Madde Detay
AZÎZ/İHSÂN, İhsan Efendi
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 18. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Arabsun/Gülşehir’de doğdu. Doğum tarihi bilinmemektedir. Asıl adı İhsan’dır. Arabsunlu İhsan Efendi olarak tanındı. Arapsunlu Seyyid Ali Efendi’nin oğludur. Kalemde yetişti ve Hoca Neşet Efendi’den dersler aldı. Sadrazam Silahdar Seyyid Mehmed Paşa’nın kardeşi Bosna Valisi Mustafa Paşa’nın divan kâtipliğini yaptı. Şiirlerinde önceleri Aziz(î) mahlasını kullandı. Hoca Neş'et Efendi tarafından kendisine İhsan mahlası verildi. Vefat tarihi bilinmemektedir. Fakat 1220/1805-06 yılında hayattaydı (Kurnaz ve Tatçı 2001: 6).
Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Şefkat (Kılıç yty.: 9-10) ve Silahdarzâde (vr. 39a) tezkirelerinde Azîz mahlasıyla yazılan bir gazeli ile Rezmî’nin gazeline İhsân mahlasıyla yapılan bir tahmisi bulunmaktadır.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 3. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 793.
İpekten, Halûk, M. İsen, R. Toparlı, N. Okçu, T. Karabey (1988). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay. 225.
Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9-10.
Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri, C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 6, 672.
Kurtoğlu, Orhan (2006). “Divan Şiirinde Mahlas Değiştiren ve Birden Fazla Mahlas Kullanan Şairler” Bilig 38: 71-91 http://bilig.yesevi.net/default.aspx [erişim tarihi: 10.04.2014]
Sezen, Tahir (2006). “Arabsun (Gülşehir)”. Osmanlı Yer Adları Sözlüğü (Alfabetik Sırayla). Ankara: Başbakanlık Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Yay. 31.
Silahdarzâde Mehmed Emin. Tezkire-i Şuara. İstanbul Üniversitesi Kütüphanesi. T 2557. vr. 39a.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1981). “İhsan (Arabsunlu)”. C. 4.İstanbul: Dergâh Yay. 347.
Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2004). “İhsân”. C. 5. Ankara: AKM Yay. 156.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: PROF. DR. BEYHAN KESİKYayın Tarihi: 15.04.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
İnkisâr-ı dili ey şûh kıyâs et gülden
Soldu bak çehresi âh-ı seher-i bülbülden
Verdi sundukça kadeh bûs-ı izâra ruhsat
Neşve-dâr eyledi sâkî bizi gülden mülden
Hat-demîde olıcak gülşen-i rûy-ı dil-dâr
Oldu bir gûne safâ-bahş dahı sünbülden
Bî-tereddüd tutulursun göricek ey dil-i zâr
Kurtuluş yok sana ol dâmgeh-i kâkülden
Oldu pür-âb ‘Azîzâ çü esâs-ı ‘âlem
Bü’l-‘aceb kimi gelir kimi gider bu pülden
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9.)
Ve lehû Tahmîs-i Gazel-i Rezmî
Felek ehl-i kemâli nev-be-nev hoşnûd göstermez
Revâc-ı kâle-i ‘irfânı hîç mevcûd göstermez
Dirîg eltâfı nâ-bûd oldu dehrin bûd göstermez
Bu çerh-i sifle-perver ehl-i tab’a cûd göstermez
Metâ‘-ı ma‘rifet gûyâ ziyândır sûd göstermez
Em olmaz derdine ehl-i kemâlin derdmend eyler
Fitîl-i zehr-i gamla zahm-ı kalbin nâ-pesend eyler
Verir nabza göre şerbet dili çevre gezend eyler
Tabâbet gösterip her zahmıma elmâs bend eyler
Mürüvvetsiz felek bir merhem-i beh-bûd göstermez
Temâşâ-yı cemâle merdüm-i çeşmim tebâh üzre
Firâkıyla sezâ olsam dem-â-dem âh u vâh üzre
Nigâha verse ruhsat nûr-ı ‘aynım şâh-râh üzre
Çeker bir perde dâ’im dîde-i hasret-nigâh üzre
Ruh-ı hûbâna baksam çeşm-i hûn-âlûd göstermez
Mezâyâ-yı şu’ûndan pâk iken bî-kîne-i tab‘ım
Ne sırdı pür-küdûret oldu sâf-âyîne-i tab‘ım
Kırıklık var görünmez safvet-i dîrîne-i tab‘ım
Olup seng-i havâdisden şikest âyîne-i tab‘ım
Murâdım üzre rûyun şâhid-i maksûd göstermez
Ziyâsız pertev-i envâr-ı şem‘i tab‘-ı bezminin
Cihânda nef‘i yok râgıbsa da İhsâna ‘azminin
Suhan-ver olsa şânı âteşîn güftâr-ı hırmenin
N’ola âteş-eser olsa sevâd-ı şi‘ri Rezmînin
Derûnu dopdolu âteşdir ammâ dûd göstermez
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9-10.)
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 15.04.2014Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
İnkisâr-ı dili ey şûh kıyâs et gülden
Soldu bak çehresi âh-ı seher-i bülbülden
Verdi sundukça kadeh bûs-ı izâra ruhsat
Neşve-dâr eyledi sâkî bizi gülden mülden
Hat-demîde olıcak gülşen-i rûy-ı dil-dâr
Oldu bir gûne safâ-bahş dahı sünbülden
Bî-tereddüd tutulursun göricek ey dil-i zâr
Kurtuluş yok sana ol dâmgeh-i kâkülden
Oldu pür-âb ‘Azîzâ çü esâs-ı ‘âlem
Bü’l-‘aceb kimi gelir kimi gider bu pülden
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9.)
Ve lehû Tahmîs-i Gazel-i Rezmî
Felek ehl-i kemâli nev-be-nev hoşnûd göstermez
Revâc-ı kâle-i ‘irfânı hîç mevcûd göstermez
Dirîg eltâfı nâ-bûd oldu dehrin bûd göstermez
Bu çerh-i sifle-perver ehl-i tab’a cûd göstermez
Metâ‘-ı ma‘rifet gûyâ ziyândır sûd göstermez
Em olmaz derdine ehl-i kemâlin derdmend eyler
Fitîl-i zehr-i gamla zahm-ı kalbin nâ-pesend eyler
Verir nabza göre şerbet dili çevre gezend eyler
Tabâbet gösterip her zahmıma elmâs bend eyler
Mürüvvetsiz felek bir merhem-i beh-bûd göstermez
Temâşâ-yı cemâle merdüm-i çeşmim tebâh üzre
Firâkıyla sezâ olsam dem-â-dem âh u vâh üzre
Nigâha verse ruhsat nûr-ı ‘aynım şâh-râh üzre
Çeker bir perde dâ’im dîde-i hasret-nigâh üzre
Ruh-ı hûbâna baksam çeşm-i hûn-âlûd göstermez
Mezâyâ-yı şu’ûndan pâk iken bî-kîne-i tab‘ım
Ne sırdı pür-küdûret oldu sâf-âyîne-i tab‘ım
Kırıklık var görünmez safvet-i dîrîne-i tab‘ım
Olup seng-i havâdisden şikest âyîne-i tab‘ım
Murâdım üzre rûyun şâhid-i maksûd göstermez
Ziyâsız pertev-i envâr-ı şem‘i tab‘-ı bezminin
Cihânda nef‘i yok râgıbsa da İhsâna ‘azminin
Suhan-ver olsa şânı âteşîn güftâr-ı hırmenin
N’ola âteş-eser olsa sevâd-ı şi‘ri Rezmînin
Derûnu dopdolu âteşdir ammâ dûd göstermez
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9-10.)
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 22.11.2020Eserlerinden Örnekler
İnkisâr-ı dili ey şûh kıyâs et gülden
Soldu bak çehresi âh-ı seher-i bülbülden
Verdi sundukça kadeh bûs-ı izâra ruhsat
Neşve-dâr eyledi sâkî bizi gülden mülden
Hat-demîde olıcak gülşen-i rûy-ı dil-dâr
Oldu bir gûne safâ-bahş dahı sünbülden
Bî-tereddüd tutulursun göricek ey dil-i zâr
Kurtuluş yok sana ol dâmgeh-i kâkülden
Oldu pür-âb ‘Azîzâ çü esâs-ı ‘âlem
Bü’l-‘aceb kimi gelir kimi gider bu pülden
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9.)
