Madde Detay
YÜMNÎ, Şeyhzâde Süleyman Yümnî Efendi
(d. 1081/1670 - ö. 1127/1715)
Divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul'da doğdu. Asıl adı Süleyman'dır. Şeyhzâde Süleyman Yümnî olarak tanındı. Şeyhzâde Ahmed Yümnî Efendi'nin kardeşi; Sicill-i Osmanî'ye göre ise oğludur. (Mehmed Süreyyâ 1308-15/ 1890-97; 4/635) . Öğrenimini tamamladıktan sonra kısmet-i askeriyye kâtibi oldu. Bu görevdeyken 1127/1715 yılında vefat etti (Çapan 2005: 738; Abdulkadiroğlu 1999: 532-53; Özcan 1989: C. II 290: 479-480).
Kaynakça
Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay.
Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.
İpekten, Halûk, M. İsen, R.Toparlı, N. Okçu ve T. Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay.
Mehmed Süreyyâ (1308-15/ 1890-97). Sicill-i Osmânî. C. IV. İstanbul: Matbaa-i Âmire.
Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAKYayın Tarihi: 01.03.2014Güncelleme Tarihi: 21.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hadeng-i gamze-i ser-i tîzinün zahmı nümâyândur
Vücûdum muttasıl âmacgah-ı cevher-i hûbândur
O şûhun dil gubâr-ı hatt-ı nev-hîz ile hayrândur
N’ola meşk-i cünûn-ı ışk iderse ana çesbândur
*
Gâh verde geh hârâ bakup kârı âh olur
Bezm-i çemende nagme-i bülbül dü-gâh olur
*
Uşşâk ol perîden ümîd-i visâl ider
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl ider
*
Hemîşe bûy-ı dil-âvîz olup temennâmuz
Sarıldı dâmen-i zülf-i nigâra sevdâmuz
Gahî hayâl-i zülfün idüp geh izârunı
Bî-hûde geçdi yok yere leyl ü nehârumuz
Bilmez idük felekde dilâ çün meh-i temâm
Naksân-ı zâtı mûcib olurmış kemâlümüz
*
Olmaz dehen-i yâra müşâbih diyü gonce
Gül mushafını açdı yemîn eyledi bülbül
*
İtmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâzgûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zemân iden
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 533)
Geh derde geh hâre bakıp kârı âh olur
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl eder
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay. 1224)
***
Revnak-ı hüsn-i bütâna hattıyla nâ-bûd olmaz
Pertev-i mihr-i cihân-tâb gil-i endûd olmaz
Etme beyhûde hayâl-i hatt-ı rûy-ı hûbân
Her zamân nûr-ı siyeh âdeme meşhûd olmaz
Âhdan âşık-ı dîdâr olan âsûde olur
Şu'le-i Tûr-ı Tecellâda belî dûd olmaz
Yümniyâ âlem-i hey'etden iden mahv-ı vücûd
Dilde endîşe-i bûd u gam-ı nâ-bûd olmaz
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.)
Îmâ-yı gamzedir dilimiz nükte-dân iden
Mahsûd-ı tab'-ı zümre-i işrâkıyân iden
Etmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâz-gûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zamân eden
Evvel hayâl-i şîve-i hatt-ı bütân ider
Levh-i sühanda böyle kalem imtihân eden
Ümmîd-i hem-rikâbî-i nazm-âverândır
Yümnî kemiyyet-i tab'ımı âteş-inân iden
(Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay. )
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 01.03.2014Güncelleme Tarihi: 21.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hadeng-i gamze-i ser-i tîzinün zahmı nümâyândur
Vücûdum muttasıl âmacgah-ı cevher-i hûbândur
O şûhun dil gubâr-ı hatt-ı nev-hîz ile hayrândur
N’ola meşk-i cünûn-ı ışk iderse ana çesbândur
*
Gâh verde geh hârâ bakup kârı âh olur
Bezm-i çemende nagme-i bülbül dü-gâh olur
*
Uşşâk ol perîden ümîd-i visâl ider
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl ider
*
Hemîşe bûy-ı dil-âvîz olup temennâmuz
Sarıldı dâmen-i zülf-i nigâra sevdâmuz
Gahî hayâl-i zülfün idüp geh izârunı
Bî-hûde geçdi yok yere leyl ü nehârumuz
Bilmez idük felekde dilâ çün meh-i temâm
Naksân-ı zâtı mûcib olurmış kemâlümüz
*
Olmaz dehen-i yâra müşâbih diyü gonce
Gül mushafını açdı yemîn eyledi bülbül
*
İtmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâzgûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zemân iden
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 533)
Geh derde geh hâre bakıp kârı âh olur
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl eder
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay. 1224)
***
Revnak-ı hüsn-i bütâna hattıyla nâ-bûd olmaz
Pertev-i mihr-i cihân-tâb gil-i endûd olmaz
Etme beyhûde hayâl-i hatt-ı rûy-ı hûbân
Her zamân nûr-ı siyeh âdeme meşhûd olmaz
Âhdan âşık-ı dîdâr olan âsûde olur
Şu'le-i Tûr-ı Tecellâda belî dûd olmaz
Yümniyâ âlem-i hey'etden iden mahv-ı vücûd
Dilde endîşe-i bûd u gam-ı nâ-bûd olmaz
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.)
Îmâ-yı gamzedir dilimiz nükte-dân iden
Mahsûd-ı tab'-ı zümre-i işrâkıyân iden
Etmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâz-gûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zamân eden
Evvel hayâl-i şîve-i hatt-ı bütân ider
Levh-i sühanda böyle kalem imtihân eden
Ümmîd-i hem-rikâbî-i nazm-âverândır
Yümnî kemiyyet-i tab'ımı âteş-inân iden
(Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay. )
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 21.11.2020Eserlerinden Örnekler
Hadeng-i gamze-i ser-i tîzinün zahmı nümâyândur
Vücûdum muttasıl âmacgah-ı cevher-i hûbândur
O şûhun dil gubâr-ı hatt-ı nev-hîz ile hayrândur
N’ola meşk-i cünûn-ı ışk iderse ana çesbândur
*
Gâh verde geh hârâ bakup kârı âh olur
Bezm-i çemende nagme-i bülbül dü-gâh olur
*
Uşşâk ol perîden ümîd-i visâl ider
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl ider
*
Hemîşe bûy-ı dil-âvîz olup temennâmuz
Sarıldı dâmen-i zülf-i nigâra sevdâmuz
Gahî hayâl-i zülfün idüp geh izârunı
Bî-hûde geçdi yok yere leyl ü nehârumuz
Bilmez idük felekde dilâ çün meh-i temâm
Naksân-ı zâtı mûcib olurmış kemâlümüz
*
Olmaz dehen-i yâra müşâbih diyü gonce
Gül mushafını açdı yemîn eyledi bülbül
*
İtmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâzgûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zemân iden
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 533)
Geh derde geh hâre bakıp kârı âh olur
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl eder
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay. 1224)
***
Revnak-ı hüsn-i bütâna hattıyla nâ-bûd olmaz
Pertev-i mihr-i cihân-tâb gil-i endûd olmaz
Etme beyhûde hayâl-i hatt-ı rûy-ı hûbân
Her zamân nûr-ı siyeh âdeme meşhûd olmaz
Âhdan âşık-ı dîdâr olan âsûde olur
Şu'le-i Tûr-ı Tecellâda belî dûd olmaz
Yümniyâ âlem-i hey'etden iden mahv-ı vücûd
Dilde endîşe-i bûd u gam-ı nâ-bûd olmaz
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.)
