ABDÎ, Kınalı-zâde Abdurrahman

(d. 990/1582-83 - ö. 1038/1629)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 17. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl ismi Abdurrahman’dır. Doğum yeri bilinmemektir. 990/1582-83 yılında doğdu. Kınalızâde Hüseyin Efendi’nin oğludur. İyi bir eğitim alarak medrese tahsilini tamamladı. Azmîzâde Hâletî Efendi’den mülâzım oldu. Önce küçük dereceli medreselerde müderris olarak görev yaptı. Daha sonra kırk akçe yevmiyeli bir medreseye tayin edildi. Belli bir süre sonra bilinmeyen bir sebepten görevinden azledildi. İşsiz bulunduğu bu dönemde hac farizasını yerine getirmek üzere bir hac kafilesiyle Mekke ve Medine’ye gitti. İstanbul’a döndükten sonra 1029 Safer’inde/Ocak-Şubat 1620 Çavuşbaşı Hüseyin Ağa Medresesi’nde tekrar müderrisliğe başladı. Eski Ali Paşa, Siyavuş Paşa, Sahn-ı Semâniyye ve İsmihân Sultan Medreseleri’nde görev yaptı. 1038 Şaban’ında/Mart-Nisan 1629 İstanbul’da vefat etti. Keskin Dede kabristanına defnedildi. Şiirlerinde Abdî mahlasını kullandı. Şairin eserleri hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktadır. Kütüphane kayıtları ve kataloglarda yapılan taramalarda bazı şiir mecmuaları içinde Abdî mahlaslı şairlere ait şiirler tespit edilmiştir. Ancak bu şiirlerin hangilerinin Kınalızâde Abdî’ye, hangilerinin Abdî mahlaslı diğer şairlere (Bursalı Abdî, Amasyalı Abdî, Sarhoş Abdî, Himmetzâde Abdî, Abdullah Abdî) ait olduğu belirleyebilmek zordur. Edebî şahsiyeti hakkında kaynaklarda malumatın bulunmadığı Abdî âlim, fâzıl, hoş sohbet bir zât idi.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.). (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. C.1.  İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 92.

Bekir Kayabaşı (1997) Kafzâde Fâizî’nin Zübdetü’l-Eş‘âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi.

Ergun, Sadeddin Nüzhet (ty.). Türk Şairleri. C. I. 188.

İpekten, Haluk vd. (1988). Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KB Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.)(2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay. 2728.

Özcan, Abdülkadir (hzl.) (1989). Nev‘izâde Atâyî, Hadâ'iku’l-Hakâ’ik fi Tekmileti’s-Şakâ’ik, İstanbul: Çağrı Yay. 719-20.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1982). “Kınalızâde Abdî Çelebi”. C. 5. İstanbul: Dergâh Yay. 304.



Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. RAMAZAN EKİNCİ
Yayın Tarihi: 24.03.2014
Güncelleme Tarihi: 21.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Hâk-pây-ı ehl-i dil meftûn-ı yârânuz hele

Hâk isek de cur‘a-nûş-ı bezm-i rindânuz hele

***

Yiter dökdi yiter cellâd-ı çeşmün hûn-ı uşşâkı

Biraz var hâb-ı nâza tîg-ı gamzen der-niyâm eyle

(Bekir Kayabaşı (1997) Kafzâde Fâizî’nin Zübdetü’l-Eş‘âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi. 389).