Ve lehû Tahmîs-i Gazel-i Rezmî
Felek ehl-i kemâli nev-be-nev hoşnûd göstermez
Revâc-ı kâle-i ‘irfânı hîç mevcûd göstermez
Dirîg eltâfı nâ-bûd oldu dehrin bûd göstermez
Bu çerh-i sifle-perver ehl-i tab’a cûd göstermez
Metâ‘-ı ma‘rifet gûyâ ziyândır sûd göstermez
Em olmaz derdine ehl-i kemâlin derdmend eyler
Fitîl-i zehr-i gamla zahm-ı kalbin nâ-pesend eyler
Verir nabza göre şerbet dili çevre gezend eyler
Tabâbet gösterip her zahmıma elmâs bend eyler
Mürüvvetsiz felek bir merhem-i beh-bûd göstermez
Temâşâ-yı cemâle merdüm-i çeşmim tebâh üzre
Firâkıyla sezâ olsam dem-â-dem âh u vâh üzre
Nigâha verse ruhsat nûr-ı ‘aynım şâh-râh üzre
Çeker bir perde dâ’im dîde-i hasret-nigâh üzre
Ruh-ı hûbâna baksam çeşm-i hûn-âlûd göstermez
Mezâyâ-yı şu’ûndan pâk iken bî-kîne-i tab‘ım
Ne sırdı pür-küdûret oldu sâf-âyîne-i tab‘ım
Kırıklık var görünmez safvet-i dîrîne-i tab‘ım
Olup seng-i havâdisden şikest âyîne-i tab‘ım
Murâdım üzre rûyun şâhid-i maksûd göstermez
Ziyâsız pertev-i envâr-ı şem‘i tab‘-ı bezminin
Cihânda nef‘i yok râgıbsa da İhsâna ‘azminin
Suhan-ver olsa şânı âteşîn güftâr-ı hırmenin
N’ola âteş-eser olsa sevâd-ı şi‘ri Rezmînin
Derûnu dopdolu âteşdir ammâ dûd göstermez
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9-10.)
İlişkili Maddeler
Eserlerinden Örnekler
İnkisâr-ı dili ey şûh kıyâs et gülden
Soldu bak çehresi âh-ı seher-i bülbülden
Verdi sundukça kadeh bûs-ı izâra ruhsat
Neşve-dâr eyledi sâkî bizi gülden mülden
Hat-demîde olıcak gülşen-i rûy-ı dil-dâr
Oldu bir gûne safâ-bahş dahı sünbülden
Bî-tereddüd tutulursun göricek ey dil-i zâr
Kurtuluş yok sana ol dâmgeh-i kâkülden
Oldu pür-âb ‘Azîzâ çü esâs-ı ‘âlem
Bü’l-‘aceb kimi gelir kimi gider bu pülden
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9.)
Ve lehû Tahmîs-i Gazel-i Rezmî
Felek ehl-i kemâli nev-be-nev hoşnûd göstermez
Revâc-ı kâle-i ‘irfânı hîç mevcûd göstermez
Dirîg eltâfı nâ-bûd oldu dehrin bûd göstermez
Bu çerh-i sifle-perver ehl-i tab’a cûd göstermez
Metâ‘-ı ma‘rifet gûyâ ziyândır sûd göstermez
Em olmaz derdine ehl-i kemâlin derdmend eyler
Fitîl-i zehr-i gamla zahm-ı kalbin nâ-pesend eyler
Verir nabza göre şerbet dili çevre gezend eyler
Tabâbet gösterip her zahmıma elmâs bend eyler
Mürüvvetsiz felek bir merhem-i beh-bûd göstermez
Temâşâ-yı cemâle merdüm-i çeşmim tebâh üzre
Firâkıyla sezâ olsam dem-â-dem âh u vâh üzre
Nigâha verse ruhsat nûr-ı ‘aynım şâh-râh üzre
Çeker bir perde dâ’im dîde-i hasret-nigâh üzre
Ruh-ı hûbâna baksam çeşm-i hûn-âlûd göstermez
Mezâyâ-yı şu’ûndan pâk iken bî-kîne-i tab‘ım
Ne sırdı pür-küdûret oldu sâf-âyîne-i tab‘ım
Kırıklık var görünmez safvet-i dîrîne-i tab‘ım
Olup seng-i havâdisden şikest âyîne-i tab‘ım
Murâdım üzre rûyun şâhid-i maksûd göstermez
Ziyâsız pertev-i envâr-ı şem‘i tab‘-ı bezminin
Cihânda nef‘i yok râgıbsa da İhsâna ‘azminin
Suhan-ver olsa şânı âteşîn güftâr-ı hırmenin
N’ola âteş-eser olsa sevâd-ı şi‘ri Rezmînin
Derûnu dopdolu âteşdir ammâ dûd göstermez
(Kılıç, Filiz (hzl.) (yty.). Şefkat Tezkîre-i Şu‘arâ-yı Şefkat-i Bagdâdî. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/10742,metinsbpdf.pdf?0 [erişim tarihi: 10.04.2014]. 9-10.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Doğum Yılı | Görüntüle |
3 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
4 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Meslek | Görüntüle |
5 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
6 | GAHİRÎ, Bektaş Bilir | d. 1922 - ö. 11.05.1987 | Madde Adı | Görüntüle |