Ziya (Trabzon)

Ziyâ
(d. 1858 / ö. 28 Ocak 1921)
Şair, Yazar, Memur
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Trabzon’da doğdu. İsmi Yusuf Ziya’dır. Babası Berber Pîr lakabıyla tanınmıştır. Eğitimini tamamladıktan sonra memuriyete başlayan Yusuf Ziya, Trabzon’da uzun süre icra memurluğu yapmıştır. Zatürre hastalığına yakalanarak 28 Ocak 1921’de Trabzon’da vefat etmiştir.

Şiirlerinde Ziyâ mahlasını kullanan şairin Dîvân, Istılâhât-ı Sûfiyye, Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye isimlerinde üç eseri vardır. Eserleri basılmadığı için muhtevaları hakkında herhangi bir bilgi bulunmamaktadır. Günümüze erişen şiirleri arasında gazeller, koşmalar ve tarih manzumeleri yer almaktadır. Klasik şiir tarzını yaşadığı devirde devam ettiren ve kaynaklarda hacimli bir dîvânı olduğu bildirilen Yusuf Ziya, dînî-tasavvufî şiirlerin yanı sıra halk şiiriyle de ilgilenmiş, koşma nazım şekliyle şiirler kaleme almıştır. Özellikle tarih düşürme hususunda maharetli olan şair, devrinde Trabzon’da vefat etmiş bazı şahısların ölümüne tarihler düşürmüştür. Klasik edebiyatın inceliklerine vâkıf olan Ziyâ, aruz kusurlarından âzâde bir dil ve hakîmâne bir üsluba sahiptir. Halk şiiri sahasında hece ölçüsüyle yazılmış manzumeleri âşıkâne tarzdadır.

Kaynakça

Akbulut, Ömer (1952). Trabzon Şairleri. Trabzon: Trabzon İlini Kalkındırma Cemiyeti Neşri.

Duman, Mustafa (1992). “ Trabzon Halk Şairleri”, Kıyı. S.72, Trabzon (Mart 1992). s. 16.

Duman, Mustafa (1995). Trabzon Halk Şairleri. İstanbul: Anadolu Sanat Yay.

Gür, Süleyman (2018), “Osmanlı Döneminde Yetişen Trabzonlu Müellifler Ve Eserleri: Bir Literatür Tespiti Denemesi”, Karadeniz Teknik Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Volume 5, Sayı 1, s. 221.

Uraz, Murat (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri. İstanbul: Sühulet Kütüphanesi, s. 168-173.

Uraz, Murat (1940). Türk Edip ve Şairleri. C. 4. İstanbul: Tefeyyüz Kitabevi. s. 72.

Yüksel, Murat (1993). Geçmişten Günümüze Trabzon Şairleri. C.1. Trabzon: Yunus Dergisi Yay. s. 337.

Yüksel, Murat (2000). Trabzon’da Türk-İslâm Eserleri ve Kitâbeler, Trabzon Belediyesi Kültür Yayınları.

Yüksel, Murat (2007). “Ziya” Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi, Ankara: AKMB Yay., C. 8, s. 735.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 27.08.2019
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Dîvân- / --Şiir
Istılahât-ı Sûfiyye- / --Diğer
Seyahatnâme-i İstiğrâbiyye- / --Diğer

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FEHÎMd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Halil Nihat Bozteped. 1882 - ö. 17 Şubat 1949Doğum YeriGörüntüle
3Olcay Yazıcıd. 1 Ocak 1953 - ö. 12 Eylül 2010Doğum YeriGörüntüle
4SÂMÎ, Mustafa Sâmî, Ayaşlıd. 1858 - ö. 1916Doğum YılıGörüntüle
5Ahmet Rızad. 1858 - ö. 26 Şubat 1930Doğum YılıGörüntüle
6AHMED MÜNİB, Bandırmalı-zâded. 1858 - ö. 1918Doğum YılıGörüntüle
7DERTLİ CELAL, Kul Celal, Mursaloğlu Haydar Celald. 1895 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
8Emin Hakid. 16 Ekim 1889 - ö. 1 Nisan 1921Ölüm YılıGörüntüle
9NAZMÎ, Ali (Şirvanlı)d. 1858 - ö. 1921Ölüm YılıGörüntüle
10Fevzi Gönençd. 1940 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Mehtap Merald. 1 Ocak 1983 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Mahmut Ayazd. 05 Mayıs 1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Refi Cevat Ulunayd. 1890 - ö. 4 Kasım 1968Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Halit Ziya Uşaklıgild. 1865 - ö. 27 Mart 1945Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Mehmet Emin Yurdakuld. 13 Mayıs 1869 - ö. 14 Ocak 1944Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ZİYÂ EFENDİd. 1847 - ö. 1914Madde AdıGörüntüle
17Abdullah Ziya Kozanoğlud. 16 Ocak 1906 - ö. 29 Mart 1966Madde AdıGörüntüle
18ZİYÂ'Î, Yusuf Can/ Ziyâ'î Yusufd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle