TALİHSİZ HANEFİ/HANEFİ, Hanefi Ünver

(d. 1948 / ö. -)
âşık, işçi
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Hanefi Ünver, 1948 yılında Malatya’nın Doğanşehir ilçesinde dünyaya gelmiştir. Babasının adı Ali Efendi, annesinin adı iseTeslime Hanımdır. Âşık Ünver’in soyu baba tarafından Artvin’in Tomah köyüne, anne tarafından ise Malatya’nın Doğanşehir ilçesinin Çavuşlu köyüne dayanmaktadır. Hanefi Ünver, üvey kardeşlere sahip olup dokuz kişilik bir ailenin yedinci çocuğudur. Âşık Hanefi, geniş bir ailede, maddi sıkıntılar çekerek büyümüştür. Doğduktan altı ay sonra iki gözünü kaybeden Ünver, 13 yaşında cura, 15 yaşında ise bağlama çalmaya başlamıştır.

Hanefi Ünver, 1979 yılında Rize’de Çaykur fabrikasında paketleme personeli olarak çalışmaya başladıktan 6 ay sonra Ankara Çaykur fabrikasına geçmiş ve buradan 1995 yılında emekli olmuştur. Emeklilikten sonra Ünver, Doğanşehir'e dönmüş ve hala bu ilçede yaşamaktadır. 1970 yılında Emine Hanım ile evlenen Hanefi Ünver’in Gamze adında bir kızı vardır. Âşık Hanefi Ünver, âşık olmasının yanı sıra Kur’an-ı Kerim'i de hıfz ederek hâfız olmuştur. Zaman zaman evinin yakınındaki camide gönüllü müezzinlik yapmakta, sesinin güzelliği dolayısıyla ezan okumakta ve Ramazan aylarında camide ilahiler söylemektedir. Doğanşehir halkı tarafından sevilip saygı gösterilen bir şahsiyettir (Solmaz 2018).

Hanefi Ünver, ümmîdir ve usta bir âşığın yanında eğitim almamıştır. Nitekim Ünver’in sazda kendisini geliştirmesi, evinin dört duvarı arasında harcadığı emek neticesinde olmuştur (Doğan 2017: 66). Ünver, 1965 yılında şiirlerini sazıyla icra etmeye başlamıştır. 1970-1981 yılları arasında 11 kaset ve 1 plak çıkaran âşık, hâlen bu sanatını devam ettirmektedir (Solmaz 2018). Âşık, rüyasında kendisine gösterilen sevgilinin meftunu olmuş ve 1980 yılına kadar yazdığı şiirlerde bu sevgilinin aşkını ağırlıklı olarak işlemiştir. Bu sevgili aslında Ünver’e gösterilen bir badedir. Hanefi Ünver, 1965 yılından 1980 yılına kadar yazmış olduğu şiirlerde; can, canan, aşk, gül-bülbül ağırlıklı bireysel konuların yanı sıra adalet, kardeşlik, sevgi, vatan gibi toplumsal konuları da ele almıştır (Taştan 2016: 7). Ünver'in, 1980 yılında Ankara’da Kadirî tarikatına intisap etmesinden sonra hayatında ve sanatında bir kırılma gerçekleşmiştir. 1980 yılından sonra Ünver, dinî ağırlıklı ilahiler yazmaya başlamıştır. O, şiirlerinde bazen Hanefi bazen de hayattan şikâyetini dile getirdiği Talihsiz Hanefi mahlasını kullanmıştır. Âşık Behram Timur’la atışmalar yapmış olmasına rağmen bunlar kayıt altına alınmadığı için günümüze ulaşmamıştır. Hanefi Ünver; Âşık Veysel, Davut Sularî ve Âşık Mahsuni Şerif’den etkilenmiştir. Güçlü bir söyleyişi, akıcı bir dili, yalın bir anlatımı şiirlerinde kullanan Âşık, kendisinden sonra yetişen birçok ozanı etkilemiştir (Solmaz 2018). Âşık, 1990 yılında sazını kırmış ve 17 yıllık bir aradan sonra 2007 yılında tekrar saz çalmaya başlamıştır. Hâlihazırda saz çalmaya devam eden ve söylediklerini bir teyp aracılığıyla kaydeden Ünver’in 150 kadar şiiri bulunmaktadır.

Kaynakça

Doğan, Oğuz (2017). Malatyalı Âşık Hanefi Ünver”. Geçmişten Günümüze Malatyalı İlim ve Fikir İnsanları Sempozyumu. C. II. Malatya: İnönü Üniversitesi Yay. 63-72.

Hanefi Ünver, Malatya, 1948, Ümmî, İşçi, [Fatih Solmaz tarafından 2 Ekim 2018'de gerçekleştirilen görüşme].

Taştan, Münir (2016). Âşık Hanefi. Malatya: Yılmaz Matbaacılık ve Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: FATİH SOLMAZ
Yayın Tarihi: 13.05.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞAH SULTANd. ? - ö. 1848Doğum YeriGörüntüle
2ESME KÖSEd. 1939 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3CEVRÎd. 1845 - ö. 1925Doğum YeriGörüntüle
4Zehra İpşiroğlud. 12 Şubat 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Nusret Merdand. 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Muhsin Durucand. 23 Nisan 1948 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ÖMERÎ/ÖMER, Ömer Yerlid. 1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
8KASABALI NURİ, Dölekzade Mehmet Nurid. 1868 - ö. 1916MeslekGörüntüle
9SABİRE, Sabire Gülerd. 1926 - ö. 18.04.2012MeslekGörüntüle
10ŞEMSİ/ŞEMSİ YASTIMAN, Mehmet Galipd. 10.07.1923 - ö. 10.07.1994Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11PENÂHİ, Mustafa Müslim Ocakd. 1847 - ö. 1942Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12GÖK DEDE, Mustafad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13MEHMED ARİFd. 1846 - ö. 1898Madde AdıGörüntüle
14DEHGAN, Mehemmed Hüseyin Dehgand. 1934 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15RAHMİ, Rahmi Polatd. 03.02.1956 - ö. ?Madde AdıGörüntüle