TURGUT YALÇIN

(d. 1931 / ö. 30.06.2017)
âşık, marangoz, berber
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Turgut Yalçın, 1931'in temmuz ayında Sivas'ın Gürün ilçesinin Şuğul mahallesinde dünyaya gelmiştir. Gürün'de bilinen Sırıklıoğulları sülalesine mensup Yalçın'ın babası Sümerbank'tan usta başı olarak emekli olan Mehmet Bey, annesi ise Ayşe Hanım'dır (Öz 2002: 84). Ailenin tek çocuğu olan Yalçın, Gürün'de Kurultay ve Cumhuriyet ilkokullarında okuyarak ilkokulu 1942 yılında bitirmiş; ekonomik sebeplerden dolayı öğrenim hayatına devam edememiştir (Kaya 2009: 345). Genç yaşta iş hayatına atılmak zorunda kalmış ve 1946 yılına kadar esas mesleği olan marangozlukla uğraşmıştır (Öz 2002: 84; Şardaş 2004: 4). 1947'de Gürün'ün önemli eşrafından Postacı Osman Sözen'in kızı Mahire Hanımla dünya evine girmiş ve bu evlilikten bir oğlu iki de kızı dünyaya gelmiştir (Kaya 2009: 345). Gürün'ün tanınmış şâir ve yazarlarından Özkan Yalçın'ın babasıdır. Özkan Yalçın, 17 Mart 1998 tarihinde Ankara'da kanser tedavisi gördüğü esnada vefat etmiştir. Böylece Turgut Yalçın, evlat acısını da yaşamıştır (Kaya 2009: 345).

Esas mesleği marangozluk olan Turgut Yalçın, gelişen teknoloji karşısında marangozluk mesleğinin gözden düşmesinden ötürü marangozluğu bırakıp berberliğe başlamıştır. 30 Haziran 2017 tarihindeki vefatına kadar da berberlik mesleğini sürdürmüştür. Vefatı Gürün ve çevresinde derin bir üzüntüye sebep olmuştur. Özellikle küçük çocukları her gördüğünde onlara şeker ikram ettiği için Şekerci Dede olarak da nam salan Turgut Yalçın'ın cenazesi önemli bir kalabalık eşliğinde Gürün'de defnedilmiştir.

Şiirlerinde Yalçın ve Turgut Yalçın mahlaslarını kullanan şair, ilk şiirini 1942'de (11 yaşlarında) kaleme almıştır. Şiirlerini yazarak üretmektedir. Geleneğin saz çalma ve usta çırak ilişkisi dallarında yoktur. Beş yüzden fazla şiirinin olduğu söylenmektedir (Öz 2002: 84). Yalçın, şiirlerini dörtlükler hâlinde ve hece ölçüsüyle kurgulamaktadır. İstisnai de olsa 3+2 şeklinde beşli bentler biçiminde ve 13 - 14 hece kullanarak kaleme aldığı şiirleri de mevcuttur. Bu bağlamda en çok kullandığı nazım şekli koşmadır. Koşmanın dışında semai, destan ve heceli divan, kullandığı diğer nazım şekilleridir. Kullandığı ayak türlerinde bakıldığında döner ayağın tek ayaktan fazla olduğu görülmektedir. Şiir tekniği hususunda başarılı ve Türkçeyi doğru kullanan bir halk şairidir. Turgut Yalçın'ın şiirlerinde Gürün ve Sivas ayrı bir özenle işlenmiştir. Gürün ve Sivas'ın dışında Anadolu ve Türkiye de bazen lirik bazen de epik bir üslupla ele alınmıştır. Şiirlerinin ana teması insan sevgisi ve erdemdir. Övgüleme, öğütleme ve güzelleme nazım türlerinde başarılı şiirler kaleme almıştır. Yaşı ilerledikçe şiirlerinde görülen tecrübe ve felsefi çıkarımların sayısı artmıştır.

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri. C. V. Sivas: Önder Matbaacılık.

Öz, Mehmet Ali (2002). Gürünlü Şâirler. Sivas: Dilek Matbaası.

Şardaş, Hale (2004). Gürünlü Şâir Turgut Yalçın. Sivas: Vizyon Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ UĞUR BAŞARAN
Yayın Tarihi: 26.09.2018
Güncelleme Tarihi: 12.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1İSYANÎ, İsmail Elçioğlud. 1848 - ö. 1944Doğum YeriGörüntüle
2AYDIN, Aydıner Aydınd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3VELİ ABDALd. ? - ö. 1853Doğum YeriGörüntüle
4Sevim Burakd. 29 Haziran 1931 - ö. 30 Aralık 1983Doğum YılıGörüntüle
5Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Doğum YılıGörüntüle
6K., Tarık Dursund. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015Doğum YılıGörüntüle
7Sevim Burakd. 29 Haziran 1931 - ö. 30 Aralık 1983Ölüm YılıGörüntüle
8Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Ölüm YılıGörüntüle
9K., Tarık Dursund. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015Ölüm YılıGörüntüle
10Sevim Burakd. 29 Haziran 1931 - ö. 30 Aralık 1983MeslekGörüntüle
11Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002MeslekGörüntüle
12K., Tarık Dursund. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015MeslekGörüntüle
13Sevim Burakd. 29 Haziran 1931 - ö. 30 Aralık 1983Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15K., Tarık Dursund. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Sevim Burakd. 29 Haziran 1931 - ö. 30 Aralık 1983Madde AdıGörüntüle
17Ece Ayhand. 10 Eylül 1931 - ö. 12 Temmuz 2002Madde AdıGörüntüle
18K., Tarık Dursund. 26 Mayıs 1931 - ö. 11 Ağustos 2015Madde AdıGörüntüle