BEZMÎ, Niğdeli

(d. ?/? - ö. ?/1873)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Âşık Bezmî’nin doğum tarihiyle ilgili kesin bir bilgi yoktur. Ancak XIX. asırda Niğde’de doğduğu sanılmaktadır. Sadettin Nüzhet Ergun Türk Şairleri adlı eserinin ikinci cildinde Bezmî için şunları kaydetmiştir: “XIX. asrın saz şairlerinden Bezmî Niğdeli’dir.” (Ergun 1938: 846; Bakırcı 2010: 21). Hayatı ve şiirleri hakkında da bilgi yoktur. Şiirlerinde Bezmî mahlasını kullanmıştır. Sadettin Nüzhet Ergun onun bir destanını Türk Şairleri’nde yayımlamıştır (TDEA 1977: 423; Ergun 1938: 846). Aynı dönemde biri Çankırılı, öbürü Antepli aynı takma adla yazan iki halk ozanıyla şiirleri karıştırılmıştır (Yurt Ans. 1982-1983: 6226). Ergun, Gedayi’nin saz şairlerini konu ettiği manzumesinde adı geçen Bezmî’nin Niğdeli Bezmî olduğu görüşündedir (Ergun 1938: 846).

Saddettin Nüzhet Ergun, onun ölüm tarihi ile ilgili şu bilgiyi vermektedir: “Bir destanını kaydettiğim bu şairin takriben (1290-1873) senesinde vefat ettiği söylenmektedir.” (Ergun 1938: 846; Bakırcı 2010: 21).

 

Kaynakça

Bakırcı, Nedim (2010). Niğde Âşıklık Geleneği ve Niğdeli Halk Şairi İbrahim Dabak. Niğde: Niğde Belediyesi Yay.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1938). Türk Şairleri. C. II. İstanbul: yyy.

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. I. İstanbul: Dergâh Yay.

Yurt Ansiklopedisi (1982-1983). C. 8-9. İstanbul: yyy.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. NEDİM BAKIRCI
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Destan 

Dinleyin ahbaplar yaren yoldaşlar

Yiğidin dünyada sevdasına bak

Hiç yalan söylemem heman kardaşlar

Söylerken sözün binasına bak

Kiminin elinde vardır sanatı

Kimisi meşk almış eder hizmeti

Kimisi okur ezberden ayeti

Gel hoca yazımın imlasına bak

Tutar (kurar)mı insan kendi tuzağını

Kande var ise bulur durağını

Burdan aşağı tutan kulağını

Bu kadar söyledim başkasına bak

Eğer kız alırsan temelin ara

Sakın harcetmeyin boş yere para

Gelince çıkarır yüzünü kara

İbtida varınca anasına bak

Mik ü anber ile verin kutuyu

Kötü eyi olmaz bilse ütüyü

Nasihatım olsun almam kötüyü

Dolanıp gez ara âlâsına bak

Yarin güzel ise eyle ülfeti

Şekerden tatlıdır anın sohbeti

Bir yiğidin güzel olsa avreti

Anaya ataya duasına bak

Kuşansa yakışır şalın iyisi

Şekerden tatlıdır balın iyisi

Geriden bellidir malın iyisi

Salınıp gezerken edasına bak

Ne pek uzun olsun olmasın yüce

Ne pek kısa olsun derler ki cüce

Kuzum orta boylu üç gün üç gece

Pamuk döşek yorgan safasına bak

Bir yari olanlar fikre dalmayın

Asla muhabbetten geri kalmayın

Nasihatım olsun iki almayın

İşler akça gibi faydasına bak

İki evlilerin rahatı yoktur

Dağınık uykusu kaygusu çoktur

Birini çok sevse bok üstü boktur

Nöbeti şaşırma sırasına bak

İki evliliğin rezalet sonu

Canfesten isterler onlar da donu

Biri ne istese o ister onu

Biri birleriyle kavgasına bak

Bu bir kalbe doğdu dedim iptida

Ben söylemem dahi söyleten Huda

Dillerde zikrolsun Âşık Bezmiya

Çün rızkını veren Mevlâ’sına bak

Ergun, Sadettin Nüzhet (1938). Türk Şairleri. C. II. İstanbul: yyy. 846.


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1FERHAT ALTAYd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2DELİ ŞÖHRET, Şöhret Yıldızd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3ÜLFETÎ, İsmaild. 1808 - ö. 1898Doğum YeriGörüntüle
4FERHAT ALTAYd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5DELİ ŞÖHRET, Şöhret Yıldızd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6ÜLFETÎ, İsmaild. 1808 - ö. 1898Doğum YılıGörüntüle
7FERHAT ALTAYd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8DELİ ŞÖHRET, Şöhret Yıldızd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9ÜLFETÎ, İsmaild. 1808 - ö. 1898Ölüm YılıGörüntüle
10FERHAT ALTAYd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11DELİ ŞÖHRET, Şöhret Yıldızd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12ÜLFETÎ, İsmaild. 1808 - ö. 1898Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13FERHAT ALTAYd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14DELİ ŞÖHRET, Şöhret Yıldızd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15ÜLFETÎ, İsmaild. 1808 - ö. 1898Madde AdıGörüntüle