Madde Detay
ÂSAFÎ
(d. 883?/1478-79? - ö. 923/1517-18)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / Başlangıç-15. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Biyografik kaynaklarda Ȃsafî’nin asıl adı, doğum yeri ve doğum tarihine dair bir bilgi yoktur. Ancak Âşık Çelebi’nin (Kılıç 2010: 343), şairin kırk yaşında öldüğünü belirtmesine bakılırsa o, 883/1478-79 yılında doğmuştur. Yavuz Sultân Selîm’in (sal. 1512-1520) bendelerinden, kuloğullarından, bölük zümresinden bir yeniçeridir (Akbayar 1996: 326). Kınalı-zâde ise, Kânûnî Sultân Süleymân’ın (sal. 1520-1566) bendelerindendir demiştir (Kutluk 1978: 165). Fakat 923/1517-18’te Halep’te ölen Ȃsafî’nin ölüm tarihi ile Kânûnî’nin tahta çıkış tarihi dikkate alınırsa bu son bilginin doğru olmadığını söylemek mümkündür. Ȃsafî, hoş sohbet ve işret ehli biriydi. Eser kaleme alıp almadığı belirlenemeyen şair, kaynaklara göre çoğunlukla aşk konulu ince ve latif şiirler kaleme almış usta bir sanatçıdır (Kılıç 2010: 343; Kutluk 1978: 165).
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ, Sicill-i Osmânî. C. 1. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay.
İpekten, Haluk, M. İsen, N. Okçu, R. Toparlı (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa
Tatçı (Hzl.) (2001). Tuhfe-i Nâilî - Divân
Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. II. Ankara: Bizim Büro Yay.
Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. 1. “Âsafî (Kuloğlu)”. İstanbul: Dergâh Yay. 172.
Türk, Vedat (1990). Nevâyî, Mecâlisü’n-Nefâis (Metin-İnceleme). Doktora Tezi. Elazığ: Fırat Üniversitesi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ARAŞ. GÖR. ASLI GÜRSOYYayın Tarihi: 21.03.2014Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kim didi kim hançerüne dûstum düşmen sana
Kim durur bu yüzden anladan beni düşmen sana
Tûr-ı Mûsâ döymeyicek ey tecellî âteşi
Nice döysün dil didügün vâdi-i Eymen sana
Bana kûy-ı Husrev ü Şîrîn-kelâmum bes durur
Kasr-ı Şîrîn’ünle var ey Kûh-ken Ermen sana
Ger bana taht-ı Süleymân’ı da virsen Âsafî
Ben gedâ-yı kûy-ı yâr oldugumı virmen sana
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Varıcak âstânuna kilâb-ı kûy-ı cânânum
Tutar her birisi lutf ile gitme diyü dâmânum
Nigârâ gerd-i mihnetden yaşınur çağlama eşküm
Niçe göz ağrısı görmiş durur bu çeşm-i giryânum
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Bir livâ-yı ejdehâ-peyker çeküp her-bâr zülf
Asker-i hâl ü hata olmış durur serdâr zülf
(Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay. 165.)
Yayın Tarihi: 21.03.2014Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kim didi kim hançerüne dûstum düşmen sana
Kim durur bu yüzden anladan beni düşmen sana
Tûr-ı Mûsâ döymeyicek ey tecellî âteşi
Nice döysün dil didügün vâdi-i Eymen sana
Bana kûy-ı Husrev ü Şîrîn-kelâmum bes durur
Kasr-ı Şîrîn’ünle var ey Kûh-ken Ermen sana
Ger bana taht-ı Süleymân’ı da virsen Âsafî
Ben gedâ-yı kûy-ı yâr oldugumı virmen sana
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Varıcak âstânuna kilâb-ı kûy-ı cânânum
Tutar her birisi lutf ile gitme diyü dâmânum
Nigârâ gerd-i mihnetden yaşınur çağlama eşküm
Niçe göz ağrısı görmiş durur bu çeşm-i giryânum
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Bir livâ-yı ejdehâ-peyker çeküp her-bâr zülf
Asker-i hâl ü hata olmış durur serdâr zülf
(Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay. 165.)
Güncelleme Tarihi: 05.11.2020Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kim didi kim hançerüne dûstum düşmen sana
Kim durur bu yüzden anladan beni düşmen sana
Tûr-ı Mûsâ döymeyicek ey tecellî âteşi
Nice döysün dil didügün vâdi-i Eymen sana
Bana kûy-ı Husrev ü Şîrîn-kelâmum bes durur
Kasr-ı Şîrîn’ünle var ey Kûh-ken Ermen sana
Ger bana taht-ı Süleymân’ı da virsen Âsafî
Ben gedâ-yı kûy-ı yâr oldugumı virmen sana
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Varıcak âstânuna kilâb-ı kûy-ı cânânum
Tutar her birisi lutf ile gitme diyü dâmânum
Nigârâ gerd-i mihnetden yaşınur çağlama eşküm
Niçe göz ağrısı görmiş durur bu çeşm-i giryânum
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Bir livâ-yı ejdehâ-peyker çeküp her-bâr zülf
Asker-i hâl ü hata olmış durur serdâr zülf
(Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay. 165.)
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Kim didi kim hançerüne dûstum düşmen sana
Kim durur bu yüzden anladan beni düşmen sana
Tûr-ı Mûsâ döymeyicek ey tecellî âteşi
Nice döysün dil didügün vâdi-i Eymen sana
Bana kûy-ı Husrev ü Şîrîn-kelâmum bes durur
Kasr-ı Şîrîn’ünle var ey Kûh-ken Ermen sana
Ger bana taht-ı Süleymân’ı da virsen Âsafî
Ben gedâ-yı kûy-ı yâr oldugumı virmen sana
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Varıcak âstânuna kilâb-ı kûy-ı cânânum
Tutar her birisi lutf ile gitme diyü dâmânum
Nigârâ gerd-i mihnetden yaşınur çağlama eşküm
Niçe göz ağrısı görmiş durur bu çeşm-i giryânum
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ (İnceleme-Metin). C. 2. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 343.)
Şi’r
Bir livâ-yı ejdehâ-peyker çeküp her-bâr zülf
Asker-i hâl ü hata olmış durur serdâr zülf
(Kutluk, İbrahim (hzl.) (1978). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkiretü’ş-Şu’arâ. C. 1. Ankara: TTK Yay. 165.)