ŞEYH SEYYİD MEHMED EMÎN EFENDİ (EYYÛBÎ)

(d. ?/? - ö. 1038/1628/1629)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Adı Mehmed Emîn’dir. Şeyh Seyyid Mehmed Emîn Efendi, Seyyid Mehmed Eyyûbî olarak tanındı. Eyüp’te doğdu ve doğum tarihi bilinmemektedir. Eyüp türbedarı Abdullah Efendi’nin oğludur. Genç yaşta medrese öğrenimi görmeye başladı. Molla Ahmed Ensârî’den mülâzım oldu. Müderrislik yaptı. Kırk akçelik medreseden mazul iken Koca Mustafa Paşa Tekkesi şeyhi Yemenî Necmeddin Hasan Efendi’nin, kız kardeşi ile evlenmesi üzerine müderrisliği bıraktı. Yemenî Necmeddin Hasan Efendi’ye intisap ederek Koca Mustafa Paşa Tekkesi’nde uzlete çekildi. Bir ara Rumeli’ne gitti. İstanbul’a döndüğünde şeyhi Yemenî Necmeddin Hasan Efendi’nin Yemen’e gittiğini öğrendi. Bâkîzâde Mehmed Efendi’nin yerine Yedi Kule yakınlarındaki Hacı Evhad Tekkesi’ne şeyh oldu. Şeyhi Yemenî Necmeddin Hasan Efendi’nin 1019/1610-1611 yılında ölmesi üzerine Koca Mustafa Paşa Tekkesi’nin şeyhi Avnullah Hasan Adlî Efendi oldu. Seyyid Mehmed Emîn Efendi ise Balat Camii’nde görevlendirildi. Şaban 1026/Ağustos-Eylül 1617’de Şeyh Avnullah Hasan Adlî Efendi’nin ölmesi üzerine Mehmed Emîn Efendi Koca Mustafa Paşa Tekkesi’ne şeyh oldu. 1038/1628-1629 yılında hacca gitti ve aynı yıl içinde Medine-i Münevvere’de vefat etti. Ölümüne dostları tarafından “Fevti târîhi bir ziyâde ile / Ola rûhına rahmet-i Yezdân” beyti ile tarih düşürdüler. Vefat tarihi Tuhfe-i Nâ’ilî (Kurnaz, M. Tatçı 2001: 918)’de 1036/1626 olarak kayıtlıdır. Yerine Seyyid Kerâmeddin b. Yemenî Hasan Efendi şeyh oldu. Seyyid Mehmed Eyyûbî’nin oğlu Hasan Nûrî ise Balat şeyhliği yapmıştır (Özcan 1989: 36; Galitekin 2001: 225). 

Şeyh Seyyid Mehmed Emîn Efendi şiirlerinde mahlas kullanmadı. Şiirleri ve ilahileri vardır. Bilgili bir kişi olup şiir ve inşada söz sahibi bir kimseydi (Özcan 1989: 36). 

Kaynakça

Galitekin, Ahmed Nezih (hzl.) (2001). Ayvansarayî Hüseyin Efendi-Alî Sâtı Efendi-Süleymân Besîm Efendi Hadîkatü’l-Cevâmi‘ (İstanbul Câmileri ve Diğer Dinî-Sivil Mimârî Yapılar). İstanbul: İşaret Yay. 272.

Kurnaz, Cemâl, M. Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 918.

Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakaik-ı Nu’mâniye ve Zeyilleri-Vekâyiü’l-Fudalâ II-III. İstanbul: Çağrı Yay. 36.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 15.03.2014
Güncelleme Tarihi: 25.11.2020

Eserlerinden Örnekler

Pür-safâ oldukça dil mir’ât-ı İskender gibi

Görinür ‘aks-i cemâlin ey sanem tasvîrden

Velehû

Nûr-ı Hakdur görinen ‘âşıkdan ey sâhib-hüner

Nite kim şem‘ün ziyâsı görinür fânûsdan

 (Özcan, Abdulkadir (hzl.) (1989). Şeyhî Mehmed Efendi Şakaik-ı Nu’mâniye ve Zeyilleri-Vekâyiü’l-Fudalâ II-III. İstanbul: Çağrı Yay. 36.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669Doğum YeriGörüntüle
3ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706Doğum YeriGörüntüle
4Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669Doğum YılıGörüntüle
6ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706Doğum YılıGörüntüle
7Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669Ölüm YılıGörüntüle
9ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706Ölüm YılıGörüntüle
10Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?MeslekGörüntüle
11ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669MeslekGörüntüle
12ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706MeslekGörüntüle
13Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Leyla Özlem Demird. 21 Kasım 1965 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17ÜVEYSÎ, Derviş Üveysd. ? - ö. 1669Madde AdıGörüntüle
18ŞEYHÎ, La'lî-zâde Şeyh Mehmed Efendi b. La'lî-zâde İbrahim Efendid. 1640-41 - ö. Ağustos-Eylül 1706Madde AdıGörüntüle