SÂCİD

(d. ?/? - ö. 1260/1844)
tekke şairi
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şiirlerinde Sâcid mahlasını kullanan âşık, İstanbul’da doğmuştur. Doğum tarihi ile ilgili kaynaklarda herhangi bir bilgi bulunmayan Sâcid, 19. yüzyılın son yarısında yetişmiş Bektaşi şairlerindendir (Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi 2007: 390). Fındıklı’daki dükkânında makaracılık yapmış bu nedenle de Makaracı Sâcid sanıyla tanınmıştır. Rumelihisarı Bektaşi Tekkesi şeyhi Mahmud Baba’ya bağlanmıştır (Koca 1990: 440). Sâcid, H. 1260/ M. 1844'de vefat etmiştir. 

Sadeddin Nüzhet Ergun Bektaşi-Kızılbaş Alevi Şairleri ve Nefesleri adlı eserinde, Sâcid’in dört şiirine yer vermiş ve ekseriyetle aruz vezniyle rindane şiirler yazan âşığın bazı manzumelerinde de Hurufiliği terennüm ettiğini belirtmiştir (Ergun yty: 278). 

Kaynakça

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1956). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi Bektaşi-Kızılbaş Alevi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi.

Koca, Turgut (1990). Bektaşi Nefesleri ve Şairleri (13. Yüzyıldan 20. Yüzyıla Kadar). İstanbul: İstanbul Maarif Kitaphanesi.

"Sâcid" (1990). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi. C. 7. İstanbul: Dergâh Yay. 390. 

"Sâcid" (2007). Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 7. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi Başkanlığı Yay. 400.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. ZEYNEP SAFİYE BAKİ
Yayın Tarihi: 13.12.2014
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Nefes

Biz vahy-i İlâhî ile Kur'an’dan uyandık

Biz batn-ı maânîdeki seyrandan uyandık 

 

Biz bâb-ı Ali'den okuduk kenz-i ulûmu 

Biz beyte girüb hâce-i burhandan uyandık 

 

Biz hulk-i Muhammed’den alub nûr-i Hûda’yı 

Biz ümmet-i vustâ-yî Horâsan’dan uyandık 

 

Biz bezm-i Elest sırrına her demde kavîyiz 

Biz ahde vefâ eyledik îmandan uyandık 

 

Biz bâde-i engûru sıkub kırklar içinde 

Biz kırklar ile bir gül-i handandan uyandık 

 

Biz levh-i tecellîde görüb pâye-i zâtı 

Biz anı tilâvet edüb irfandan uyandık 

 

Biz aşk u mahabbetle girüb bezm-i safâya 

Biz nûr-i velâyet ile meydandan uyandık 

 

Biz bâşımızı verdik ana çekti rızâya 

Biz Mürşid-i Mahmud gibi sultandan uyandık 

 

Biz Sâcid olub düştük o mihrâb-ı cemâle 

Biz cânı verüb sonra o cânandan uyandık

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1956). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi Bektaşi-Kızılbaş Alevi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi. 278-279. 

 

Nefes

Mevc urub umman-ı aşkdan şân-ı Fazlullah benem 

Cümle ilmin ilmiyim esrâr-ı ilmullah benem 

 

Ma’ni-i mağz-ı hakikatte elif bâ olmuşam 

Âyet-i tefsîr-i a’zam içre sırrullah benem 

 

İncil ü Tevrât Zebur Fürkan’a harf-ı ebcedim 

Pâ vü çâ vü jâ vü gâ cem’inde aynullah benem 

 

Levh-i mahfûz-i Hudâ’yim arşü kürs-i müntehâ 

İstivâ-yi hatt-ı mevcûdum kelâmullah benem 

 

Bin bir esma içre gördüm ben müsemmâ sırrını 

Kim Enelhak da’visinde zat sıfâtullah benem 

 

Kul kefâ emrinde ben de var idim Sâcid idim 

Gör murâdullah içinde küntükenzullah benem

Ergun, Sadeddin Nüzhet (1956). Bektaşi Edebiyatı Antolojisi Bektaşi-Kızılbaş Alevi Şairleri ve Nefesleri. İstanbul: Maarif Kitaphanesi. 278-279. 

 


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69Doğum YeriGörüntüle
2FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69Doğum YılıGörüntüle
5FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69Ölüm YılıGörüntüle
8FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69MeslekGörüntüle
11FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16UZLETÎ, Değirmenci-zâde Uzletî Mehmed Çelebid. ? - ö. 1668-69Madde AdıGörüntüle
17FÜTÛHÎ, Hüseyin Çelebid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle