Madde Detay
BEZMÎ, Niğdeli
(d. ?/? - ö. ?/1873)
Âşık
(Âşık / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Âşık Bezmî’nin doğum tarihiyle ilgili kesin bir bilgi yoktur. Ancak XIX. asırda Niğde’de doğduğu sanılmaktadır. Sadettin Nüzhet Ergun Türk Şairleri adlı eserinin ikinci cildinde Bezmî için şunları kaydetmiştir: “XIX. asrın saz şairlerinden Bezmî Niğdeli’dir.” (Ergun 1938: 846; Bakırcı 2010: 21). Hayatı ve şiirleri hakkında da bilgi yoktur. Şiirlerinde Bezmî mahlasını kullanmıştır. Sadettin Nüzhet Ergun onun bir destanını Türk Şairleri’nde yayımlamıştır (TDEA 1977: 423; Ergun 1938: 846). Aynı dönemde biri Çankırılı, öbürü Antepli aynı takma adla yazan iki halk ozanıyla şiirleri karıştırılmıştır (Yurt Ans. 1982-1983: 6226). Ergun, Gedayi’nin saz şairlerini konu ettiği manzumesinde adı geçen Bezmî’nin Niğdeli Bezmî olduğu görüşündedir (Ergun 1938: 846).
Saddettin Nüzhet Ergun, onun ölüm tarihi ile ilgili şu bilgiyi vermektedir: “Bir destanını kaydettiğim bu şairin takriben (1290-1873) senesinde vefat ettiği söylenmektedir.” (Ergun 1938: 846; Bakırcı 2010: 21).
Kaynakça
Bakırcı, Nedim (2010). Niğde Âşıklık Geleneği ve Niğdeli Halk Şairi İbrahim Dabak. Niğde: Niğde Belediyesi Yay.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1938). Türk Şairleri. C. II. İstanbul: yyy.
Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). C. I. İstanbul: Dergâh Yay.
Yurt Ansiklopedisi (1982-1983). C. 8-9. İstanbul: yyy.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. NEDİM BAKIRCI
Yayın Tarihi: 01.09.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Destan
Dinleyin ahbaplar yaren yoldaşlar
Yiğidin dünyada sevdasına bak
Hiç yalan söylemem heman kardaşlar
Söylerken sözün binasına bak
Kiminin elinde vardır sanatı
Kimisi meşk almış eder hizmeti
Kimisi okur ezberden ayeti
Gel hoca yazımın imlasına bak
Tutar (kurar)mı insan kendi tuzağını
Kande var ise bulur durağını
Burdan aşağı tutan kulağını
Bu kadar söyledim başkasına bak
Eğer kız alırsan temelin ara
Sakın harcetmeyin boş yere para
Gelince çıkarır yüzünü kara
İbtida varınca anasına bak
Mik ü anber ile verin kutuyu
Kötü eyi olmaz bilse ütüyü
Nasihatım olsun almam kötüyü
Dolanıp gez ara âlâsına bak
Yarin güzel ise eyle ülfeti
Şekerden tatlıdır anın sohbeti
Bir yiğidin güzel olsa avreti
Anaya ataya duasına bak
Kuşansa yakışır şalın iyisi
Şekerden tatlıdır balın iyisi
Geriden bellidir malın iyisi
Salınıp gezerken edasına bak
Ne pek uzun olsun olmasın yüce
Ne pek kısa olsun derler ki cüce
Kuzum orta boylu üç gün üç gece
Pamuk döşek yorgan safasına bak
Bir yari olanlar fikre dalmayın
Asla muhabbetten geri kalmayın
Nasihatım olsun iki almayın
İşler akça gibi faydasına bak
İki evlilerin rahatı yoktur
Dağınık uykusu kaygusu çoktur
Birini çok sevse bok üstü boktur
Nöbeti şaşırma sırasına bak
İki evliliğin rezalet sonu
Canfesten isterler onlar da donu
Biri ne istese o ister onu
Biri birleriyle kavgasına bak
Bu bir kalbe doğdu dedim iptida
Ben söylemem dahi söyleten Huda
Dillerde zikrolsun Âşık Bezmiya
Çün rızkını veren Mevlâ’sına bak
Ergun, Sadettin Nüzhet (1938). Türk Şairleri. C. II. İstanbul: yyy. 846.
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | Mustafa Köz | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | AKINCI, İbrahim Akıncı | d. 01.07.1898 - ö. 24.07.1959 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | Fikri Balcı | d. 1936 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | Mustafa Köz | d. 1959 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | AKINCI, İbrahim Akıncı | d. 01.07.1898 - ö. 24.07.1959 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | Fikri Balcı | d. 1936 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | Mustafa Köz | d. 1959 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | AKINCI, İbrahim Akıncı | d. 01.07.1898 - ö. 24.07.1959 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | Fikri Balcı | d. 1936 - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | Mustafa Köz | d. 1959 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | AKINCI, İbrahim Akıncı | d. 01.07.1898 - ö. 24.07.1959 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | Fikri Balcı | d. 1936 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | Mustafa Köz | d. 1959 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | AKINCI, İbrahim Akıncı | d. 01.07.1898 - ö. 24.07.1959 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | Fikri Balcı | d. 1936 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |