ÇÂKER, Çâker Mehmed Bey

(d. 1205/1790-91 - ö. 1274/1857)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1205/1790-91’de Zile’de doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. 1237/1821-22’de ilim tahsili için İstanbul’a geldi. Burada karşılaştığı bir topçu neferine gönlünü kaptıran Çâker Mehmed Bey, bu yüzden asker olmayı tercih etti. Üç yıl ilim tahsilinde bulundu. 1240/1824-25’te Mehmed Reşîd Paşa’nın maiyetinde savaşa gitti. Savaşta maşuku ölünce Manastır’a gitti ve burada arzuhalci oldu. 1251/1845 yılında Rumeli Valisi Mahmûd Hamdi Paşa’nın kâtibi oldu. Paşa’nın ölümü üzerine Rumeli Valisi Ahmed Zekeriyâ, İşkodra Valisi Hasan Rıfat ile halefleri Halîl ve Dilâver Paşa’nın divan kâtipliğini yaptı. 1259/1843’te İşkodra valiliğine atanan Bosnalı Süleyman Paşa-zâde Osman Mazhar Paşa’nın on bir yıllık valiliği sırasında divan kâtipliğinde bulundu. Osman Mazhar Paşa, Selanik ve Trablus valiliklerine atanınca Çâker Mehmed Bey de onunla birlikte gitti. Ancak iki üç ay sonra hastalanınca İşkodra’ya geri döndü. İşkodra’da Vali Âgâh ve Menemenli Mustafa Paşaların divan kâtipliğinde bulundu. Ancak kısa bir müddet sonra zayıflığından dolayı kâtipliği bıraktı. 1 Cemaziyevvel 1274/18 Aralık 1857 yılında İşkodra’da vefat etti. Çukur Çeşme avlusunda medfundur.

Çâker’in herhangi bir eserinin olup olmadığı bilinmemektedir. İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Çâker’in zayıflıktan dolayı kâtipliği bırakıp ölmeden önce şiirlerini tertip etmeye başlayarak bir Dîvân oluşturmaya çalıştığını söylese (Cunbur 1999: 387) de şimdilik böyle bir eser elde değildir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgan (hzl.) (1999). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. I. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 23.05.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Yetiş ben ölmeden ey şâh-ı dil-sitân yetiş

Serim dolaşmada cellâd-ı bî-amân yetiş

Hazân-ı deyle cehennem gamında kaldım ben

Eyâ nesîm-i bahâr-ı bihiştiyân yetiş

Bilirsin imdi ki kerb-i helâke duçârım

Hayâtıma sebeb ol ey hayât-ı cân yetiş

Misâl-i tîr eyâ kadd-i müstakîmim gel

Ecel bu kâmetimi kılmadan kemân yetiş

Cüyûş-ı baht-ı siyehle hemîşe cenk edeyim

Misâl-i müjde-i te’yîd-i âsumân yetiş

Bırakma dest-i garîmde bu Çâker-i medyûn

Eyâ âtâ-yı Hüdâvend-i müste’ân yetiş

(Cunbur, Müjgan (hzl.) (1999). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. I. Ankara: AKM Yay. 387-88.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965Doğum YeriGörüntüle
2AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Doğum YeriGörüntüle
4SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965Doğum YılıGörüntüle
5AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Doğum YılıGörüntüle
7SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965Ölüm YılıGörüntüle
8AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Ölüm YılıGörüntüle
10SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965MeslekGörüntüle
11AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?MeslekGörüntüle
12RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915MeslekGörüntüle
13SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEFİL EDNA/FAKİR EDNA/EDNA/DERTLİ, Abuzer Doğanayd. 1902 - ö. 1965Madde AdıGörüntüle
17AZİZİM, Aziz Koçakd. 11.04.1941 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RİF'AT, Zilelid. 1870 - ö. 1915Madde AdıGörüntüle