AKARSU, Muhlis Akarsu

(d. 20.02.1948 / ö. 02.07.1993)
âşık
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Muhlis Akarsu, 20 Şubat 1948 tarihinde Sivas ilinin Kangal ilçesine bağlı Minarekaya köyünde doğmuştur. Annesinin adı Nazife, babasının adı Bayram’dır. Kardeşlerinin isimleri ise; Hanım, Gülperi, Pamuk, Mehmet ve Halis’tir. Çocukluğu Minarekaya köyünde geçen âşık, ilkokulu da köyünde tamamlar. Daha sonra ailesi ile birlikte Malatya’ya göç eder ve burada ortaokula başlar. Maddi imkansızlıklar sebebiyle ortaokul ikinci sınıfta okuldan ayrılır (Zaman 2013: 9-11). Bir Alevi köyü olan Minarekaya’da geçirdiği çocukluk dönemi Muhlis Akarsu’nun sanat hayatının temellerinin atılmasına vesile olur. Köyünde çeşitli sebeplerle yapılan toplantılarda yaşatılan sazlı-sözlü kültür ortamı, âşığın küçük yaştan itibaren sanata ilgisini uyandırır. Akarsu, Malatya’da askerlik görevini tamamlar ve 1970 yılından sonra İstanbul’da yaşamaya başlar (http://muhlisakarsu.org/bio.php). 1972 yılında Muhibe Leyla Çiftlik ile evlenir, bu evliliğinden Pınar, Çınar ve Damla adlarında üç kızı olur (Zaman 2013: 10-12). Küçük yaşlardan itibaren çalıp söyleyen âşık, sanatı ile ilgili önemli çalışmalar yapar. “Su Leyla Leyla” isimli ilk plağını 1970 yılında çıkarır (Zaman 2013: 12). Tek başına çıkardığı albüm ve plakların yanı sıra Pınar Plak adlı yapım şirketini kurarak birçok sanatçının sesini halka duyurmasına yardımcı olur. TRT Ankara Radyosunda bir dönem program yapar. Türkiye ve Avrupa’da birçok etkinliğe katılır (http://muhlisakarsu.org/bio.php). Muhlis Akarsu, 2 Temmuz 1993 tarihinde dördüncüsü düzenlenen; "Pir Sultan Abdal Anma Etkinlikleri" için gittiği Sivas’ta hayatını kaybeder (http://muhlisakarsu.org/bio.php).

Alevi kültürünün içinde doğan ve çocukluk dönemini bu kültür ortamı içerisinde geçiren âşık, küçük yaşlardan itibaren katıldığı sazlı-sözlü ortamların etkisi ile sanat anlayışını şekillendirmiştir. Küçük yaşta bağlama çalmayı öğrenen Muhlis Akarsu, önceleri usta malı şiirler okur (Zaman 2013: 9-11). Sanatının ilk yıllarında Davut Sularî, Daimî, Feyzullah Çınar, Mahzunî Şerif gibi isimlerden etkilenir (http://muhlisakarsu.org/bio.php). Çevresinde çok sayıda sanatçı ve âşık bulunan Muhlis Akarsu, yakın arkadaşı Âşık Ummanî ile sık sık görüşür (Coşkun 2016: 28).

Muhlis Akarsu, soyadını mahlas olarak kullanır (Zaman 2013: 24). Sanatını, izinden gittiği ozanlar gibi sevgi temelinde şekillendiren âşık, bir şiirinde; “Sevgi insana yakışır” diyerek sanat anlayışının temelini de ortaya koyar (Zaman 2013: 122). Şiirlerinin tamamını hece ölçüsü ile (7’li ve 8’li şiirleri de bulunmaktadır) ve koşma biçiminde yazar. Şiirlerinde hemen hemen her konuya yer veren âşık, semah ve deyiş türünde şiir örnekleri de verir (Zaman 2013: 72-73).

Şiirlerinde insan sevgisi, eşitlik, sevda, dönemin ve zamanın kötülüğü, adaletsizlikten yakınma, Hz. Ali sevgisi ve gurbet sıkça işlediği konulardır. Ayrıca halk kültürüne ait unsurları da şiirlerinde ustalıkla kullanır. Halk edebiyatı ürünlerinde karşımıza çıkan “neni, neni” gibi kalıp ifadeler de şiirlerinde yer alır (Zaman 2013: 223).

Müzik alanındaki çalışmaları ile de tanınan âşık, Alevi kültürünü geniş kitlelere ulaştıran albümler çıkarır. “Muhabbet” adlı seri şekilde çıkardığı albümlerde, dönemin ünlü isimleri ile birlikte çalışır. “Muhabbet” albümleri sırası ile şu şekildedir: Muhabbet 1- (Musa Eroğlu, Arif Sağ, Muhlis Akarsu), Muhabbet 2- (Musa Eroğlu, Arif Sağ, Muhlis Akarsu), Muhabbet 3- (Musa Eroğlu, Arif Sağ, Muhlis Akarsu, Yavuz Top), Muhabbet 5- (Musa Eroğlu, Arif Sağ, Muhlis Akarsu, Yavuz Top), Muhabbet 6/88- (Musa Eroğlu, Muhlis Akarsu, Yavuz Top), Muhabbet 7- (Musa Eroğlu, Muhlis Akarsu, Yavuz Top) (http://muhlisakarsu.org/album.php).

Kaynakça

Çıblak Coşkun, Nilgün (2016). “Alevi-Bektaşi Geleneğinde Âşık-Zakir İlişkisi:Sivaslı Âşık Ummanî Örneği”. Alevilik-Bektaşilik Araştırmaları Dergisi. 14: 19-59.

http://muhlisakarsu.org/album.php [erişim tarihi: 28.12.2018].

http://muhlisakarsu.org/bio.php [erişim tarihi: 28.12.2018].

Zaman, Süleyman (2013). Muhlis Akarsu, Hayatı, Yaşamı, Sanatı, Şiirleri. İstanbul: Can Yay.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: EMİNE NUR ATA
Yayın Tarihi: 23.06.2019
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998Doğum YeriGörüntüle
2ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990Doğum YeriGörüntüle
3HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002Doğum YeriGörüntüle
4Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998Doğum YılıGörüntüle
5ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990Doğum YılıGörüntüle
6HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002Doğum YılıGörüntüle
7Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998Ölüm YılıGörüntüle
8ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990Ölüm YılıGörüntüle
9HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002Ölüm YılıGörüntüle
10Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998MeslekGörüntüle
11ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990MeslekGörüntüle
12HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002MeslekGörüntüle
13Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16Özkan Yalçınd. 1949 - ö. 17 Mart 1998Madde AdıGörüntüle
17ALİ RIZA, Ali Rıza Yalçınd. 1929 - ö. 23.05.1990Madde AdıGörüntüle
18HASAN TURANd. 1924 - ö. 29.09.2002Madde AdıGörüntüle