Îmâ-yı gamzedir dilimiz nükte-dân iden
Mahsûd-ı tab'-ı zümre-i işrâkıyân iden
Etmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâz-gûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zamân eden
Evvel hayâl-i şîve-i hatt-ı bütân ider
Levh-i sühanda böyle kalem imtihân eden
Ümmîd-i hem-rikâbî-i nazm-âverândır
Yümnî kemiyyet-i tab'ımı âteş-inân iden
(Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay. )
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
Hadeng-i gamze-i ser-i tîzinün zahmı nümâyândur
Vücûdum muttasıl âmacgah-ı cevher-i hûbândur
O şûhun dil gubâr-ı hatt-ı nev-hîz ile hayrândur
N’ola meşk-i cünûn-ı ışk iderse ana çesbândur
*
Gâh verde geh hârâ bakup kârı âh olur
Bezm-i çemende nagme-i bülbül dü-gâh olur
*
Uşşâk ol perîden ümîd-i visâl ider
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl ider
*
Hemîşe bûy-ı dil-âvîz olup temennâmuz
Sarıldı dâmen-i zülf-i nigâra sevdâmuz
Gahî hayâl-i zülfün idüp geh izârunı
Bî-hûde geçdi yok yere leyl ü nehârumuz
Bilmez idük felekde dilâ çün meh-i temâm
Naksân-ı zâtı mûcib olurmış kemâlümüz
*
Olmaz dehen-i yâra müşâbih diyü gonce
Gül mushafını açdı yemîn eyledi bülbül
*
İtmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâzgûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zemân iden
(Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdeti’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 533)
Geh derde geh hâre bakıp kârı âh olur
Âyîne-i tasavvura gelmez hayâl eder
(Kurnaz, Cemal ve M. Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C.2. Ankara: Bizim Büro Yay. 1224)
***
Revnak-ı hüsn-i bütâna hattıyla nâ-bûd olmaz
Pertev-i mihr-i cihân-tâb gil-i endûd olmaz
Etme beyhûde hayâl-i hatt-ı rûy-ı hûbân
Her zamân nûr-ı siyeh âdeme meşhûd olmaz
Âhdan âşık-ı dîdâr olan âsûde olur
Şu'le-i Tûr-ı Tecellâda belî dûd olmaz
Yümniyâ âlem-i hey'etden iden mahv-ı vücûd
Dilde endîşe-i bûd u gam-ı nâ-bûd olmaz
(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî: Nuhbetü’l-Âsâr Min Fevâ’idi’l-Eş’âr İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay.)
Îmâ-yı gamzedir dilimiz nükte-dân iden
Mahsûd-ı tab'-ı zümre-i işrâkıyân iden
Etmiş nüvişte hâtem-i ikbâli bâz-gûn
Nakş-ı nigîn-i kevni zemîn ü zamân eden
Evvel hayâl-i şîve-i hatt-ı bütân ider
Levh-i sühanda böyle kalem imtihân eden
Ümmîd-i hem-rikâbî-i nazm-âverândır
Yümnî kemiyyet-i tab'ımı âteş-inân iden
(Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakâ’ik-i Nu’mâniyye ve Zeyilleri “Vakâyiü’l-Fuzalâ”. C. 4. İstanbul: Çağrı Yay. )
İlişkili Maddeler
| Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
|---|---|---|---|---|
| 1 | VESÎM, Müderris-zâde Ahmed Vesîm Efendi | d. 1805-06 - ö. 1844-45\'te hayatta | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 2 | İskender Cenap Ege | d. 1918 - ö. 30 Ekim 1996 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 3 | ES'AD, Hâce-zâde | d. 14 Haziran 1570 - ö. 1625 | Doğum Yeri | Görüntüle |
| 4 | SEZÂYÎ, Şeyh Hasan Sezâyî Efendi | d. 1699-1670 - ö. 29.12.1738 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 5 | HULÛS, Enfî/Burnaz Hasan Ağa | d. 1670-71 (?) - ö. 1728-29 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 6 | TÂLİB, Tavîl Ali Efendi-zâde Mehmed Tâlib Efendi | d. 1670 (?) - ö. 1759-60 | Doğum Yılı | Görüntüle |
| 7 | FEYZÎ, Sâlih | d. ? - ö. 1715 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 8 | SÛZÎ, Seyyid Ahmed Sûzî Efendi | d. ? - ö. 1715-16 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 9 | ŞEFÎK, Mehmed | d. ? - ö. 1715 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
| 10 | ŞEHRÎ, Mehmed Şehrî Efendi | d. ? - ö. 1764-65 | Meslek | Görüntüle |
| 11 | NİSÂRÎ, Hüseyin Nisârî Efendi | d. ? - ö. 1662-63/1664-65 | Meslek | Görüntüle |
| 12 | FÂ'İK, Süleymân Fâ'ik Efendi, Bağdatlı | d. 1815 - ö. 1855 ds. | Meslek | Görüntüle |
| 13 | AYŞÎ, Dervîş Mehmed Ayşî | d. ? - ö. 1650-1651 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 14 | FİKRÎ, Ahmed Çelebi | d. ? - ö. 1652 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 15 | MANTIKÎ, Ahmed Efendi | d. 1594-95 - ö. 24.11.1635 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
| 16 | SAÎD/SAÎDÎ, Ahmed Saîdî Efendi | d. ? - ö. 1669-70 | Madde Adı | Görüntüle |
| 17 | PİNHAN ABDAL | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
| 18 | SÜLEYMAN, Süleyman Uysal | d. 1935 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |