KÂŞİF, Ömer

(d. 1246/1831 - ö. 1296/1881)
âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Ömer olan âşık, şiirlerinde Kâşif mahlasını kullanmaktadır. H. 1246/M. 1831 tarihinde Konya’da doğmuştur. Konya hocalarından özellikle Hacı Sarı Hafız Efendi’den bilim tahsil etmiş ve Konya’da Nakîboğlu Medresesinde müderris olmuştur. Kâşif mahlası, derslerde gösterdiği gücüne bakarak, hocası tarafından verilmiştir. Dedesi Selçuk beylerinden Baba Mürsel adında bir zat olup Kızılören bucağında gömülmüştür. Vakıfları varsa da şart koşulan kişilerin soyu tükenmiştir. Ömer Kâşif Efendi merhum rind-meşrebliğiyle, zekâsıyla, uyumluluğuyla halkın ve öğrencilerinin sevgisini kazanmıştır. Adliyenin kurulmasından evvel Temyiz Divanı ve kurulduktan sonra da Hukuk Mahkemesi üyeliğinde bulunduğu söylenmektedir. H. 1296/M. 1881 yılında Konya’da ölmüştür (Ergun ve Uğur 2002: 83).

 

Kâşif'in elde bulunan şiirlerinde aruz ve hece veznini kullandığı görülmektedir. Hem gazel türünde hem de koşma türünde yazdığı şiirlerinde işlenen konu aşk ve sevgiliye hasrettir. Koşma nazım biçiminde yazdığı şiirinde de sanatlı bir dil kullanması onun, eğitimli bir şair olduğunu göstermektedir.

 

Kaynakça

 

Ergun, S.N., M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa.

 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. HİLAL ERDOĞAN
Yayın Tarihi: 18.02.2015
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

 

Gazel

 

Kaddi ar’ar, kâmeti bâlâya söylen tez gele

Hüsnüne magrûr olan zibâya söylen tez gele

 

Derd-i hasretle bu dil dâim yanar, ağlar, gezer

Bir perî-peyker, melek-sîmâya söylen tez gele

 

Rûz u şeb bülbül-misâl eylerim âh u figân

Rûyu ahmer, ruhları elmaya söylen tez gele

 

Böyle âhû bakış, keklik sekiş, ince miyân

Dişleri incü, lebi kimyâya söylen tez gele

 

Der ki Kâşif vaslına yoktur medâr ancak sabır

Sabra sermâye olan sevdâya söylen tez gele



Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa.  84.



Koşma

İnan ey sevdiğim kaşları keman

Servi kaddin senin tûbalanıyor

Fuâd-ı uşşâkda ol çeşm-i âhûn

Ne çâre sevdiğim gavgâlanıyor

 

Muktezâ-yı zâtın bu nâz u edâ

Sandûka-i tab’ım eyledi cüdâ

Ol la’l-i lebinden bahş etse gıdâ

Mey, âşık hükmünce sahbâlanıyor

 

Küşâd-ı dil içün sayd-ı şikâra

Uğradık gezerken kûy-ı dil-dâra

Gerdânı benzeyor Cennetü’l-Karâra

Hâl-i Hindûları dalgalanıyor

 

Bûy u mûy-ı dil-ber kıyâsı anber

Serini pür-zivar eylemiş çenber

Tig-ı müjgânlarını sanırsın hançer

Cebhe-i dil-rübâ da’vâlanıyor

 

Nitâk-ı murassa’ etme miyâna

Yaraşur dediler böyle cihâna

Kâşif zâhirde bu bir bahâne

Bâtında hamr-ı aşk yagmalanıyor

Ergun, S.N. ve M.F. Uğur (2002). Konya Vilayeti Halkiyat ve Harsiyatı. (sadeleştiren Hüseyin Ayan). Konya: Konya Valiliği İl Kültür Müdürlüğü Antunarı Ofset Matbaa. 83.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Dânişî, Şa‘bân bin Mustafad. ö. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ÜNVANÎ, Mehmet Kartd. 1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Celâl Çumralıd. 05 Ağustos 1916 - ö. 1990Doğum YeriGörüntüle
4RIZÂ, Mehmed Rıza Bey, Bergoslud. 1831 - ö. 1855 ds.Doğum YılıGörüntüle
5HİLMÎ, Mehmed Emînd. 1831 - ö. 1884Doğum YılıGörüntüle
6VİRÂNÎd. 1831 - ö. 1911Doğum YılıGörüntüle
7HÜSEYİN HÜSNÎ EFENDİd. ? - ö. 1881Ölüm YılıGörüntüle
8ÇÖREKÇİ-ZÂDE LÜTFÎd. 1806 - ö. 1881Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEM’Î, Mehmed Efendid. 1808 - ö. 1881-82Ölüm YılıGörüntüle
10BÂKÎ, Seyyid Abdülbâkîd. 1630 - ö. 1679MeslekGörüntüle
11SÂKIB, Seyyid Mehmed Sâkıb Efendid. 1736 - ö. 1852-54MeslekGörüntüle
12TÛSÎ, Küçük Mustafa Çelebid. ? - ö. 10 Haziran 1596MeslekGörüntüle
13TAHİRd. 1810 - ö. 1853Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ZÜHREd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ZEVÂLÎd. 1854-1855 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Namık Gedikd. 1911 - ö. 29 Mayıs 1960Madde AdıGörüntüle
17PİNHANÎd. ? - ö. 1856Madde AdıGörüntüle
18HAYDAR, Haydar Yıldırımd. 26.06.1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle