KEMAL/HAFIZ MİKDAT, Mikdat

(d. 01.01.1866 / ö. 01.01.1941)
hikâye anlatıcısı, âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mikdat’tır. Halk arasında Hâfız Mikdat olarak bilinir. Âşık, 1 Ocak 1866'da Erzurum’un Gez mahallesinde doğmuştur. Çok az tahsil görmesine rağmen gelenek içinde kendini yetiştirmiştir. Âşıklıktan daha çok Erzurum kahvehanelerinde halk hikâyecisi olarak tanımıştır (Uraz 1933: 37-39). Ustası Hasankaleli Serdarî’dir. Kendinden sonra hikâye anlatımında çıraklarından Nalbant İshak Kemalî ve Behçet Mahir gibi güçlü iki şahsiyet yetiştirmiştir. Kemal mahlasını kullandığı şiirlerinde Sümmanî’nin etkileri bariz bir şekilde görülür (Özarslan 2001: 366-367). Hafız Mikdat, 1 Ocak 1941'de Erzurum’da vefat etmiştir.

Erzurum’da öteden beri yoğun olarak var olan halk hikâyesi anlatma geleneğinin ismi tespit edilebilen ilk temsilcisi Hâfız Mikdat’tır. “Kemal” mahlasıyla şiirler söylediği de bilinen (Bulut 1995: 123) Hâfız Mikdat, 1940 yıllarına kadar hikâye geleneğini şehirde canlı tutmuştur (Özarslan 2001: 69). Hâfız Mikdat’tan sonra Erzurum’da bu geleneği devam ettiren çıraklarından Âşık Nalbant İshak Kemalî [1912-1971] 1969'daki Konya Âşıklar bayramına katılmış ve “atışma” dalında ikinci gelerek “Dadaloğlu” ödülü almıştır (Türkmen 1971: 5970). Erzurum’da hikâye anlatma geleneği aynı dönemlerde diğer bir çırağı durumundaki Behçet Mahir [1919-1986] vasıtasıyla 1980’li yılların ortalarına kadar devam etmiştir. Çıraklarının ortaya koyduğu başarılar da Hâfız Mikdat’ın hikâye anlatma geleneği içinde sanat gücü ve tesirini göstermesi bakımından kayda değerdir.

Kaynakça

Bulut, Sebahattin (1995). Erzurum’da İz Bırakanlar. İstanbul: Alemdar Ofset.

Özarslan Metin (2001). Erzurum Âşıklık Geleneği. Ankara: Akçağ Yay.

Uraz, Murad (1933). Halk Edebiyatı Şiir ve Dil Örnekleri, İstanbul: Sûhulet Kütüphanesi.

Türkmen, Fikret (1971). “Âşık Kemâlî de Öldü”. Türk Folklor AraştırmalarıMayıs. 3 (262): 5970.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. METİN ÖZARSLAN
Yayın Tarihi: 15.03.2019
Güncelleme Tarihi: 15.08.2022

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903Doğum YeriGörüntüle
2MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010Doğum YeriGörüntüle
4HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903Doğum YılıGörüntüle
5MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010Doğum YılıGörüntüle
7HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903Ölüm YılıGörüntüle
8MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010Ölüm YılıGörüntüle
10HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903MeslekGörüntüle
11MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?MeslekGörüntüle
12GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010MeslekGörüntüle
13HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÂFIZ, Erzurumlu İshâk Efendid. 1838 - ö. 1903Madde AdıGörüntüle
17MURADÎ, Sebahattin Kayad. 01.02.1959 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18GÜRYANÎ, Şeref GÜRd. 1950 - ö. 27.06.2010Madde AdıGörüntüle