SÜRAYİ, Gabrail Demirçov

(d. 1882 / ö. 1972)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Türkiye Dışı)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Gabriel Demirçov 1882 yılında Gürcistan'ın, Trialet bölgesi, Gülbend köyünde doğmuştur. Asuri veya Aysoru etnik kimliğine mensuptur. Okur yazarlığı yoktur. Saz ve söz ustası Âşık Coğabi (Sefil Mağdalanov)'dir. Kato adlı bir kıza aşık olduğu fakat ailesi müsaade etmediği için bu kızla evlenemediğini, başka bir kızla evlendiğini şiirlerinden öğrenmekteyiz.1972 yılında Gülbend'de vefat etmiştir (Hacılar 2007: 43).

Sürayi mahlasını kullanmıştır. Yaşadığı dönemde Trialet bölgesinin saz ve söz meclislerinin süsü, bezeği olan Gabrail Demirçov, usta-çırak ilişkisi içinde Urum etnik kimliğindeki Âşık Coğabi (Sefil Mağdalanov)'dan saz ve söz dersleri almış ve geleneği öğrenmiştir. Âşıklık geleneğine vukufiyeti ve hitap ettiği çevre itibari ile kendisi Urum etnik kimliğine mensup şair olarak bilinse de kendisi Asuri/ Aysoru etnik kimliğine mensuptur. Kendisinin de on iki aşığa ustalık yaptığı bilinmektedir (Hacılar 2007: 43). "Neylerem ele hemdemi salam verip almasın/ Ahtarıp göynüm evini gizlin sırrım bilmesin/ Dili meni inandırıp göynü özge olmasın/ Doğru vefadarım ola hem güle hem güldüre" dizesinde olduğu gibi şiirlerinde zamandan şikayet, sevgiliye övgü ve sevgilinin vefasızlığı, tabiatın güzelliği, dünyanın geçiciliği gibi konuları işlemiştir (Hacılar 2007: 44). Meshet- Cevaheti- Vardziya bölgelerinin aranılan, şöhretli âşıklarındandır. Kuzeydoğu Anadolu ve Kafkasya coğrafyasında kullanılan âşık makam/ havalarını bilmekte ve başarıyla icra etmektedir. Divan, güzelleme, muhammes, geraylı, koşma gibi bölgede kullanılan tür ve şekillerin tamamına ait şiirleri vardır. Bölgesinde yetişen âşık ve şairlere ait şiir ve hikayeler hakkında derinlemesine bilgi sahibidir ve çok geniş bir repertuvara sahiptir. Türkçe'nin yanı sıra Gürcüce şiirler de meydana getirmektedir. Şiirleri Terekeme-Azerbaycan Türkçesi ağız özellikleri taşımaktadır.

Kaynakça

Hacılar, Valeh (2007). Türk Dilli Gürcü, Yunan ve Aysoru Aşıq - Şairleri.  Bakü: Azerbaycan Millî İlimler Akademiyası Folklor Enstitüsü. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ERDOĞAN ALTINKAYNAK
Yayın Tarihi: 20.11.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÜSEYN SARAÇLI/SARAÇLI, Hüseyn Kurbanoğlu Hesenovd. 1916 - ö. 19.04.1987Doğum YeriGörüntüle
2EHMED SADAHLId. 1931 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HÜSEYİN ALYANSOĞLUd. ? - ö. 1963Doğum YeriGörüntüle
4Nurettin Rüştü Büngüld. 1882 - ö. 1951Doğum YılıGörüntüle
5Celal Nuri İlerid. 15 Ağustos 1882 - ö. 2 Kasım 1938Doğum YılıGörüntüle
6MÜCRİMÎ, Mehmet Özbozokd. 1882 - ö. 28.03.1970Doğum YılıGörüntüle
7Suat Dervişd. 1905 - ö. 23 Temmuz 1972Ölüm YılıGörüntüle
8SEYYİD ABDULHÂKİM EL HÜSEYNÎd. 1902 - ö. 1972Ölüm YılıGörüntüle
9GÜLİSTAN, Gülistan Çobanlard. 1900 - ö. 1972Ölüm YılıGörüntüle
10MUSTAFA DEMİRd. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ABDî, Abdullah Ertemd. 1916 - ö. 22.05.2001MeslekGörüntüle
12TEVFİKd. 1884 - ö. 1924MeslekGörüntüle
13ZİYYEDİN HÜSEYN OĞLU İSMAYILOVd. 1927 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİ KAZAKLId. 1893 - ö. 1957Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15OZAN İNCİ, Şükran Gürçayırd. 1973 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16MUSTAFA, Dollud. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17FAHRİd. 1863 - ö. 1908Madde AdıGörüntüle
18HAYRANÎ, Ziya Kayad. 01.01.1952 - ö. ?Madde AdıGörüntüle