Madde Detay

Karaman'da 1234/1818 senesinde doğdu. Asıl adı Hüseyin Nesîb Efendi'dir. Şiirlerinde Nesîb mahlasını kullandı. Tarîkat-ı Muhammediye adlı kitabın şarihi olan Hâdimî Mehmed Efendi'nin torunlarından Karaman müftüsü El-hâc Hasîb Efendi'nin oğludur. Tahsilini mükemmel bir şekilde tamamladıktan sonra fenn-i kitâbet ve ilm-i inşâda olan malumat ve mahareti nedeniyle hacelik rütbesini elde etti. Tanzîmât-ı Hayriyye'nin başlangıcında 1255/1839 senesinde Karaman Kazası Müdürlüğü görevine getirildi. Bir müddet bu görevi yürüttükten sonra Mevlânâ dergâhında hilafet makamında bulunan ve babası Hasîb Efendi'nin çok yakın dostu olan Mehmed Sa'îd Efendi'ye damat oldu. Bu vesileyle 1265/1849 senesinde Konya'ya gitti. Sonra burada kayınpederi Mehmed Sa'îd Efendi'nin tavsiyesi ve kendi liyakat ve kabiliyeti nedeniyle salise rütbesine nail olarak Konya Meclisi üyeliğine getirildi. Daha sonra mutasarrıflık görevi verildi. Son görevi olan Yozgat mutasarrıflığından emekliye ayrıldı. 1314/1896 senesinde Yozgat'ta vefat etti.

Sicill-i Osmânî'ye göre fazilet sahibi mahir bir şair, ilm-i kitâbetde mükemmel hat ve inşaya sahip bir şahsiyet idi (Mehmed Süreyya 1311: 552). Fatîn'e göre de fetanet ve nezaket sahibi önemli bir şair ve inşada mahir bir zat idi. Özellikle Nef'î'nin Mevlânâ övgüsündeki bir gazeline yazdığı altı bendlik tahmisi o günlerde çok meşhur olmuştu (1271: 405). Şiirine örnek Fatîn Tezkiresi'ndedir.

Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul.

Mehmed Süreyya (1311). Sicill-i Osmânî. C. IV. İstanbul.

Tahmîs-i Mutarraf

Merhabâ ey Hazret-i Sâhib-kırân-ı ma'nevî

Şevketin müzdâd ola ey kahramân-ı uhrevî

Satvetinle kişver-i aşka getürdün pertevi

Kıldın a'dâ-yı tarîki heybetinle münzevî

Nâzım-ı manzûme-i silk-i le'âl-i Mesnevî

Mesnevî ammâ ki her beyti cihân-ı ma'rifet

Menba'-ı ilm-i ledün mu'ciz-beyân-ı ma'rifet

Defter-i zîbâsı feyz-i lâ-mekân-ı ma'rifet

Katresi deryâ-yı şevk-i râygân-ı ma'rifet

Zerresiyle âfitâbının berâber pertevi

Husrev-i endîşe kim aşk-ı Hüsâmü'd-dîn ile

Ülke-i nâsûta virmekde kudûmı velvele

Zü'l-fekâr-ı ma'nevîsiyle cihâna gulgule

Geldi temyîz eyledi virdi safâ ehl-i dile

Oldı tîg-ı bâtını dünyâya burhân-ı kavî

İlm-i vahdetde sebak-dâşı imâm-ı evliyâ

Bâz-ı evc-i lâ-mekân hünkâr-ı bezm-i asfiyâ

Mesnevî'den ahz ider esrârı cümle etkıyâ

Hâcesi ilm-i hakîkatde Resûl-i Kibriyâ

Hikmet-i ma'nîde şâkirdi Hakîm-i Gaznevî

Hâk-i pây-ı Şeyh Attâr'ım ki oldı himmeti

Buldı feyziyle derûnum bâg u râg-ı zîneti

Ney mi virdi kalbime bilmem rebâb mı rikkati

Himmeti olsun ziyâde oldı yâd-ı sohbeti

Tab'ıma üstâd-ı ders-i müşkilât-ı Mesnevî

Nef'î-i mu'ciz-beyânım bende-i Monlâ-yı Rûm

Râh-ı aşkında Nesîbâ eyleyüp terk-i rüsûm

Dinleyüp ez-cân u dil âvâze-i nây u kudûm

Hamd-lillâh bendesine keşf olur her bir ulûm

Ne Hakîm-i Gaznevî'yim ne Emîr-i Dihlevî

(Fatîn Dâvud (1271). Hâtimetü'l‑Eş‘âr. İstanbul. 404.)