PERİŞÂNÎ, Molla Mehmet

(d. ? / ö. ?)
âşık
(Tekke / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Molla Mehmet 19. yüzyılın son çeyreği ile 20. yüzyılın ilk yarısında Sivas'ın Merkez ilçesine bağlı Çongar köyünde yaşamıştır. Doğum tarihi hakkında kesin bilgi yoktur. Şiirlerinde Perişanî mahlasını kullanmıştır. Perişanî mahlasını o zamanın âlimlerinden sayılan Tahyurtlu Hacı Said Efendi kendisine vermiştir. Molla Mehmet'in babası Mustafa, aslen Çongar köyü yakınlarında yer alan Hanlı köyündendir. Çongar’a daha sonra göç etmiştir. Ömrü fakirlik içerisinde geçen Perişanî, anlatılanlara göre kişilik olarak saf ve temiz bir insandır. Nakşıbendi tarikatine intisab etmiş, ömrünün çoğunu oruç tutarak geçirmiştir. Onun bu durumu, hakkında çeşitli menkıbeler ortaya çıkmasına neden olmuş, halk onun keramet sahibi bir insan olduğuna inanmıştır (Pürlü 2002: 239). Doğduğu köy olan Çongar’da vefat eden Molla Mehmet’in mezarı da aynı köyde (Kaya 2009: 403) olup ne zaman öldüğü bilinmemektedir.

Perişanî'nin şiirlerini yazmış olduğu defteri oğlu tarafından ırmağa düşürülerek kaybedilmiştir. Bu sebeple ne yazık ki günümüze kadar birkaç şiiri ulaşabilmiştir. Bunlar; "Kıtlık Destanı" ve "İhtiyarlık Destanı"dır. Bazı şiirlerinin başkaları tarafından yazılmış olma ihtimali ile zamanla ortaya çıkabileceği ümit edilmektedir. Mevcut şiirlerine bakıldığında Perişanî'nin güçlü bir şair olduğu anlaşılmaktadır (Pürlü 2002: 239-242).

Kaynakça

Karakuş, Mesut (2002). Sivas Güney Köyü Halk Edebiyatı Örnekleri. Bitirme Tezi. Sivas: Cumhuriyet Üniversitesi. 

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şâirleri IV. Sivas: Önder Matbaacılık.

Pürlü, Kadir (2002). Sivas'ta İlbeyli Türkmenleri I. Sivas: Doğan Matbaacılık.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. DOĞAN KAYA - ARAŞ. GÖR. MURAT ÇİL
Yayın Tarihi: 05.03.2019
Güncelleme Tarihi: 10.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Doğum YeriGörüntüle
2GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Doğum YeriGörüntüle
3ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Doğum YılıGörüntüle
5GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Doğum YılıGörüntüle
6ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Ölüm YılıGörüntüle
8GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Ölüm YılıGörüntüle
9ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936MeslekGörüntüle
11GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004MeslekGörüntüle
12ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?MeslekGörüntüle
13ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ABBASKULU, Abbaskulu Mehemmed Tağıoğlud. 1852 - ö. 1936Madde AdıGörüntüle
17GAFİLÎ, Hacı Ozand. 17.11.1934 - ö. 24.04.2004Madde AdıGörüntüle
18ENVER/ENVERÎ, Enver Artuçd. 09.03.1949 - ö. ?Madde AdıGörüntüle