TOGANÎ, Şeyh Toganî Ahmed Dede

(d. ?/? - ö. 1040/1630-31)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Aksaray'da doğdu. Asıl adı Ahmed'dir. Zenginliğiyle tanınırken iken her şeyi bırakarak Konya Mevlevî dergahında Bostani-i Evvel Dede'ye intisap etmiştir.Mevlevî'dir.Doğan ile av avladığı için şiirlerinde Toganî mahlasını kullanmıştır. Zeamet sahibidir. Kemâl Ahmed Dede vefâtında Bâb-ı Cedîde gönderilmiş, Yenikapı’daki tekkesinde otuz yıl şeyhlik yapmıştır. İstanbul'da bulunduğu sırada, Sultân Murâd'ın teveccühünü kazanmış, sultan onun hiç evlenmediğinden haberdar olunca saraya yakın bir hanımla evlendirmek ister ancak Toganî kabul etmez. Bu durumdan kurtulmak için Toganî Dede, Hâcı Muhammed Dede adlı kişinin kızlarıyla evlenir. Bu hanımdan bir oğlu olur ancak iki haftalıkken vefat eder. 1040/1630-31'de vefat etti. Yeni kapı Mevlevihanesi'nde Kemal Ahmed Dede'nin kabri yanında medfundur.

Kaynakça

Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318.

Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay. 593.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 27.12.2014
Güncelleme Tarihi: 23.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Beyt-i aleyhi’t-tahiyye

Sûret-i rûha cemâleşrâ nihâb

Û muhît u în taayyunhâ habâb

 

***

 

Ser râ külâh u hırka be dûşet besest zîb

Ser bâr-ı hod mekân çü kedû în ammâme râ

(Genç, İlhan (hzl.)(2000). Esrar Dede Tezkire-i Şuarâ-yı Mevleviyye. Ankara: AKM Yay. 318).

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979Doğum YeriGörüntüle
2NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Doğum YeriGörüntüle
3Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979Doğum YılıGörüntüle
5NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Doğum YılıGörüntüle
6Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979Ölüm YılıGörüntüle
8NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Ölüm YılıGörüntüle
9Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979MeslekGörüntüle
11NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53MeslekGörüntüle
12Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sadi Uluırmakd. 1925 - ö. 15 Eylül 1979Madde AdıGörüntüle
17NÛRÎ, Kadı Nurullah Efendid. ? - ö. 1552-53Madde AdıGörüntüle
18Zeynep Ankarad. 1 Temmuz 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle