HAMDÎ, Hamdullah Çelebi

(d. ?/? - ö. 1095/1683-84)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İsmi Şeyhî’ye göre Hamdî, Safâyî’ye göre Hamdullah’tır. (Özcan 1989: 666; Çapan 2005: 157) Doğum tarihi bilinmeyen şair, İstanbul’da dünyaya geldi. Hayatı hakkında bilinenler oldukça sınırlıdır. İyi bir eğitim alarak medrese tahsilini tamamladı. Devrinin önde gelen ulemâsından Şeyhülislâm Bâlî Efendi’den mülâzım oldu. Önce küçük derecedeki medreselerden birine müderris tayin edildi. Daha sonra kırk akçe yevmiyeli bir medresede görevlendirildi. Belli bir süre sonra bilinmeyen bir sebepten görevinden azledildi. Bundan sonra hayatının sonuna kadar Rûmeli’nin çeşitli kazalarında kadılık yaptı. Şair ayrıca meşhur Şehnâmehânlardan biridir.1095/1683-84 senesinde vefât etti. Şiirlerinde Hamdî mahlasını kullandı. Eserleri hakkında herhangi bir bilgi yoktur. Kütüphane kayıtları ve kataloglarda yapılan taramalarda, bazı şiir mecmuaları içinde Hamdî mahlaslı şairlere ait şiirler tespit edilmiştir. Ancak bu şiirlerden hangilerinin Hamdullah Hamdî’ye, hangilerinin Hamdî mahlaslı diğer şairlere (İstanbullu Hamdî, Kastamonulu Hamdî, Tireli Hamdî, Ahmed Hamdî, Bursalı Hamdî, Diyarbakırlı Hamdî) ait olduğu tespit edebilmek güçtür. Hamdullah Hamdî’ye ait olduğu kesin şekilde bilinen iki gazel ve iki beyit günümüze intikal etmiştir. Devrinin kaynakları şairin edebî şahsiyetiyle alâkalı övgü dolu sözler sarfetmişlerdir. Maarif meydanının yiğit bir bahadırı; emsâli bulunmayan, temiz ifâdelere sahip bir şair olarak zikredilmiştir. (Çapan 2005: 157)

Kaynakça

Abdulkadiroğlu, Abdulkerim (hzl.) (1999). İsmail Beliğ, Nuhbetü’l-Âsâr Li-Zeyli Zübdetü’l-Eş‘âr. Ankara: AKM Yay.  70.

Çapan, Pervin, (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 157-58.

İpekten, Haluk vd. (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB. Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I. Ankara: Bizim Büro Yay. 924.

Özcan Abdülkadir (hzl). (1989). Şeyhî Mehmed Efendi, Vekâyiü’l-Fuzalâ. C.1. İstanbul: Çağrı Yay. 666.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 24.03.2014
Güncelleme Tarihi: 28.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

O şûh eylemede tâze tâze nâz bana

Aceb mi ola müsellem reh-i niyâz bana

Cihân cihân sitem-i bî-nihâye var dilde

Ne çâre olmadı dil-dâr çâre-sâz bana

Şarâb-ı nâz ile ser-mest tîg-i gamze be-dest

O şûhdan hele lâzımdur ihtirâz bana

Neler ider sana gör Hamdiyâ o gamze-i mest

Nigâhı itdi fi’l-cümle keşf-i râz bana

(Çapan, Pervin (hzl.) (2005). Mustafa Safâyî Efendi, Tezkire-i Safâyî. Ankara: AKM Yay. 158.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YeriGörüntüle
2ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Doğum YeriGörüntüle
3NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?Doğum YeriGörüntüle
4ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Doğum YılıGörüntüle
5ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Doğum YılıGörüntüle
6NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?Doğum YılıGörüntüle
7ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Ölüm YılıGörüntüle
8ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Ölüm YılıGörüntüle
9NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?Ölüm YılıGörüntüle
10ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767MeslekGörüntüle
11ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688MeslekGörüntüle
12NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?MeslekGörüntüle
13ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞEKÛRÎ, Himmet-zâde Şeyh Abduşşekûr Efendid. ? - ö. 1766-1767Madde AdıGörüntüle
17ABDÜLKERİM CELVETÎd. ? - ö. 1688Madde AdıGörüntüle
18NASUHÎ, Mehmed Efendid. 1648-1650? - ö. 1717-1718?Madde AdıGörüntüle