Madde Detay
BATTAL HOCA, Battal
(d. ? / ö. ?)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Fahri Bilge derlemeleri sayesinde kendisinden haberdar olunan âşığın hayatı hakkında pek fazla bilgi aktarılmamıştır. Bilge’nin aktardığı bilgilere göre Kayseri’nin Tomarza ilçesine bağlı Toklar’ın Emiruşağı köyündendir (FB 426: 317; Çapraz 2014: 311). Bilge’ye ait defterde 1. Dünya Savaşı sırasında köyünün nahiye müdürü Kara Müdür ve azalarını yermek için söylediği altı dörtlükten ibaret bir türküsü bulunmaktadır (FB 426: 317; Çapraz 2014: 311). Bu bilgiye dayanarak Âşık Battal’ın 19. yüzyılın ilk yarısında yaşamış olduğu ifade edilebilir. Ayrıca şiirinde kullanmış olduğu mahlasa bakarak kendisinin “Hoca” taifesine bağlı olduğu da düşünülebilir (FB 426: 317; Çapraz 2014: 311).
Âşık Battal, Kayseri’nin Tomarza ilçesi içerisinde yaşamış Afşar aşiretine bağlı bir halk ozanıdır. Şiirindeki tapşırma dörtlüğüne bakarak “Battal Hoca” mahlasını kullanmış olduğu ifade edilebilir (FB 426: 317; Çapraz 2014: 311). Şiirinden anlaşıldığı kadarıyla âşık tarzı şiir geleneğine bağlı olarak sanatını icra etmiştir. Şiirinde geçen “Beyler saklı tutar işi/ Asker Ağa vurur taşı/ Koca Hâmiş zorba başı/ Öter tuti kumru gibi” ifadesine bakılınca içerisinde yer aldığı topluluğa karşı oldukça duyarlı olduğu söylenebilir. Ayrıca Bilge’ye ait deftere yergi tarzı bir şiirinin aktarılmış olması onun yergileri ile ön plana çıkan bir âşık olduğunu akla getirmektedir. Şiirinde yöre ağzı söyleyişi de içeren yalın, doğal ve içten bir ifade hâkimdir.
Kaynakça
Çapraz, Erhan (2014). Fahri Bilge Derlemeleri / Kayseri ve Yöresi Halk Şairleri. Kayseri: Talas Belediyesi Kültür Yay.
FB 426: A. Ârifî [=Fahri Bilge]. [Defter]. Kayseri 1938-1941. Millî Kütüphane İbni Sina Yazmaları. Nu.: Yz.FB.426.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ERHAN ÇAPRAZYayın Tarihi: 24.12.2018Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 24.12.2018Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ÇOBANOĞLU, Şevki Çobanoğlu | d. 03.04.1953 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | GÜLŞÂNÎ, Ömer | d. 1815 - ö. 1883 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ÇOBANOĞLU, Şevki Çobanoğlu | d. 03.04.1953 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | GÜLŞÂNÎ, Ömer | d. 1815 - ö. 1883 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ÇOBANOĞLU, Şevki Çobanoğlu | d. 03.04.1953 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | GÜLŞÂNÎ, Ömer | d. 1815 - ö. 1883 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | ÇOBANOĞLU, Şevki Çobanoğlu | d. 03.04.1953 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | GÜLŞÂNÎ, Ömer | d. 1815 - ö. 1883 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | ÇOBANOĞLU, Şevki Çobanoğlu | d. 03.04.1953 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | GÜLŞÂNÎ, Ömer | d. 1815 - ö. 1883 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | CELÂL, Celâleddin Avkovan | d. 1908 - ö. 29.11.1969 | Madde Adı | Görüntüle |