OSMÂN, Hakîkî-zâde Şeyh Osmân Efendi

(d. ?/? - ö. 1037/1627-8)
şeyh, divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul doğumlu Osman Efendi, İrşad-nâme isimli eseri yazan Hakikî Beyin oğludur. “Hakikî-zâde” ve “Şeyh Hakikî Bey “ isimleriyle de anılmaktadır. Seyyid Nizam-zâde Seyfullah Efendinin halifelerinden olup Olanlar Şeyhi İbrahim Efendi ona intisap etti. Eğrikapı’da bulunan evini tekkeye ve şeyhlerin yoluna vakfetti. Burada bulunan Hakikî-zâde Tekkesi’nin ilk şeyhi de Osman Efendidir. “Kelimetü’t-takvâ” ve “şeyh-i vâsıl” tamlamalarının verdiği 1037/1627-8’de vefat edince zaviyesi kabristanına gömüldü.

Kaynaklara göre ilâhî tarzında yazdığı şiirlerden oluşan mürettep bir divan sahibidir. Hüseyin Vassâf, Derviş Osman ile Hakikî mahlasıyla şiirler yazan iki ayrı kişi olabileceğini belirterek, bu konuda tereddüdünü ifade etmektedir.

Kaynakça

Azamat, Nihat (2000). “İbrâhim Efendi, Olanlar Şeyhi”. İslam Ansiklopedisi. C. 21. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 299.

Ekinci, Ramazan(hzl.) (2013) Hâfız Hüseyin Ayvansarâyî. Vefeyât-ı Ayvansarâyî. İstanbul: Buhara Yay. 96.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatcı. (2000). Bursalı Mehmed TâhirOsmanlı Müellifleri. C. I-II-III. Ankara. 58-9.

Meral, Arzu (2014). Seyyid Seyfullah Külliyâtı I. İstanbul: Revak Kitabevi.

Tosun, Necdet (2009). “Seyyid Nizamoğlu”. İslam Ansiklopedisi. C. 37. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı Yay. 73.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “Nutkî Mehmed Efendi”. C. 4. İstanbul: Dergâh Yay. 26.

Yılmaz, Ali ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. MÜJGÂN ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.09.2014
Güncelleme Tarihi: 26.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilâtün fâ‛ilün

Fürkatünden âlemi tutdı figânum gel yetiş

Tende cânum kalmadı rûh-ı revânum gel yetiş

Vaktidür cân viresin cânsuzlara hem çün Mesîh

Çâre kıl ey nutk-ı hayy-i câvidânum gel yetiş

Düşmişem bahr-ı gamun ka‛rına gavvâs olmışam

Dürr-i vaslın isterem ey bahr u kânum gel yetiş

Çekdi girdâb-ı gamın aldı vücûdum zevrakın

Kıl meded ey dest-i hasret lâmekânum gel yetiş

Zulmet-i zulm-i felekden bu Hakîkî bendeni

Kurtar ey mihr-i cihân sâhib-zebânum gel yetiş

(Yılmaz, Ali  ve Mehmet Akkuş. (1999) Hüseyin Vassâf, Sefîne-i Evliyâ. C. 2. İstanbul: Seha Yay. 524.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724Doğum YeriGörüntüle
4Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724Doğum YılıGörüntüle
7Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724Ölüm YılıGörüntüle
10Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?MeslekGörüntüle
11Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
12HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724MeslekGörüntüle
13Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Irmak Zilelid. 1978 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HASÎB, Uşşâkî-zâde Seyyid İbrahimd. Ocak 1664 - ö. 24 Haziran 1724Madde AdıGörüntüle