Hüseyin Avni Ozan

(d. 1881 / ö. 26 Mart 1946)
Şair, yazar, araştırmacı
(Yeni Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1881 (1297)’de Yenişehir Fener’de doğmuş, ailesi 1885 (1301)’de İzmir’e göç etmiştir. Burada ibtidaî ve rüşdî tahsilini tamamladıktan sonra üç sene de idadîye devam etmiştir. 1904 (1320)’de devlet memuriyetine girerek Alaşehir, Eşme, Kula orman ve Aydın muamelât memurluklarında, İzmir Orman ve Maadin Kontrol memurluğu ile Orman ve Maadin Müdürlüğü başkâtipliğinde bulunmuş, Yunanlıların İzmir’i işgali üzerine bu görevden çekilmiştir. İzmir’in kurtuluşundan sonra Yaprak Tütün Ambarları fabrika levazım müdürlüklerine ve Tütün İnhisar İdaresi Başmüdürlüğü Mehakim Şubesi müdür yardımcılığına tayin edilmiştir.

Gerek çalıştığı yıllarda gerekse emekliliğinde uzun süre İzmir ve Karşıyaka halkevlerinde edebiyat komitelerini idare ederek dil ve edebiyat çalışmalarına yön vermiştir. 1946’da İzmir'de ölmüş, Soğukkuyu Mezarlığı’na gömülmüştür.

1907 yılından 1946'ya kadar Edep Yahu, Gencine-i Edep ve Halka Doğru gibi İzmir dergileriyle Ahenk, Şark, Seda-yı Hak, Hizmet, Yeni Asır ve Halkın Sesi gibi İzmir gazetelerinde ciddî ve mizahî şiirler, makaleler ve İzmir fikir ve edebiyat hayatına dair hatıra yazıları yayımlamıştır. Şiirlerinden bir kısmı Rübab-ı Dil, Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar, Aşık Sazı, Kalbimin Işıkları ve Akman Duygular gibi kitaplarında toplanmıştır. Bunlardan Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli Masallar (1921) kitabında şair, Ziya Gökalp'ın "tehzip", yani halk edebiyatı ürünlerini modernize etme fikrine bağlı olarak derlediği bazı halk masallarını nazma çekmiştir. Bu çalışmaları dolayısıyla tanınmış halk edebiyatı araştırıcısı Cahit Öztelli, onu bizdeki ilk masal derleyicisi olarak değerlendirmiştir.

Ozan'ın şiirlerinden daha önemli olan tarafı, Türk edebiyatı ve özellikle İzmir'deki edebî hareketler üzerine yaptığı inceleme ve araştırmalardır. Hazırladığı İzmir Şairleri Antolojisi, Tokadîzade Şekip ve Muallim Naci gibi kitaplar bugün de yararlanılabilecek çalışmalar arasındadır.

Kaynakça

Huyugüzel, Ömer Faruk (2000). İzmir Fikir ve Sanat Adamları. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

İnal, İbnülemin Mahmut Kemal (1969-1971). Son Asır Türk Şairleri. Ankara: Kültür Bakanlığı Yay.

Öztelli, Cahit (1977). "İlk Masal Derleyicisi Hüseyin Avni Bey". Türk Folklor Araştırmaları. Nr. 333. Ankara.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. ÖMER FARUK HUYUGÜZEL
Yayın Tarihi: 07.06.2018
Güncelleme Tarihi: 20.12.2020

Eser AdıYayın eviBasım yılıEser türü
Rübab-ı Dil- / --Şiir
Hükûmetle Milletin Vezâif-i Mütekâbilesi- / --İnceleme
Halk Edebiyatından Manzum ve Resimli MasallarSeda-yı Hak Matbaası / İzmir1337 (1921)Şiir
Aşık SazıAhenk Matbaası / İzmir1338 (1922)Şiir
Muallim NaciKanaat Kütüphanesi Millî Kütüphane Külliyatı. Amedî Matbaası / İstanbul1932İnceleme
Kalbimin IşıklarıBilgi Matbaası / İzmir1933Şiir
Tokadîzade Şekipİzmir Halk Evi Dil Edebiyat, Tarih Şubesi Neşriyatından. İtimat Matbaası / İzmir1933İnceleme
İzmir Şairleri Antolojisiİzmir Halk Evi Neşriyatından. Cumhuriyet Matbaası / İzmir1934İnceleme
Akman DuygularCumhuriyet Matbaası / İzmir1934Şiir
Aslan KapandaMarifet Matbaası / İzmir1938Şiir

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Haşim (Yenişehirli)d. 1860 - ö. 25 Kasım 1920Doğum YeriGörüntüle
2ÂRİFÎd. ? - ö. 1564\\\'ten sonraDoğum YeriGörüntüle
3SÂ’İLÎ/SÂLİKÎ, Mehmed Efendid. ? - ö. 1553Doğum YeriGörüntüle
4EFGANİ, Hüseyin (Topal Hoca)d. 1881 - ö. 1969Doğum YılıGörüntüle
5HASAN HİLMÎd. 1881? - ö. 1896 dsDoğum YılıGörüntüle
6RA'ÛF, Mehmed Ra'ûf Bey, İstanbullud. 1881 - ö. 1918Doğum YılıGörüntüle
7HAVVA BACId. 1906? - ö. 1946\'dan sonraÖlüm YılıGörüntüle
8AHMED CELALEDDİN DEDE, Ahmet Celalettin Baykarad. 1853 - ö. 1946Ölüm YılıGörüntüle
9NECMİYE BACId. 1890 (?) - ö. 1946\\\'dan sonraÖlüm YılıGörüntüle
10Tahir Kutsi Makald. 9 Şubat 1937 - ö. 15 Haziran 1999MeslekGörüntüle
11Aziza Rüyad. 1968 - ö. ?MeslekGörüntüle
12Kemal Gündüzalpd. 1953 - ö. ?MeslekGörüntüle
13Ali Mümtaz Arolatd. 23 Temmuz 1897 - ö. 4 Eylül 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14Ebüzziya Tevfikd. 1849 - ö. 27 Ocak 1913Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15İsmail Hami Danişmendd. 1889 - ö. 12 Nisan 1967Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16HÜSEYİN, Seyit Ağad. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17HÜSEYİNd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18GAZİ METİN, Hüseyin Gazi Metind. 1939 - ö. ?Madde AdıGörüntüle