DİLSÛZ, Mehemmed Emîn

(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehemmed Emîn Tebrîzî'dir. Dilsûz şiirlerinde kullandığı mahlasıdır. Tebriz'de doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğu için çocukluğu çok zor şartlarda geçti. Hicve eğilimi olması biraz da bu sebepledir. Medresede hocalık yaptığı için "Üstâd" sanıyla tanındı. Ufak çapta ticaretle uğraştı. Ölüm yeri ve ölüm tarihi bilinmemekle beraber Tebriz'de vefat ettiği tahmin edilmektedir.

Bilinen tek eseri Dîvân'ıdır. Farsça ve Türkçe manzumelerden oluşan bu Dîvân Tebriz'de defalarca basılmıştır. Dîvân'ı Hz. Ali için yazdığı Farsça bir kasideyle başlar. Hz. Muhammed ve Hz. Ali için yazdığı Türkçe kasidelerle devam eder ki bu kasideler en güzel manzumelerindendir. Daha sonra Kerbelâ Vak'ası için yazılmış nevha ve sînezenler gelir. Ardından Türkçe gazeller, muhammesler, sâkînâme, medhnâme ve rubâ'îler yer alır. Şiirleri hiciv ağırlıklıdır. Özellikle devrin şeyhülislamına "buğda" hakkında yazdığı hicviyesi ile muhammes şeklindeki Esnaftan Şikayet adlı hicviyesi çok ünlüdür. Şeyhülislama yazdığı hicviyeye daha sonra Seyyid Azim Şirvânî aslından daha güzel bir nazire yazmıştır.

Kaynakça

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). "Dilsûz, Mehemmed Emin Tebrîzî". C. II. İstanbul: Dergah Yay.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2003). "Dilsûz". Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Doğum YeriGörüntüle
3SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853Doğum YeriGörüntüle
4DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Doğum YılıGörüntüle
6SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853Doğum YılıGörüntüle
7DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Ölüm YılıGörüntüle
9SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853Ölüm YılıGörüntüle
10DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40MeslekGörüntüle
12SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853MeslekGörüntüle
13DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16DEMİRCİ, Elekber Pâkzâd Heddadd. 1901 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Madde AdıGörüntüle
18SÂ’Î, Tebrizlid. 1803 - ö. 1853Madde AdıGörüntüle