Hüseyin Kıran

(d. 1965 / ö. -)
Şair
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Amasya’da doğdu. İlk ve orta öğrenimini Amasya’da tamamladı. Siyasi nedenlerle üniversite eğitimini yarıda bıraktı. Aynı nedenlerle 10 yıl cezaevinde kaldı. 2004'te şiir ile edebiyata başladı. Şiirleri, Defter, İzlek ve E dergilerinde yayımlandı. İstanbul Telif Ofisi ve Gümüşlük Akademisi'nin verdiği Edebiyat Bursu'nu alan ilk kişi oldu. İstanbul’da yaşayan şair, evli ve bir çocuk babasıdır.

2004 yılında Madde Kara adlı şiir kitabı ile başladığı edebiyat yaşamını 2006 yılında yayımlanan Resul romanı ile sürdüren Hüseyin Kıran, daha çok Resul romanı ile tanınır. Şairlikten gelen ve şiir yazmayı özel ve zor bir alan gören Kıran; roman yazmayı, suyun akarını bulması gibi kolaycılık olarak görür. Eleştirmenlerin romanlarında anti-kahramanlar yarattığı görüşüne karşı çıkan yazar, yazma amacının dünyayı anlamak olduğunu belirtir. Kahraman yaratmak yerine dünyanın yaşamak için zor bir yer olduğunun farkına vardırmayı önemser. Romanlarını kurgulamadan yazdığını, "kalemin gelişine" ifadesi ile açıklar. “İçimde katledilmiş bir varlığın izlerini buluyorum” diyen Beckett'e göndermede bulunarak yazdıklarında içimizde ve toplumdaki kapalı, karanlık alana ışık tutmaya çalışır (Doğan 2014). Romanlarında karakterler ve olaylar sıradandır; Gecegiden'de olduğu gibi gerçek dünyayla bilinç arasındaki çelişkinin, anlamların kendi yarattığımız yalan dünyada yer bulmasıdır. Bu yönüyle alegorik dilinde, şairliğinin etkisi görülür. Dilde açılan boşluğu kültürün doldurduğunu düşünen yazar, böyle bir ortamda kalıplardan kurtularak yeni bir şey söylemeye ve üretmeye çalışır.

Benim Adım Meleklerin Hizasına Yazılıdır'da, okur; şiirsel dilinin yanında Ruhi Bey'in dogmalarla ve toplumla çatışan bilincini, kutsal kitaplara, ayetlere, surelere göndermeler yapan zengin bir dille buluşur. Romandaki akıl hastahanesi; kötülüğün, dışarıda bırakılan veya kapatılanların var olduğu, yaşadığımız dünyanın metaforudur. Madde Kara'da yazdığı "hayatı hıncın mükemmel terazisiyle tarttım / sarı sanrılarla yıkadım yüzümü / kendime kelimelerden binalar yaptım” dizelerindeki hayatı sorgulama ve içinde biriken hınç duygusu; Küstah adlı şiir kitabında, karşı çıkışları, isyanları sınırsızlıkla özdeşleştiren bir üsluba dönüşür. Hüseyin Kıran için yazılarında hayatı sorgulamanın yanında yaşadıklarını, acılarını, isyanlarını dile getirmek önceliklidir. Son romanı Dağ Yolunda Karanlık Birikiyor'da edebiyatın, edebiyat formu içinde kalınmadan insanı anlamaya çalışan; yer yer insana müdahale etmeye, değiştirmeye uğraşan bir yapıda olması gerektiği düşüncesi gerçekliğe kafa tutan bir dille aktarılır.

Kaynakça

Doğan, S. (2014). "Hüseyin Kıran: Gecegiden", 2 Mart 2012. [https://www.okuryazar.tv/huseyin-kiran-gecedegiden/ (Erişim tarihi: 17.07.2019)]

Gümüş, S. (2006). “Acının yarattığı Resul-adam...”, Milliyet Sanat, Haziran 2006. [https://www.https://www.metiskitap.com/catalog/text/61486 (Erişim tarihi: 18.07.2019)]

Yalçın, Murat (ed.) (2010). "Kıran Hüseyin", Tanzimat’tan Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, YKY Yayınları, Cilt II, s.627.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. ALİYE USLU ÜSTTEN
Yayın Tarihi: 15.09.2019
Güncelleme Tarihi: 02.11.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Madde KaraMetis / İstanbul2004Şiir
ResulMetis / İstanbul2006Roman
Gecede GidenAyrıntı / İstanbul2011Roman
Benim Adım Meleklerin Hizasına YazılıdırAyrıntı / İstanbul2013Roman
Küstahİkaros / İstanbul2014Şiir
Yaşamak - Bir ÇabaYapı Kredi / İstanbul2018Deneme
Dağ Yolunda Karanlık BirikiyorYapı Kredi / İstanbul2019Roman

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SELÎMÎ, Yavuz Sultân Selîm, Sultân Selîm-i Evvel, I. Selîmd. 1467 ?, 1468?, 1470? - ö. 21 Eylül 1520Doğum YeriGörüntüle
2Nedret Çelend. 25 Temmuz 1960 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HALÎMÎ, Lütfullâhd. ? - ö. 1496-97’den sonraDoğum YeriGörüntüle
4Necati Gökseld. 7 Aralık 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Sevgül Yılmazd. 27 Eylül 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6Mehmet Murat İldand. 16 Mayıs 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7Hakan İşcend. 1961 - ö. ?MeslekGörüntüle
8Niyazi Yıldırım Gençosmanoğlud. 1929 - ö. 21 Ağustos 1992MeslekGörüntüle
9Mehmet İhsan Yüced. 23 Ocak 1929 - ö. 15 Mayıs 1991MeslekGörüntüle
10AHMET AĞAOĞLUd. 1869 - ö. 19 Mayıs 1939Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11Abidin Dinod. 23 Mart 1913 - ö. 7 Aralık 1993Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12Tarhan Gürhand. 17 Nisan 1969 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13LEVHÎ, Hasan/Hüseyin Efendid. ? - ö. 1751-52Madde AdıGörüntüle
14Hüseyin Cavidd. 22 Ekim 1882 - ö. 1944Madde AdıGörüntüle
15Hüseyin Karahand. 1931 - ö. ?Madde AdıGörüntüle