Madde Detay
CÂMÎ, CÂMÎ BEY
(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
İstanbul’da doğdu. Davudpaşa Mahallesi’ndendir. II. Selim’in şehzadeliği sırasında onun maiyetine katıldı. II. Selim padişah olunca Câmî de ona atmacacıbaşı oldu. Hasan Çelebi, Câmî’nin bazı ağalıklarda bulunduktan sonra Mısır’a sancak beyi olduğunu belirtir (Sungurhan 2009: 202). Ancak Sadeddin Nüzhet Ergun, Hasan Çelebi’inin yanlışlıkla Câmî’nin Mısır’a gittiği bilgisini verdiğini belirttikten sonra, Câmî’nin Mısır’a gittiğini söyleyen Gelibolulu Âlî ve Riyazî’yi de Hasan Çelebi’nin yanılttığı görüşündedir (1936: 896). Câmî’nin Mısır’da bulunduğunun belirtilmesinden dolayı şair, kendisiyle aynı yüzyılda yaşayan ve Mısır’da bulunan Gelibolulu Câmî ile karıştırılmıştır. Ölüm tarihi hakkında elde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.
Kaynaklarda Câmî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında bilgi verilmemiştir. Gelibolulu Âlî, dinlenebilecek kadar az şiirinin olduğunu söylemektedir (İsen 1994: 298). Ahdî, Câmî’nin yazdığı parlak gazellerle Anadolu’da “Câmî-i Sânî” unvanıyla anılmasının yerinde olacağını (Solmaz 2005: 254) söyleyerek ondan övgüyle bahseder.
Kaynakça
Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.
Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 2. İstanbul.
İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.
İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Gelibolulu Âlî, Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.
Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.
Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî- Dîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.
Riyâzî, Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 30b.
Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].
Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 26.02.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020
Eserlerinden Örnekler
Gazel
Cân mı vardur âteş-i ‘ışkunla sûzân olmaya
Dil mi var sevdâ-yı zülfünle perîşân olmaya
Zülfün ucından kesilse baş asılsa dâra dil
Çekmeye aslâ elem kat’â perîşân olmaya
Gülşen-i ‘âlemde el çek ol güzelden kim gönül
Serv gibi ser-firâz u pâk-dâmân olmaya
Yok yire çekme emek râz-ı dehânın bilmege
İhtimâm itme ana ki anda imkân olmaya
Câmiyâ vuslat muhâl oldı bunı bildüm temâm
Bulmaya fürkat nihâyet hecre pâyân olmaya
(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 453.)
Gazel
Görmedük gurre-i ebrûnı meh-i garrâda
Bulmaduk şevk-ı ruhun mihr-i cihân-ârâda
Biz ne keyfiyyet ile mey diyelüm la’lüne kim
Neş’e-i câm-ı lebün hâleti yok sahbâda
Nâfe-i zülfün hevesi gonce-femün fikriyle
Geçirür yok yire ‘ömrini kuru sevdâda
Görinür âyîne-i rûyine bakdıkca dilâ
Ol perî-çihre bize sûret-i istingâda
Câmi’yâ istemezin kılmasun âzâd beni
Bes durur bana kulum dimege ol beg-zâde
(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 254-55.)
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
8 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Ölüm Yılı | Görüntüle |
9 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Ölüm Yılı | Görüntüle |
10 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Meslek | Görüntüle |
11 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
12 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Meslek | Görüntüle |
13 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
14 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
15 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
16 | AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullu | d. ? - ö. 1899 | Madde Adı | Görüntüle |
17 | HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendi | d. ? - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
18 | RÛHÎ (Müftî-zâde) | d. 1505/06 - ö. 1521/22 | Madde Adı | Görüntüle |