ÂKİF, Ebûbekir Paşa-zâde Mehmed Âkif Bey

(d. ?/? - ö. 1180 başları/1766 sonları)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehmed’dir. Ebûbekir Paşa’nın oğludur. Âkif Bey adıyla şöhret buldu. İyi bir eğitim alarak Sadr-ı Âlî mektupçusu olmuştur. Daha sonra hâcegân zümresine dâhil oldu. Bazı küçük mansıblar ve küçük bir vakıf hâceliği verildikten sonra önemli bir memuriyet olan teşrifatçılık görevine getirildi. Bu görevi dolayısıyla Mehmed Âkif Bey, Âkif-i Teşrîfâtî (Teşrifatçı Âkif) olarak tanındı (Erdem 1994: 211). Uzun bir süre üstlendiği bu görevini sürdürürken 1180 senesi başlarında (1766 sonları) vefat etti. Kaynaklarda mezarının Üsküdar Nasûhî Dergâhı haziresinde olduğu kayıtlıdır (Erdem 1994: 211; Tuman 2001: 623). Ancak Bedri Mermutlu’nun söz konusu mezarlık üzerine yaptığı bir çalışmada (2008) bu hazirede kabri bulunanların arasında Mehmed Âkif Bey’in ismi yer almamaktadır. Bu durumda şairin mezar taşının zaman içinde kaybolduğu ihtimali akla gelmektedir.

Râmiz’e göre (Erdem 1994: 211-212) çeşitli ilimlerdeki donanımıyla şöhret bulmuş olan Mehmed Âkif Bey, şiir ve inşada söz sahibi olmuş mümtaz bir şairdir. Divanı ya da başka bir eseri olup olmadığı bilinmeyen şairin kaynaklarda yer alan tek şiir örneği, Baltacı-zâde Mustafa Paşa’nın vezir oluşuna düşürdüğü tarih beytidir.

Kaynakça

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 211-212.

Mermutlu, Bedri (2008). “Üsküdar’da Bir Elit Mezarlığı: Nasûhî Haziresi”. Uluslararası VI. Üsküdar Sempozyumu (06-09 Kasım 2008). http://www.uskudar.bel.tr/tr-TR/bilgi/Lists/Sunumlar/Attachments/1479/T37.pdf [erişim tarihi: 10.09.2014]

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (200l).  Mehmet Nail Tuman, Tuhfe-i Na’ilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay. 623.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ İNCİNUR ATİK GÜRBÜZ
Yayın Tarihi: 16.09.2014
Güncelleme Tarihi: 08.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Sezâdır zer kalemle yazsalar ʿÂkif bu tarîhi

Vezîr ibn-i vezîrü’d-devle oldı Mustafa Pâşâ (Sene 1159)

(Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 212.)