MEHMED CEMÂLEDDÎN EFENDİ

(d. 1264/1848 - ö. 1335/1917)
divan şairi ve nasiri
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1848 yılında İstanbul'da doğdu. Kazasker Şeyh Ahmed Hâlid Efendi'nin oğludur. Babasından ve özel hocalardan ders aldı. Meşihat dairesi kâtipliği yaptı, Adliye Nezareti'nde çalıştı. Temyiz Mahkemesi mümeyyizliğine, Meşihat Dairesi mektupçuluğuna getirildi. 1884'te İstanbul kadısı, 1888'de Anadolu Kazaskeri, 1890'da Rumeli Kazaskeri oldu. 1891'de şeyhülislamlığa getirildi. On yedi yıl bu makamda kalarak Sultan Abdulhamîd'in isteği yönünde fetvalar verdi. Sa'îd Paşa'nın on üç gün süren yedinci kabinesine de şeyhülislam olarak kaldı, 1908'de istifa etti. 5 Ağustos 1908'de kurulan Kâmil Paşa kabinesine şeyhülislam olarak girdiyse de 1909'da istifa ederek ayrıldı. 1912'de üçüncü defa olarak şeyhülislamlığa getirildi. 3 ay 8 gün görevde kaldı. Aynı yıl Kâmil Paşa'nın sonuncu kabinesine dördüncü defa şeyhülislam seçildi ve görevi 1913'teki Bâb-ı Ali baskını ile sona erdi. Mısır'a giderek Remle kasabasına yerleşti. Orada vefat etti, cenazesi İstanbul'a getirildi.

Bilinen tek eseri kendisini savunmak için yazdığı Hâtırât-ı Siyâsiyye'dir. 1336'da İstanbul'da basılmıştır. İhsan Süreyya Sırma'nın L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909 adlı tezinde Cemâleddîn Efendi ve eseri önemli bir yer tutar.

Kaynakça

Sırma, İhsan Süreyya (1973). L'institution et ses biographies des Şayh al-Islam sons le regne du Sultan Abdulhamid II 1876-1909. Doktora Tezi. Strasbourg: Université des Sciences Humanaines.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1986). "Mehmed Cemaleddin Efendi". İstanbul: Dergah Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 01.04.2014
Güncelleme Tarihi: 30.11.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Hürriyet Yaşard. 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2SABÎH, Ahmed Efendid. ? - ö. 1783Doğum YeriGörüntüle
3VAHYÎ, Seyyid Mustafa, İstanbullud. ? - ö. 1878Doğum YeriGörüntüle
4SA'ÎD, Kemâl Paşa-zâde Mehmed Sa'îd Bey, Lastik Sa'îdd. 1848 - ö. 1920Doğum YılıGörüntüle
5AZÎZ, Mehmed Azîzd. 1848 - ö. 1916Doğum YılıGörüntüle
6RIZAd. 1848-1849 - ö. 01.03.1920Doğum YılıGörüntüle
7HAMDÎ, Ahmed Hamdî Bey, İstanbullud. 1851 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
8MUʼAZZAM HANd. 1842 - ö. 1917Ölüm YılıGörüntüle
9RÜŞDÎ, Hasand. 1834 - ö. 09.01.1917Ölüm YılıGörüntüle
10ÂŞİR, Re'is-zâde Mustafa Efendid. 1729 - ö. 1804MeslekGörüntüle
11SA'DÎ, Sa'deddin/Sa'dullah Sa'dî Efendid. ? - ö. 1538MeslekGörüntüle
12ŞERÎF, Mehmed Şerîf Efendid. 1717 - ö. 1790MeslekGörüntüle
13MA'RİFÎ, Muhammed, Fethu’l-Ma'ârifd. 1719-20 - ö. 1824Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ESRÂR, Enderunlud. ? - ö. 1843Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RÂGIB, Mehmed Râgıb Paşad. 1751 - ö. 1828Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ALİ İZZET/İZZETİ/NEFRETİ, Ali İzzet Özkand. 1902 - ö. 1981Madde AdıGörüntüle
17ENGİNİ, Hürü Aşand. 05.01.1957 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18FÂ’İZ, Mehmed Sa'îd Efendid. ? - ö. 19. yy.Madde AdıGörüntüle