Madde Detay
ZÂHÎ
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Birincil
kaynaklarda hakkında bilgi bulunmayan Zâhî’nin varlığından Topkapı Sarayı
Müzesi Kütüphanesi Revan no. 826’da kayıtlı Sıhhat-nâme ve Sûr-ı Hıtâna
Müte‘allik Kasâ’id adlı mecmuada kayıtlı şiiri dolayısıyla haberdar
olunmaktadır. Şairin burada Sultan III. Ahmed’in (1703-1730) 1132/1720 yılında
Ramazan Bayramı’nın hemen öncesinde hummadan iyileşmesi üzerine yazmış olduğu
bir sıhhatnamesi yer alır (62a-62b). III. Ahmed’e sunulmak üzere derlendiği
anlaşılan mecmuada şiirinin bulunması Zâhî’nin saray ile ilişkisinin kuvvetli
olduğuna işarettir. Kaside nazım şekliyle yazılan ve 19 beyitten oluşan Sıhhat-nâme'de Sultan III. Ahmed’in övgüsü ağır basmaktadır.
Kaynakça
Arslan,
Mehmet (2002). “Sıhhatnâmeler”. Türkler. C. 11. Ankara: Yeni Türkiye Yay.
776-790.
Sıhhat-nâme
ve Sûr-ı Hıtâna Müte‘allik Kasâ’id.
Topkapı Sarayı Müzesi Kütüphanesi. Revan. No. 826. 62a-62b.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: Dr. Öğr. Üyesi Betül SİNAN NİZAM
Yayın Tarihi:
Güncelleme Tarihi: 18.05.2022
Eserlerinden Örnekler
Kasîde-i
Zâhî
Cenâb-ı hazret-i Sultân Ahmed Han-ı bî-hem-tâ
Odur hakkâ ki zıll-i nûr-ı feyz-i hazret-i Mevlâ
‘Adîmü’l-misl-i ‘âlemdür o yek-tâ-yı kerem-mu‘tâd
Odur zât-ı celîlü’l-kadr u zî-şân u cihân-ârâ
[…]
Cihân
mesrûr olup el-hamdü li’llâh kim şifâ buldun
Derûn ma‘mûr olup hep gitdi efkâr u hümûm-efzâ
İderse ‘arz-ı hâl-i matlabın bir ‘âciz ü nâ-kâm
Bulur elbette zahm-ı derdine bir merhem-i zîbâ
Düşerse nazra-i çeşm-i cihân-bîn-i şehenşâhî
İderler Zâhî’nün eş‘ârını ser-levha-i inşâ
Kerîmâ
dehr ü devletde vücûdun müstedâm olsun
Dahı hıfz-ı Hudâ’da ol bi-‘avn-i Hazret-i Mevlâ (Sıhhat-nâme ve Sûr-ı Hıtâna Müte‘allik Kasâ’id, vr. 62a-62b)