DERVİŞÎ

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İbrahim Aczî Kendi’nin Türk Şairleri ve Âşıkları’nda (1. Risale) verdiği bilgiye göre Edirneli'dir.  Doğum tarihi bilinmemektedir. İbrahim Aczî Kendi’nin elindeki dört numaralı cöngün tarihi ve yazmasından anlaşıldığına göre 19. yüzyılda yaşamıştır. İstanbul’dan çıkarak bütün Anadolu’yu seyahat eden saz şairlerindendir.

Âşık Dervişî’nin şiirleri sade bir dille yazılmıştır. Eldeki şiirlerinde duygu ve irfanıyla beraber bütün insanlığa temiz bir öğüt hediye eder. Dervişî’nin şiirlerinde dilber, canan ruhu hiç yok gibidir.  Elde 10 dörtlükten oluşan bir destanı vardır. Destanında dünyanın faniliği, nefis, helal, haram konularını işlemiştir.

 

Kaynakça

Ergun, Sadeddin Nüzhet-Mehmed Ferîd [Uğur] (1926). Konya Vilâyeti Halkiyyât ve Harsiyyâtı. Konya: yyy.

Kendi, İbrahim Aczî (yty). Dört Numaralı Cönk.

Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1,  79.

Yeniterzi, Emine (2001). “Tanzimat’tan Cumhuriyetin İlk Yıllarına Kadar Konyalı Şair ve Yazarlar”. Türkiyat Araştırmaları Dergisi (Selçuk Üniversitesi). 10: 77-161.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. İSMAİL HAKKI AKSOYAK
Yayın Tarihi: 19.12.2013
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Destan

Cihânın bakışına aldanma ey dil

Bu dünyâya gelen ölür demişler

Kâmil sözden dinle olasın kâmil

Kâmil sözlü kâmil olur demişler

 

Kâmile kâmilden budur nasihat

Her bir adam ile eyleme ülfet

Mecliste sakin ol eyleme sohbet

Çok söyleyen çok yanılır demişler

 

Dünyâda kalmazsın âhir ölürsün

Şüphesiz dîvân-ı Hakk’a varırsın

Bunda aldın ise anda verirsin

Alan verir veren alır demişler

 

Asla ki halîm ol eyleme sertlik

Anda akça etmez paşalık beylik

Herkese iyilik et bulasın iyilik

Herkes ettiğini bulur demişler

 

Doğruca git sapma sağa sola

Kul elinden bir zarar gelmez bir kula

Câme vü serden geçip gel gir sen bu yola

… Hak’tan gelen demişler

 

Bu sözde söyler ne âlemde eğer

Olmuştur herkesin dilinde ezber

Birden işitilmez bir cüz haber

Kara haber tez tez duyulur demişler

 

Terk-i diyâr olmak özge âlemdir

Elden gelmez bu köhne temeldir

İyiler dağ aşar cüzî meseldir

Huysuzlar yolda kalır demişler

 

Alemde herkesin kadri bilinmez

Akşam olmayınca güneş dolunmaz

Meseldir adımınla ? menzil alınmaz

Yap yap giden menzil alır demişler

 

Nedir bu âlemde senin duyduğun

Harâm helâl birbirine kattığın

Mâl deyip muhabbetler ettiğin

Yarın andan hep sorulur demişler

 

Akıl isen uyma nefsine sap

İyice kulak tut dinle cevap

Meseldir borçla içme şarap

İki kere sarhoş olur demişler

 

Kendi, İbrahim Aczî (yty). Türk Şairleri ve Âşıkları (1. Risale). Yusuf Ağa Kütüphanesi D NO 10470/1, 79.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Doğum YeriGörüntüle
2HÂFIZ, Hâfız-ı Mevlevi Kömürcü-zâde Mehmedd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HULÛSÎ, Hulûsî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Doğum YılıGörüntüle
5HÂFIZ, Hâfız-ı Mevlevi Kömürcü-zâde Mehmedd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HULÛSÎ, Hulûsî Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Ölüm YılıGörüntüle
8HÂFIZ, Hâfız-ı Mevlevi Kömürcü-zâde Mehmedd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HULÛSÎ, Hulûsî Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HÂFIZ, Hâfız-ı Mevlevi Kömürcü-zâde Mehmedd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12HULÛSÎ, Hulûsî Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13AVNÎ, Fâtih Sultân Mehmed, Sultân Mehmed-i Sânî, Sultân II. Mehmedd. 30 Mart 1432 - ö. 3 Mayıs 1481Madde AdıGörüntüle
14HÂFIZ, Hâfız-ı Mevlevi Kömürcü-zâde Mehmedd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15HULÛSÎ, Hulûsî Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle