FÂ'İZ/FÂ'İZÎ, Kerîm-zâde Fâ'iz Abdullâh Efendi

(d. ?/? - ö. 1100/1689)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Bosna’da doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı Abdullah’tır. Fâ'iz (Fâ'izî) Abdullah Efendi, Kerîm-zâde Abdullah Fâ’iz Efendi ve Fâ’iz Abdî Efendi olarak tanındı. Sultan IV. Mehmed devri şairlerinden Sâmi’î mahlasıyla şiirler yazan Aldülkerim Efendi’nin küçük oğlu, şair Refdî Mehmed Efendi’nin kardeşidir. Medrese öğrenimi gördü. 1085/1674-1675’te Anadolu kazaskerliği yapmış olan Esîrî Biraderî Mustafa Efendi (Özcan 1989: 37)’den mülâzım oldu. Müderrislik yaptı. 1090/1680’de Saraybosna Malkoç Efendi Medresesi’ne müderris olarak tayin edildi. Burada hariç rütbesine terfi etti. Sonra İstanbul’a geldi. Eşini getirmek için gittiği Bosna’da yakalandığı vebadan kurtulamayarak 1100 senesi sonlarında (1689) vefat etti. Mezarı Bosna’dadır (İnce 2005: 530; Özcan 1989: 59; Çapan 2005: 453; Abdulkadiroğlu 1999: 293; Cunbur 2004: 12).

Şiirlerinde Fâ'iz ve Fâ'izî mahlaslarını kullandı. Safâyî (Çapan 2005: 453)’nin “şair oğlu şair” olarak nitelendirdiği Fâ'iz’in eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır.

Kaynakça

Abdülkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Belîğ Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş’âr. Ankara: AKM Yay. 293.

Cunbur, Müjgân (2004). “Fâ’iz”. Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 4. Ankara: AKM Yay. 12.

Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyîİnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 453.

İnce, Adnan (hzl.) (2005). Tezkiretü’ş-Şu‘arâ Sâlim Efendi. Ankara: AKM Yay. 530.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.  123.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 637.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakaik-ı Nu’mâniye ve Zeyilleri-Vekâyiü’l-Fudalâ . C. II-III. İstanbul: Çağrı Yay. 59.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1979).  “Fâ’iz Abdî Efendi”. C. 3. İstanbul: Dergâh Yay. 148.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 06.03.2014
Güncelleme Tarihi: 09.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Vücûdum tâb-ı hicrile ser-â-ser dâg dâg oldu

Miyân-ı bezm-i mihnetde söyünmez bir çerâg oldu

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi Tezkire-i Safâyî, İnceleme-Metin-İndeks. Ankara: AKM Yay. 453.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Doğum YeriGörüntüle
2GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176Doğum YeriGörüntüle
4BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Doğum YılıGörüntüle
5GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176Doğum YılıGörüntüle
7BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Ölüm YılıGörüntüle
8GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176Ölüm YılıGörüntüle
10BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83MeslekGörüntüle
11GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176MeslekGörüntüle
13BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16BEZMÎ, Yasakçı-zâde İbrahim Bezmî Efendid. ? - ö. Aralık-Ocak 1682-83Madde AdıGörüntüle
17GÂ'İBÎ, Şeyh Mustafad. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18SEMÂ'Î, Mustafa Efendid. ? - ö. 1176Madde AdıGörüntüle