KEŞFÎ, Ömer

(d. 1250/1835 - ö. 1284/1867)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl ismi Ömer Keşfî’dir. 1835 yılında doğmuştur. Nerede doğduğu hakkında bilgi yoktur. Babasının isimi Ali Efendi’dir (Özgül 2000: 1214). Kırım Savaşı’na katıldı. Kırım Savaşı’nda Seyyid Hamza Nigârî kumandasında Kafkasya zâdegânından teşekkül eden süvari alaylarının kâtipliğini yaptı. Anadolu orduları hizmetinde iken yaptığı hizmetlerden dolayı ömür boyu maaş bağlanarak taltif edildi. (Özgül 2000: 1214) Savaştan sonra, Erzurum İskân-ı muhâcirin memuriyetinde ve muhasebe kitabetinde bulundu (Kurnaz vd. 2001: 755). Keşfî Efendi 1867 yılında daha 32 yaşında iken Erzurum’da vefat etti. Naaşı Erzurum Derviş Ağa Camii haziresine defnedildi. Keşfî Efendi’nin oğlu Hâfız Muhammed Kâşif de babası gibi devlet memurluğu görevinde bulunmuş şairdir. O da 1921 yılında Erzurum’da vefat etmiştir.
Kütüphanelerde Ömer Keşfî adına bir eser tespit edilmiştir. Tercih-i Rumûzât-ı Kâimî adlı bu eser, mutasavvıf bir şair olan Kâimî Hasan Efendi (ö.1860)’nin Vâridât isimli eserindeki remizlerinin tevilini içeren bir eserdir. Bir nüshası tespit edilmiştir. Eser 16 varak olup İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Osman Ergin Türkçe Yazmaları No:1405’te kayıtlıdır.
Hakkında en geniş malumatı veren İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Keşfî’nin hayli manzum söz söylediğini ve bundan dolayı da tekrara düştüğünü ima eder: Her şeyin güzeli gibi, sözün güzeli de azdır. Herkes nefsinde söz söylemek salahiyetini tahayyül etmese yahut söylediği sözlerin güzelliğine kâni olmasa güzel söz söyleyene ve güzel söze tesadüf olunur (Özgül 2000: 1214).

Kaynakça

Keşfî (yty.). Tercih-i Rumûzât-ı Kâimi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı Osman Ergin Türkçe Yazmaları No:1405.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmed Nail Tuman, Tuhfe-i Nâili Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay.

Özgül, M. Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDULKADİR ERKAL
Yayın Tarihi: 25.05.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Murabba

Tepti sevdâ yine dil menzil-i cânâna gider
Başı açık yalın ayak derke-i sultâna gider
Cûşîş-i şevk u niyâz ile o meydâna gider
Gâliba şâh-ı şehîd aşkına kurbâna gider

Sîne-i âşıka ey dil çekilir dâğ-ı hezâr
Vâdi-i gamda nice yıllar eder nâle vü zâr
Cân verir etmek için kûy-ı dilâraya güzâr
Tepti sevdâ yine dil menzil-i cânâna gider

Aşka pâ-beste olanlar hiyel ü âle düşer
Gâh çâh-ı gama geh vesvese-i bâle düşer
Yolda bin türlü meşakkatle yamân hâle düşer
Tepti sevdâ yine dil menzil-i cânâna gider


Zerrece yok ki tahammül ede ârâm ü sükûn
Ol kadar câm-ı heves sunmuş ona baht-ı nigûn
Aşktan gayrı gerekmez ona hiç râh-nümûn
Tepti sevdâ yine dil menzil-i cânâna gider

Kimde aşkın eseri eylese bir zerre zuhûr
Olur elbette o dem merhale-i râhata dûr
Zevk-i vuslatla fakat bir gün eder kesb-i huzûr
Tepti sevdâ yine dil menzil-i cânâna gider

(Özgül, Kayahan (hzl.) (2000). İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şairleri. C. 2. Ankara: AKM Yay. 1214.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SAİD, Kırşehirlid. 1835 - ö. 1910Doğum YılıGörüntüle
2KARÂRÎ, Tahird. 1835/1826 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
3VİSALÎ, Kanberd. 1835 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
4FÂ'İZ, Mahmûd Paşad. 1824 - ö. 1867Ölüm YılıGörüntüle
5ZAHMÎ, Çankırılı Ahmedd. ? - ö. 1866-1867Ölüm YılıGörüntüle
6ŞÂKİR, Müftü Ebûbekir Efendi-zâde Ahmed Efendid. 1802-03 - ö. 1867-68Ölüm YılıGörüntüle
7ŞUÛRÎ, Hasan Şuûrî Çelebid. ? - ö. 1693-94MeslekGörüntüle
8DÜRRÎ, Dürrî-i Yek-çeşm, Ahmedd. ? - ö. 1722-23MeslekGörüntüle
9SÂKIB, Hızır Efendid. ? - ö. 1817-18MeslekGörüntüle
10ŞEFKAT/ŞEFKATÎ, Seyyid Abdülfettâhd. ? - ö. 1826-27Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11HÂMİD, Dîvân Efendisi-zâde Halîl Hâmid Efendid. 1771 - ö. 1829Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12RÂCÎ/TÜRÂBÎ/VELİYÜDDÎN, Türâbî Veliyüddîn Efendid. ? - ö. 19. yy.Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13TIFLÎ, Mahmud Efendid. 1767-68 - ö. 1778-79Madde AdıGörüntüle
14ŞERİFÎ, Hüsam-zâde Seyyid İbrahim Efendid. 1572 - ö. 1607Madde AdıGörüntüle
15RÂSİM, Fodlacı-zâde Ahmet Râsim Efendid. 1766-67 - ö. 1853-54Madde AdıGörüntüle