Madde Detay

18. yüzyıl şairlerinden olan Âlim, Çıracı-zâde sanıyla tanındı. Babası, yüksek rütbeli kadılardan olup Bursa kadılığından azledilmiş olan ve Minkârî-zâde dairesindeyken 1135/1722-23 yılı ortalarında yetmiş sekiz yaşında vefat eden Hasan (Akbayar 1996: 403)’dır. Sicill-i Osmânî’de şairle ilgili diğer maddede babasının adı yanlışlıkla Hüsnî (Akbayar 1996: 305) olarak kaydedilmiştir. Şairin tam künyesi, "Çıracı-zâde Âlim Efendi bin Hasan Efendi bin Sun‘ullâh Efendi bin Hüseyin Efendi"dir. Çıracı-zâde Âlim Efendi, çocukluk döneminden itibaren iyi bir eğitim alarak mülazım oldu ve müderris sınıfına dâhil olup farklı derecelerdeki medreselerde müderrislik yaptıktan sonra Süleymâniye medreselerinden birinin müderrisliğini yaptı. Daha sonra da Halep kadılığına atandı. 1158 yılı sonları/1746 yılı başlarında vefat etti. Bursalı Mü’min-zâde Efendi’nin “Yakdı hayfâ Çıracı-zâde’yi kibrît-i ecel (1158)” mısraı şairin vefatına tarihtir.

Kaynaklarda irfan sahibi, âlim, fâzıl, fakîh bir kişi olarak tanıtılan Âlim’in, şiir ve inşa alanlarında kudretli ve maharetli bir şair olduğu belirtilmiştir (Erdem 1994: 212). Ancak eseri olup olmadığına ilişkin bir bilgi bulunmamaktadır.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. C. 1, 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 305, 403.

Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 212.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâ’ilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 2. Ankara: Bizim Büro Yay. 627.

Gûş idince didi Âlim bî-bedel târîhin

Hak Te‘âlâ lihye-i sa‘dün mübârek eyleye

(Erdem, Sadık (hzl.) (1994). Râmiz ve Âdâb-ı Zurafâ’sı, İnceleme-Tenkidli Metin-İndeks-Sözlük. Ankara: AKM Yay. 212.)