Madde Detay
BEYZADE, Beyzade Aslan
(d. 22.08.1966 / ö. -)
?
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Beyzâde Aslan, 22 Ağustos 1966 tarihinde Erzurum'un Şenkaya ilçesinin Zümrüt köyünde doğmuştur. Çiftçilikle geçimini sağlayan annesi Ganime Aslan ve babası Zeynel Aslan'ın altı çocuğundan dördüncüsü olarak dünyaya gelir. İlkokula Zümrüt köyünde gider. İlkokul yıllarından itibaren Âşık Reyhanî, Âşık Mevlüt İhsanî ve Âşık Sümmanî'nin şiirlerinin ve hikayelerinin yer aldığı kitapları okur ve onların etkisiyle şiire ilgi duymaya başlar. Bu yıllarda, çok fazla bilinmeyen bir âşık olan abisi Hüseyin Aslan'ın evdeki sazıyla saz çalmayı öğrenir. Daha sonra Mevlüt İhsanî'den öğrendikleri ile bunu ilerletir. 13- 14 yaşlarına kadar âdeta bir hazırlık devresi yaşar, 15 yaşından sonra da âşıklığa ilk adımlarını atar (Tamir 2008: 131). Âşık Beyzâde'nin ismini, (hiç görmediği) babaannesi, soyu beylerden geldiği için "beyzâde" olarak koyar. Âşık Beyzâde de kendi isminden daha iyi mahlas olamayacağını düşünerek "Beyzâde" mahlasını almıştır (Tamir 2008: 131). Her âşığın gönlünde, hayâlî veya gerçek olan bir sevgilisi vardır. Âşık Beyzâde de ilk şiirini sevgilisine yazmıştır (Tamir 2008: 132). Âşıklık mesleğinde gittikçe ilerleyen Beyzâde, ustaları olan Âşık Mevlüt İhsanî ve Âşık Reyhanî ile birlikte dolaşmıştır. Daha sonraları Erzurum'un köylerinde gezerek sesini duyurmaya başlamıştır (Tamir 2008: 132). 1982 yılından itibaren diğer âşık arkadaşları ile birlikte Erzurum'un dışında programlar yapmıştır. 1990 yılında Âşık Reyhanî'yi örnek alarak, ileride sıkıntıya düşmemek için, devlet memuru olarak çalışmaya başlamıştır. 1997'de programlarına zaman ayıramadığı için istifa etmiştir. İki yıl sonra tekrar devlet memurluğuna dönmüştür. Hâlen âşıklıkla birlikte, devlet memurluğunu sürdürmektedir. Âşıkları "gönül adamı" olarak gören Beyzâde, yüzyıllar boyunca âşıkların her şeyden önce vatanın birliğine değer verdiklerini ve vatan uğruna çalıştıklarını söylemektedir (Tamir 2008: 132- 133).
Âşık Beyzâde, gönülden bağlı olduğu âşıklık mesleğinin geleneklerine de önem vermektedir. Rüya görme ve bade içme geleneklerine inanan Beyzâde, usta- çırak ilişkisinin de âşıklık için önemli ve gerekli bir gelenek olduğunu dile getirmektedir. Bununla ilgili olarak da usta görmemiş bir çırağı çobansız bir sürüye benzetir. Kendisi de usta yanında yetişen Âşık Beyzâde, günümüzün maddî şartlarından dolayı çırak yetiştiremediğini dile getirmektedir (Tamir 2008: 133).
Genellikle hecenin 11’li kalıbıyla söylemektedir. Bu şiirlerinde ağırlıklı olarak sevda, sevdiğine kavuşamama, hasret ve tabiat konularını işleyen Beyzâde’nin son derece samimi ve duygulu bir üslupla yazdığı başarılı şiirleri bulunmaktadır. Özellikle güzelleme, taşlama, koçaklama ve divan türlerinde şiir söyleyen Beyzâde, katıldığı atışmalarda bu türde de şiirler söylemiştir (Tamir 2008: 133).
Örnek aldığı ve izlediği Âşık Mevlüt İhsanî, Âşık Sümmanî ve Âşık Murat Çobanoğlu’nu beğendiğini belirten Âşık Beyzâde’nin en çok etkilendiği âşık ise Âşık Reyhanî’dir. Âşık Reyhanî’nin bir yüzyıl kapattığını söyleyen Beyzâde, günümüz Karacaoğlan’ı olarak da Reyhanî’yi görmektedir(Tamir 2008: 133- 134). Türkiye’nin birçok yerinde programlara katılan Âşık Beyzâde’nin çok sayıda kaset ve CD’si bulunmaktadır(Tamir 2008: 134).
Kaynakça
Tamir, Nuray (2008). Sazın ve Sözün Sultanları Yaşayan Halk Şairleri I. Ed. Fatma Ahsen Turan vd. Ankara: Gazi Kitabevi.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: ÇAĞLA YILMAZYayın Tarihi: 27.08.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 27.08.2019Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | ZEKİ AYHAN | d. 1943 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HUDAVERDİOĞLU SULTAN | d. 1905 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | SAİD, Kırşehirli | d. 1835 - ö. 1910 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | ZEKİ AYHAN | d. 1943 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HUDAVERDİOĞLU SULTAN | d. 1905 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | SAİD, Kırşehirli | d. 1835 - ö. 1910 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | ZEKİ AYHAN | d. 1943 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
8 | HUDAVERDİOĞLU SULTAN | d. 1905 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
9 | SAİD, Kırşehirli | d. 1835 - ö. 1910 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
10 | ZEKİ AYHAN | d. 1943 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
11 | HUDAVERDİOĞLU SULTAN | d. 1905 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
12 | SAİD, Kırşehirli | d. 1835 - ö. 1910 | Madde Adı | Görüntüle |