ABDÜRREZZÂK BÂHİR EFENDİ

(d. ?/? - ö. 1277/1860)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul'da doğdu. Meşhur Hâlet Efendi'nin müntesiplerinden ve Sadrazam Mustafa Reşîd Paşa'nın güven duyduğu kimselerdendi. Daha çok ikinci derece önemli görevlerde bulundu. Nâfia Meclisi başkâtibi, Ziraat Meclisi azası, 1836 yılında De'âvî Mu'âvin-i Sânîsi, 1849 yılında Dâhiliye kâtibi oldu. Mustafa Reşîd Paşa'nın eniştesi Sadrazam Seyyid Ali Paşa ile Mora'da bulundu. Mustafa Reşîd Paşa ile Paris'e gitti. 1277/1860 yılında İstanbul'da vefat etti.

Mehmed Süreyyâ'ya göre afîf ve müstakim idi (1311: 6).

Eserleri şunlardır:

1. Zübdetü'l-Vekâyi‘ ve'l-Hakâyık: Eserin tek nüshası Süleymaniye Kütüphanesi Hacı Mahmud Efendi kısmı 4905 numarada bulunmaktadır. Bu eser 1805 yılında Mühib Abdurrahmân Efendi'nin Fransa sefirliğinden ve Sefâretnâmesi'nden, 1807 yılında Seyyid Refî' Efendi'nin İran sefirliğinden başlayıp 1832 yılı sonuna kadar Osmanlı tarihî vakalarından, özellikle Hüsrev ve Reşîd Paşaların sadrazamlıkları zamanında Rumeli'de Sırp ve Arnavut isyanlarının kaldırılmasından, Anadolu'da Mısır askerinin Maraş, Kütahya ve Konya'yı istilasından ve buna karşı alınan tedbirlerden bahseder. Müellif eserin 36a yaprağında kendine ait bir vaka münasebetiyle adını da yazmaktadır. 55 varaklık bu eserin ortadan ve sondan eksik olduğu görülmektedir.

2. Târîhi Notlar: Bu eser Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi, Yeniler Nr. 729'da bulunmaktadır.

Bursalı Mehmed Tahir'e göre, "Navarin mağlubiyetine dair bir Tarihçesi ve Avrupa'nın esbâb-ı terakkîsine dâ'ir meşhûdâtına müte'allik sefâret-nâmeler tarzında bir risalesi" daha vardır (1342: 31). Mora Vekâyi'i'ne dair olan yazdıklarının Es'ad Efendi Tarihi aralarına ilave edildiğini de Cevdet Paşa nakletmekte imiş (1342: 31).

Kaynakça

Bursalı Mehmed Tahir (1342). Osmanlı Müellifleri. C. III. İstanbul.

İstanbul Kütüphaneleri Tarih Coğrafya Yazmaları Katalogları (1943). İstanbul.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. II. İstanbul.

Unat, Faik Reşit (1968). Osmanlı Sefirleri ve Sefaretnâmeleri. Ankara: TTK Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Zübdetü'l-Vekâyi‘ ve'l-Hakâyık'tan:

Beyân-ı Sebeb-i Ta'yîn-Kerden-i Sefîr-i Françe Muhib Efendi ve Ba'zı Ahvâl ve Keyfiyyât-ı Îşân: Çend-mâh mukaddem nişâncılık pâyesiyle Françelüye büyük elçi ta'yîn olunan Es-seyyid Abdurrahîm Muhîb Efendi'nin nasb ve teysîri mâddesi ...

Kethudâ-yı sadr-ı âlî Sâdık Efendi'nin nezdine varup ifâde-i keyfiyyet eyledikde müşârün-ileyh sûret-i me'mûriyyetimi ketm ve ihfâ ile "ancak bu ta'yîn Bâhir Efendi'nin üzerinden ref' olunamayacakdır" deyü kat'iyyen cevâb verip ...

Beş bin nefer asâkir-i cüz'iyye ile Beyrût'da vukû' bulan muhârebede bi-nusretillâhi Ta'âlâ pâdişâh-ı Âl-i Osmân gâlib ve Mısırlı hezîmet-i külliye ile mağlûb olarak intikâm-ı hudâvendigâr-ı sâbık ahz olunarak işbu târîhin tahrîr ve tebyîzi dahi sene bin iki yüz yetmiş Zilhiccesinin dördüncü rûz-ı pazarda müyesser oldu.

(İstanbul Kütüphaneleri Tarih Coğrafya Yazmaları Katalogları (1943). İstanbul. 114, 115.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?Doğum YeriGörüntüle
2MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666Doğum YeriGörüntüle
3Azize Emremd. 1910 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?Doğum YılıGörüntüle
5MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666Doğum YılıGörüntüle
6Azize Emremd. 1910 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?Ölüm YılıGörüntüle
8MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666Ölüm YılıGörüntüle
9Azize Emremd. 1910 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?MeslekGörüntüle
11MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666MeslekGörüntüle
12Azize Emremd. 1910 - ö. ?MeslekGörüntüle
13NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15Azize Emremd. 1910 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16NÂZIM/HÜSNÎ, Hüseyin Nâzım Efendi, İstanbullud. 1828 - ö. 1881?Madde AdıGörüntüle
17MES'ÛD, Hoca-zâde Mes'ûd Efendid. ? - ö. 1 Ağustos 1666Madde AdıGörüntüle
18Azize Emremd. 1910 - ö. ?Madde AdıGörüntüle