 3 Şubat 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18ŞEM'Î, Mehmed Efendid. 1718-19 - ö. 1757-58Madde AdıGörüntüle