ŞAH BANU, Banu Çakmak

(d. 1952 / ö. -)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Banu Çakmak olan âşık 1952 yılında Sivas'ın Şarkışla ilçesine bağlı Saraç köyünde doğmuştur. “Ziyaret ettim ben de köyümü /Dağılmış düzeni gitmiş Saraç'ın /Yıkılmış evleri virane olmuş /Kalmamış düzeni bitmiş Saraç'ın” (Şahin 2004: 525, 526) dizelerinde doğduğu yer olan Saraç köyünü anlatır. İlkokul mezunudur. 1970 yılında Hatem Çakmak ile evlenmiş ve bu evlilikten üç çocuğu olmuştur. Evlendikten sonra Ankara'ya yerleşmiştir. Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yönetim Kurulu Başkanlığı yapmıştır (Şahin 2004: 525’ten akt. Turan vd. 2014: 88).

Çakmak, şiirlerinde Şah Banu mahlasını kullanmaktadır. Çakmak'a ait olan şiirin “O saz çalan âşıkları yok olmuş/ Bozulmuş bağları gülleri solmuş/ Bakın bizim köye ne hâller olmuş/ Dedeler talipler gitmiş Saraç'ın” dizelerinden hareketle, Saraç köyünde eskiden bulunan âşıklardan geriye günümüzde kimsenin kalmadığını ve Çakmak'ın âşıklık geleneğinin yaşandığı bir muhitte yetiştiği söylenebilir. Şiirlerinde gözlem ve tespitlerini aktaran Şah Banu'nun mevcut tek şiiri Enver Cemal Şahin'in Saraç Köyü adlı eserinde kayıtlıdır (Turan vd 2014: 88).

Kaynakça

Şahin, Enver Cemal (2004). Saraç Köyü Tarih, Kültür, Yaşam. Ankara: Saraç Köylüleri Kültür ve Dayanışma Derneği Yay.

Turan, Fatma Ahsen, Reyhan Gökben Saluk, Özlem Ünalan (2014). Geçmişten Günümüze Sazda ve Sözde Usta Kadınlar. Ed. Nezahat Özcan. Ankara: Gazi Kitabevi.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: BEYDOĞDU TURAN
Yayın Tarihi: 07.01.2019
Güncelleme Tarihi: 11.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ERTEKİN, Ali Ertekind. 1929 - ö. 2004Doğum YeriGörüntüle
2ZÜLBİYE, Zülbiye Sığırcıd. 1962 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3Zeynep Uzunbayd. 11 Temmuz 1961 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4Enis Baturd. 28 Haziran 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5TÜRKMENÎ, Necmi Dald. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ZEYNEL, Zeynel Abidin Makasd. 1952 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ZAMANOĞLU, Alaettin Zamand. 1950 - ö. ?MeslekGörüntüle
8REİS AYARd. 09.08.1962 - ö. ?MeslekGörüntüle
9NUTK-U ALİM, Ali Aşand. 13.01.1979 - ö. ?MeslekGörüntüle
10FERYADÎ, Fuat Gündüzd. 1933 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11NESİMİ, Nesimi Işıkd. 1932 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12NOKSANÎ, İbrahim Muratoğlud. 1922 - ö. 1964Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13ŞEYDA EZİZd. 1897 - ö. 1957Madde AdıGörüntüle
14ZARİFÎ HANIMd. 1825 - ö. 1885Madde AdıGörüntüle
15HASİBE RAMAZANOĞLUd. 1860 - ö. 1949Madde AdıGörüntüle