ÇÂKER, Çâker Mehmed Bey

(d. 1205/1790-91 - ö. 1274/1857)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

1205/1790-91’de Zile’de doğdu. Asıl adı Mehmed’dir. 1237/1821-22’de ilim tahsili için İstanbul’a geldi. Burada karşılaştığı bir topçu neferine gönlünü kaptıran Çâker Mehmed Bey, bu yüzden asker olmayı tercih etti. Üç yıl ilim tahsilinde bulundu. 1240/1824-25’te Mehmed Reşîd Paşa’nın maiyetinde savaşa gitti. Savaşta maşuku ölünce Manastır’a gitti ve burada arzuhalci oldu. 1251/1845 yılında Rumeli Valisi Mahmûd Hamdi Paşa’nın kâtibi oldu. Paşa’nın ölümü üzerine Rumeli Valisi Ahmed Zekeriyâ, İşkodra Valisi Hasan Rıfat ile halefleri Halîl ve Dilâver Paşa’nın divan kâtipliğini yaptı. 1259/1843’te İşkodra valiliğine atanan Bosnalı Süleyman Paşa-zâde Osman Mazhar Paşa’nın on bir yıllık valiliği sırasında divan kâtipliğinde bulundu. Osman Mazhar Paşa, Selanik ve Trablus valiliklerine atanınca Çâker Mehmed Bey de onunla birlikte gitti. Ancak iki üç ay sonra hastalanınca İşkodra’ya geri döndü. İşkodra’da Vali Âgâh ve Menemenli Mustafa Paşaların divan kâtipliğinde bulundu. Ancak kısa bir müddet sonra zayıflığından dolayı kâtipliği bıraktı. 1 Cemaziyevvel 1274/18 Aralık 1857 yılında İşkodra’da vefat etti. Çukur Çeşme avlusunda medfundur.

Çâker’in herhangi bir eserinin olup olmadığı bilinmemektedir. İbnü'l-Emin Mahmud Kemal İnal, Çâker’in zayıflıktan dolayı kâtipliği bırakıp ölmeden önce şiirlerini tertip etmeye başlayarak bir Dîvân oluşturmaya çalıştığını söylese (Cunbur 1999: 387) de şimdilik böyle bir eser elde değildir.

Kaynakça

Cunbur, Müjgan (hzl.) (1999). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. I. Ankara: AKM Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî-Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C. 1. Ankara: Bizim Büro Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 23.05.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Yetiş ben ölmeden ey şâh-ı dil-sitân yetiş

Serim dolaşmada cellâd-ı bî-amân yetiş

Hazân-ı deyle cehennem gamında kaldım ben

Eyâ nesîm-i bahâr-ı bihiştiyân yetiş

Bilirsin imdi ki kerb-i helâke duçârım

Hayâtıma sebeb ol ey hayât-ı cân yetiş

Misâl-i tîr eyâ kadd-i müstakîmim gel

Ecel bu kâmetimi kılmadan kemân yetiş

Cüyûş-ı baht-ı siyehle hemîşe cenk edeyim

Misâl-i müjde-i te’yîd-i âsumân yetiş

Bırakma dest-i garîmde bu Çâker-i medyûn

Eyâ âtâ-yı Hüdâvend-i müste’ân yetiş

(Cunbur, Müjgan (hzl.) (1999). İbnü’l-Emin Mahmud Kemal İnal, Son Asır Türk Şâirleri. C. I. Ankara: AKM Yay. 387-88.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Doğum YeriGörüntüle
3YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Doğum YılıGörüntüle
6YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Ölüm YılıGörüntüle
9YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
11GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?MeslekGörüntüle
12YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16SEFEROĞLU, Mustafad. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
17GÜLAM HAYDAR (SEFİL HAYDAR)d. 1851 - ö. 1914?Madde AdıGörüntüle
18YILDIRIM HİKMETÎ, Ali Demircand. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle