YETKİNER, Turgut Yılmaz

(d. 25.04.1954 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Turgut Yılmaz, 25 Nisan 1954 tarihinde Kars'ın Selim ilçesine bağlı Molla Mustafa köyünde dünyaya gelmiştir. İlkokulu doğduğu köyde tamamlayan Yılmaz, eğitimine iki sene ara vermiştir. Daha sonra İzmir'e göç eden âşık, ortaokulu İzmir 27 Mayıs Akşam Okulunda tamamlamıştır. Ortaokuldan sonra İzmir Ticaret Lisesine kaydolmuşsa da maddi olanaksızlıklar nedeniyle eğitimini tamamlayamamıştır. 1980'de askerden geldikten sonra İzmir Adliyesi tarafından açılan sınavı kazanarak memur olmuş ve 2003 yılına kadar sürdürdüğü memuriyetinden bu tarihte emekli olmuştur (Saçkesen 2003: 99). Yetiştiği çevrenin, âşık olmasında büyük etkisi olduğunu söyleyen Yılmaz'ın ustası, Ali Dadaşoğlu'dur. Rüstem Alyansoğlu ve Acizade Ezgi de âşığın çıraklık yaptığı diğer âşıklardır. 1978'de saz çalmaya başlayan Yılmaz, 1983'te Âşık Ali Dadaşoğlu'nun yanına giderek sanatını geliştirmiştir. İzmir Halk Ozanları ve Âşıklar Derneğine de üye olan Yılmaz, burada birçok âşıkla tanışma fırsatı bulmuştur (Duman 2013: 407). Âşık Turgut Yılmaz, Serdar Çelik ve Uğur Yıldız adında iki âşık yetiştirmiştir (Çankaya 2014: 94).

Turgut Yılmaz mahlasını, 1981'de Atatürk'ün 100. doğum yılı dolayısıyla Ankara'da düzenlenen bir yarışmada almıştır. Atışma esnasında dikkatleri üzerine çeken Yılmaz, Âşık Mevlüt İhsanî'nin "Sen yetkin birisin, senin mahlasın Yetkiner olsun" demesiyle "Yetkiner" mahlasını alır (Duman 2013: 408). Bununla birlikte Yılmaz, şiirlerinde Yetkiner mahlasının yanı sıra kendi ismini de mahlas olarak kullanır (Saçkesen 2003: 100). Yetkiner'in irticalen söylediği pek çok şiiri vardır. Zaman ilerledikçe ustalığı artan Yılmaz, şiirleri üzerinde değişiklikler yapar ve sayısı iki yüzün üzerindeki şiirlerini defterinde muhafaza eder. Sümmanî, Yerli divanları ile Yıldızeli, Emrah, Şenlik, Derbeder, Yaralı Mahmut usullerini bilmektedir. Tasnif ettiği halk hikâyeleri de olan âşık, Turunî Hikâyesi ve Molla Mustafa ile Çiçek Hanım hikâyelerini de bilmektedir (Duman 2013: 408). Âşığın 1989 ve 1990 yıllarında çıkardığı iki kaseti ve 2003'te hazırladığı bir CD'si bulunmaktadır. Bunun yanı sıra "Benim Köyüm" adlı bir de şiir kitabı bulunmaktadır (Duman 2013: 408). Fakat yapılan araştırma neticesinde Benim Köyüm adlı şiir kitabı bulunamadığı için hakkında bilgi verilememektedir. Âşığın şiirlerinin konusuna bakıldığında dinî içerikli şiirlerin geniş bir yer tuttuğu görülmektedir. Bununla birlikte vatan ve millet sevgisini işlediği şiirleri de yine âşığın şiir dünyasında önemli bir yere sahiptir. Doğa ve memleket sevgisini konu alan şiirlerinin yanı sıra âşık, savaş karşıtı şiirler de söylemiştir. Zaman zaman âşığın başka bir âşığa övgü niteliği taşıyan şiirler söylediği de görülmektedir.

Kaynakça

Çankaya, Gözde (2014). İzmir'de Âşıklık Geleneği. Yüksek Lisans Tezi. Ankara: Gazi Üniversitesi.

Duman, Nasır (2013). "Turgut Yılmaz (Âşık Turgut Yılmaz / Yetkiner)". Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri - X. Ed. Fatma Ahsen Turan ve Ülkü Ayşe Oğuzhan Börekci. Ankara: Gazi Kitabevi. 407-417.

Saçkesen, Ahmet (2003). İzmir'de Yaşayan Âşıklardan Derlenen Halk Hikâyeleri Üzerine Bir Araştırma. Yüksek Lisans Tezi. İzmir: Ege Üniversitesi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ERKAN ASLAN
Yayın Tarihi: 03.01.2019
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Benim Köyüm- / --Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Doğum YeriGörüntüle
3ERZADE, Erzade Kapand. 1957 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Doğum YılıGörüntüle
6ERZADE, Erzade Kapand. 1957 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
8UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984MeslekGörüntüle
9ERZADE, Erzade Kapand. 1957 - ö. ?MeslekGörüntüle
10ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ERZADE, Erzade Kapand. 1957 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ALİ OSMAN, Ali Osman Kahramand. 1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14UMMANÎ, Kurşun Saraçd. 1933 - ö. 1984Madde AdıGörüntüle
15ERZADE, Erzade Kapand. 1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle