Madde Detay
HALİL AYTEKİN
(d. 1913 / ö. 1973)
Öğretmen, Memur, Öykü yazarı
(Yeni Edebiyat / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Nevşehir Hacıbektaş’ta doğdu. Öğretmen
okulunu bitirdikten sonra köy öğretmenliği, gezici başöğretmenlik ve Millî
Kütüphane’de memurluk yaptı (TDEA, 1997, s. 251).
“Köy ve Kültür Dergisi” jeneriğiyle 1 Temmuz
1948’de Ankara’da yayın hayatına başlayan Yağmur ve Toprak dergisinin
sahibi ve yazı işleri müdürüdür (Garan Gökşen; Gökşen, 2016: 208). Aynı zamanda Yeni Adam, Söz, Yeryüzü,
Sosyal Adalet, Yön, Eylem, Toplum, Yeni Gün
gibi dergi ve gazetelerde yazı ve öyküleri çıktı (Kurdakul, 1999: 111). Mesleğini
yaptığı dönemdeki tanıklıklarının da etkisiyle yazı ve öykülerinde köy
gerçeklerini, toplumsal sorunları ele aldı (Yalçın, 2010: 163).
Harman Yangını adını taşıyan ilk öykü kitabını
1945’te yayımladı. Bu öykü kitabının girişinde öykü yazma gerekçesini ve
edebiyata bakışını anlattı:
Hikâyelerimi, hayatımı hayatlarına,
mücadelemi mücadelelerine kattığım, için için çırpınan yaralı insanların, hınç
ve azaplarını dile getirmek için yarıyorum.
Ben bu kitabı, bu öldürücü ve
kahredici hayat içerisinde ömrünü gurbet yıllarında, kara sabanın arkasında,
tarlada, ormanda toprağın altını ve üstünü deşerek bir lokma ekmek için
tüketenlerin sefaletlerini ve ıztıraplarını duyurmak için yazıyorum.
Varsın sanatı, şu dert ve mihnet
dolu dünyada cennetin gözalıcı nefis yemişleri gibi kolaycacık çiğnenip,
yutulan bir Tanrı nimeti olarak tatlandıran kullar bulunsun!
Ben sadece cennetten yeryüzüne
sürülen çileli Adem oğlunu yazıyorum. Onlar, hikâyelerimin kahramanları, benim
de kardeşlerim ve dostlarımdır
(Aytekin, 1945: 3).
Halil Aytekin, Doğuda
Kıtlık Vardı’nın iç kapağına kitapta yer alan yazıların “Harmandalıoğlu”
müstearıyla 1960-1965 yılları arasında Forum ve Sosyal Adalet
dergilerinde yayımladığını belirtti (1965: 3). Toplumu önceleyen bir kaygıyla
yazmış olduğu yazılarında gerçekçi bir tavırla ön plana çıktı.
Kaynakça
Aytekin, Halil (1965). Doğuda
Kıtlık Vardı, Ankara: Toplum Yayınevi, s. 3.
Aytekin, Halil (1945). Harman
Yangını, Ankara: Ant Yayınları.
Garan Gökşen, Bahanur; Gökşen, Erol
(2016). “1923’ten 1960’a Kadar Ankara’da Çıkan Edebiyat, Kültür ve Sanat
Dergileri Üzerine Tanıtıcı Bir Kaynakça Denemesi.” Kültürel Mirasın İzinde.
Haz. Gonca Gökalp Alpaslan, Pelin Şahin Tekinalp, Ankara: Hacettepe
Üniversitesi Yayınları, s. 121-218.
Kurdakul, Şükran (1998). Şairler
ve Yazarlar Sözlüğü. İstanbul: İnkılap Yayınları.
Türk Dili ve Edebiyatı
Ansiklopedisi (1977). Halil Aytekin maddesi, Türk Dili ve Edebiyatı
Ansiklopedisi, C. 1, s. 251.
Yalçın, Murat (Ed.)
(2010). Halil Aytekin maddesi, Tanzimat’tan
Bugüne Edebiyatçılar Ansiklopedisi, C. 1, s. 163.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: Dr. Erol GökşenYayın Tarihi: Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
Yayın Tarihi: Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
Güncelleme Tarihi: 25.12.2023
Eser Adı | Yayın evi | Basım yılı | Eser türü |
---|---|---|---|
Harman Yangını | Ant Yayınları / Ankara | 1945 | Öykü |
Hayvan Masalları | Emek Basım-Yayınevi / Ankara | 1958 | Derleme |
Doğuda Kıtlık Vardı | Toplum Yayınları / Ankara | 1965 | Gezi |
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Ali Fuat Gedik | d. 1 Temmuz 1913 - ö. 8 Ocak 1987 | Doğum Yılı | Görüntüle |
2 | Zahir Güvemli | d. 6 Mart 1913 - ö. 5 Haziran 2004 | Doğum Yılı | Görüntüle |
3 | RECEB (GÖYÇELİ) EHMEDOV | d. 1913 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
4 | Kurutluoğlu, Kudret | d. 1897-1899 (?) - ö. 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
5 | Tahir Alangu | d. 24 Aralık 1915 - ö. 19 Haziran 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
6 | Yusuf Ziya Demircioğlu | d. 1887 - ö. 29 Mart 1973 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
7 | Ali Mustafa Soylu | d. 1907 - ö. 31 Mayıs 1974 | Meslek | Görüntüle |
8 | Yılmaz Dokuzoğuz | d. 1887 - ö. 04 Ekim 1977 | Meslek | Görüntüle |
9 | KIŞLAOĞLU/KARAKIŞLA/BORANOĞLU, Mehmet Dokucu | d. 05.01.1951 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
10 | Avni Doğan | d. 26 Ocak 1951 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | Süreyya Eryaşar | d. 1939 - ö. 27 Ekim 2017 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Nihat Genç | d. 1956 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | HALİL, Halil Karabulut | d. 1926 - ö. 16.08.2010 | Madde Adı | Görüntüle |
14 | ZEKÎ, Sarraf-zâde Molla Halîl | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
15 | FEZAÎ/KUL HALİL, Halil Karabulut | d. 01.05.1945 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |