Madde Detay
Cemal Yeşil
(d. 1900 / ö. 27 Kasım 1977)
Müfettiş, müsteşar, Cumhurbaşkanlığı genel sekreteri, büyükelçi, şair
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Tam adı Cemal Edhem Yeşil'dir. Birinci Dünya Savaşı'nda şehit düşen Dr. İbrahim Edhem Hakkı Bey'in oğludur. 1900 yılında babasının görev yaptığı Bağdat'ta doğdu. Annesini, babasının şehit olmasından bir yıl sonra kaybetti. Ağabeyi de Irak cephesinde şehit oldu. İstanbul Lisesi 11. sınıfta okurken askere alındı. Yedek subaylığı sırasında açılan sınavı kazanarak Mülkiye Mektebi'ne girdi ve bu okuldan 1921 yılında mezun oldu. Arkadaşlarıyla birlikte Millî Mücadele'ye destek olmak amacıyla Ankara'ya gitti. 26 Temmuz 1921'de Türkiye Büyük Millet Meclisi Hükûmeti Maliye Vekaleti Muhasebat Umum Müdürlüğü'nde çalışmaya başladı. Müfettiş muavini olarak atandı (1923). Fransa Maliye Bakanlığı'nda staj yapmak üzere bir yıl süreyle Paris'e gönderildi.
Paris'ten dönüşünde müfettişlik görevlerinden sonra Bütçe ve Mali Kontrol umum müdürlüğü (1936) ve bakanlık müsteşarlığı (1938) görevlerine getirildi. 1942-47 arasında Başbakanlık müsteşarlığı; 1945-50 yılları arasında Cumhurbaşkanlığı genel sekreterliği görevlerinde bulundu. 1950'den sonra Dışişleri Bakanlığı'nda görev aldı ve Kabil büyükelçiliği, Budapeşte büyükelçiliği, Dışişleri Bakanlığı baş hukuk müşavirliği, Varşova büyükelçiliği görevlerinde bulundu (1950-65). 1956 yılında evlendi. Bir erkek bir kız çocuğu dünyaya geldi. Yaş haddinden emekli oldu (Temmuz 1965). Bir dönem amatör fotoğrafçılık ve sinema ile uğraşan şair, 27 Kasım 1977 tarihinde öldü.
Cemal Yeşil, 1919 yılında yazdığı "Mülkiye Marşı" ve Varlık dergisinde yayımladığı rubaileriyle tanındı. Rubailerinde günümüz Türkçesini ustalıkla kullandı; bu türe hem öz, hem iç uyum yönlerinden katkıda bulundu. Necatigil'in tespiti ile bir rubaisinde "hem cilveli, hem ufak tefek bir taze" biçiminde nitelediği bu türe "gündelik özel yaşantılarından gelme içten bir sevimlilik ekledi." (1980: 413).
Cemal Yeşil ismi edebiyat tarihimizde daha çok rubai türü ile birlikte anılır. "Nurullah Ataç'ın belirttiği gibi rubailerinde sesini yükseltirken haykırıya kaçmayan, en acıklı konulara değinirken bile gülümsemeyi bırakmayan duygan bir hava getirdi." (Kurdakul, 1973: 412). Şairin "Ver Saki" adlı şiiri, Refik Fersan tarafından bestelendi. Gazete ve dergilerde kalan şiirlerinden başka rubailerini Rübailer (1950) adı altında topladı. Ölümünden sonra kalan rubailerinin bir bölümü Rübailer II adı altında kitaplaştırıldı.
Kaynakça
Kurdakul, Şükran (1973). Şairler ve Yazarlar Sözlüğü. 2. Baskı. Ankara: Bilgi Yay. 412.
Necatigil, Behçet (1980 ). Edebiyatımızda İsimler Sözlüğü. 11. Baskı. İstanbul: Varlık Yay. 412-413.
Süreya, Cemal (1966). Mülkiyeli Şairler. İstanbul: Ekin Basımevi.
Yalçın, Murat (Ed.) (2010). Tanzimat'tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi. C. 2. 3. Bas. İstanbul: Yapı Kredi Yay. 1126.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. NECATİ TONGAYayın Tarihi: 26.03.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Yayın Tarihi: 26.03.2018Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Rübailer | ? / Ankara | 1950 | Şiir |
Rübailer II | Türk Tarih Kurumu Basımevi / Ankara | 1979 | Şiir |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | HURİ, Bektaş (Onbaşı) | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | NÂCÎ, Şeyh Hüseyin Nâcî Efendi | d. ? - ö. 1656-58 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | FÂHİM, AHMED, Molla Ahmed Fâhim Efedi | d. ? - ö. 1705 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Hamdi Üçok | d. 1900 - ö. 30 Nisan 1979 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HÜSEYİN | d. 1900? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | COŞKUN/COŞKUNÎ, Mustafa Coşkun | d. 1900 - ö. 1973 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Tarık Mümtaz Göztepe | d. 1893 - ö. 24 Ocak 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | MEMMEDAĞA | d. 1933 - ö. 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Abdülkadir Noyan | d. 1886 - ö. 1977 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Cevat Neciboğlu | d. 1893 - ö. 1958 | Meslek | Görüntüle |
11 | Ünal Ersözlü | d. 21 Eylül 1959 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | Durmuş Kaya | d. 20 Mayıs 1957 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
13 | Bursalı Mehmet Tahir | d. 22 Kasım 1861 - ö. 28 Ekim 1925 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | Sermet Muhtar Alus | d. 28 Mayıs 1887 - ö. 20 Mayıs 1952 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | Kemalettin Şükrü Orbay | d. 1878 - ö. 27 Nisan 1940 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | ŞEYH CEMAL | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
17 | Cemal Arzu | d. 1944 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | Cemal Süreya Seber | d. 1931 - ö. 09 Ocak 1990 | Madde Adı | Görüntüle |