ALİ/TUGRÂYÎ, Lâm Ali Çelebi

(d. ?/? - ö. 1030/1620-21)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Doğum tarihi ve yeri bilinmemektedir. Lâm Ali Çelebi veya Mollacık olarak tanındı. Koca Sinan Paşa’nın divan kâtibi ve sonra tezkirecisi oldu. İran seferi sırasında reisülküttaplık yaptı (989/1581-82). Sinan Paşa’nın azli üzerine görevine son verildi ve Yedikule zindanında bir süre hapsedildi (990/1582-83). Sinan Paşa’nın yeniden göreve gelmesiyle Şark serdarı Ferhad Paşa’ya reisülküttap oldu. 1002/1593-94 yılında Anadolu defterdarlığına getirildi. Fakat bir yıl sonra (1003/1594-95) azledildi. 1004/1595-96 yılında üçüncü defa reisülküttaplığa getirildi ve aynı yıl içinde Nemçe seferine katıldı. Haçova savaşından sonra nişancı oldu. Eğri fethinde bulundu. Eğri ve Tabur Fetihnâmesi'ni yazdı. Eserinde Cigalazâde (Cagalazâde) Sinan Paşa’yı fazla methettiğinden sefer dönüşü görevine son verildi. 1007/1598-99 yılında defterdar ve nişancı vekili olduktan sonra 1030/1620-21 yılında vefat etti. Haşimî’nin “Kaddini lâm itdi Alî aldı ecel selâmını / Eyledi hâk dâr-ı selâm içre anun makâmını” beyti vefatına düşürülen tarihtir. Kendine has bir hüsn-i hattı olan Ali Çelebi, Tugrâyî olarak da bilinmektedir.

Kafzâde Fâizî (Kayabaşı 1997: 381)'de şiirine örnek olarak bir beyit yer almaktadır.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 1. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 

Hançerlioğlu-Kılıç, Filiz (2002). “Ali”. Türk Dünyası Ortak Edebiyatı, Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi. C. 1. Ankara: AKM Yay. 319.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 

Karatay, Halit (2008). Hattat Divân Şairleri. Ankara: Akçağ Yayınları. 

Kayabaşı, Bekir (1997). Kâfzâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l-Eş‘âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi. 

 Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. Ankara: Bizim Büro Yay.

Müstakim-zâde Süleyman Sa’deddin (1928). Tuhfe-i Hattâtîn. İstanbul: Devlet Matbaası.

Müstakîm-zâde Süleyman Sa’deddin Efendi (2000). Mecelletü’n-Nisâb (Tıpkıbasım). Ankara: KB Yay. 

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİK
Yayın Tarihi: 20.06.2014
Güncelleme Tarihi: 22.08.2021

Eserlerinden Örnekler

Beyt

Kemerler şöyle âlîdür ki görmek mümkin olsaydı

Hasedden bir dahı çatlardı tâk-ı muhkem-i Kisrâ

(Kayabaşı, Bekir (1997). Kâfzâde Fâ’izî’nin Zübdetü’l-Eş‘âr’ı. Doktora Tezi. Malatya: İnönü Üniversitesi. 381.)