Madde Detay

İbrâhîm Hilmî ile ilgili elimizdeki tek bilgi kaynağı, Diyarbakırlı Şeyh Mustafâ Safî için yazmış olduğu menakıbnamedir. Buna göre asıl adı İbrâhîm Hilmî’dir. Boluludur. Dervîş İbrâhîm Hilmî sanıyla tanındı. Babası Bolulu Hasan Hakkı adında bir zattır (Menâkıbnâme 21a). Diyarbakırlı Şeyh Mustafâ Safî’nin müritlerindendir. Vefat tarihi bilinmemektedir.

Tek eseri Şeyh Mustafâ Safî’nin hayatı ve şiirleriyle bazı müritlerinin hayat hikâyelerini yazdığı menakıbnamedir. Menakıbname, iki bölümden oluşmaktadır. Millet Kütüphanesi A.E. Şeriyye 1111/1 numarada kayıtlı nüsha Menâkıbnâme-i Şeyh Mustafâ Safi Diyarbekrî, 1111/2 numarada kayıtlı nüsha ise "Terceme-i Hâl-i Şeyh Mustafâ Safî Diyarbekrî başlığını taşımaktadır. Birbirinin devamı niteliğinde toplam 34 varaktan oluşan menakıbnamede; Mustafâ Sâfî’nin hayatı ve kerametleri, müritleri ve şiirlerinden bazı örnekler yer almaktadır. Eserde, İbrâhîm Hilmî’nin bir murabbası da bulunmaktadır.

İbrâhîm Hilmî. Menâkıbnâme-i Şeyh Mustafa Safî Diyarbekrî. AEsry 1111/1 A.E. Şeriyye. 21 vr.

İbrâhîm Hilmî. Terceme-i Hâl-i Şeyh Mustafâ Safî Diyarbekrî. AEsry 1111/1 A.E. Şeriyye. 21 vr.

Murabba

Ey meded eyvâh elinden bu zamânın el verir

Hedm edip vîrâne gönlüm dünü günü dil verir

Artık artık bu cihânı geşt ü seyrân eyleyip

Devr-i ebvâb eyleyip de gezmesem de el verir

Ey gönül bul mülk-i hânı nâs işinden çek elin

Yetmedi mi eyledigin zevk ü safâ tut dilin

Çâr-gûşemi aldı agyâr vâh elinden bu elin

Ne etdim bilmem agyâra ne olsa benden bilir

Cânımın cânı vücûdum bâğı hem-dem mahremim

Öz birâderdir Muhammed Zühdî olmuş merhemim

Rahm edip kıldı nasîhat ta’mîr etdi meskenim

Yanayım ben tâli’imden bindigim dal bel verir

Ber-hayât mıdır cihânda ol azîzin ey şakî 

Bile kadrin hem derûnun cümleden a’lem safî

Sâyesinde olısardı bu cihânın revnakı

Çün o gitdi ne turursun hod uzatdı el verir

Hilmiyâ sen baş içinden kes dilin söyleme hîç 

Al azîzin dest-i pâkinden şarâb-ı kevser iç

Bu nasîhat sana kâfi oldı îmâ dışla iç

Ur bu kez desti murâda neyledinse el verir

(İbrâhîm Hilmî. Menâkıbnâme-i Şeyh Mustafa Safî Diyarbekrî. AEsry 1111/1 A.E. Şeriyye. 18b.)