CÂMÎ, CÂMÎ BEY

(d. ?/? - ö. ?/?)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

İstanbul’da doğdu. Davudpaşa Mahallesi’ndendir. II. Selim’in şehzadeliği sırasında onun maiyetine katıldı. II. Selim padişah olunca Câmî de ona atmacacıbaşı oldu. Hasan Çelebi, Câmî’nin bazı ağalıklarda bulunduktan sonra Mısır’a sancak beyi olduğunu belirtir (Sungurhan 2009: 202). Ancak Sadeddin Nüzhet Ergun, Hasan Çelebi’inin yanlışlıkla Câmî’nin Mısır’a gittiği bilgisini verdiğini belirttikten sonra, Câmî’nin Mısır’a gittiğini söyleyen Gelibolulu Âlî ve Riyazî’yi de Hasan Çelebi’nin yanılttığı görüşündedir (1936: 896). Câmî’nin Mısır’da bulunduğunun belirtilmesinden dolayı şair, kendisiyle aynı yüzyılda yaşayan ve Mısır’da bulunan Gelibolulu Câmî ile karıştırılmıştır. Ölüm tarihi hakkında elde herhangi bir bilgi bulunmamaktadır.

Kaynaklarda Câmî’nin herhangi bir eserinin olup olmadığı hakkında bilgi verilmemiştir. Gelibolulu Âlî, dinlenebilecek kadar az şiirinin olduğunu söylemektedir (İsen 1994: 298). Ahdî, Câmî’nin yazdığı parlak gazellerle Anadolu’da “Câmî-i Sânî” unvanıyla anılmasının yerinde olacağını (Solmaz 2005: 254) söyleyerek ondan övgüyle bahseder.

Kaynakça

Akbayar, Nuri (hzl.) (1998). Mehmed Süreyya, Sicill-i Osmânî (Yâhud Tezkîre-i Meşâhir-i Osmânî). C. 2. İstanbul: Kültür Bakanlığı-Tarih Vakfı Ortak Yay.

Ergun, Sadettin Nüzhet (1936). Türk Şairleri. C. 2. İstanbul.

İpekten, Halûk, Mustafa İsen, Recep Toparlı, Naci Okçu ve Turgut Karabey (1998). Tezkirelere Göre Divan Edebiyatı İsimler Sözlüğü. Ankara: KTB Yay.

İsen, Mustafa (hzl.) (1994). Gelibolulu Âlî, Künhü’l-Ahbâr’ın Tezkire Kısmı. Ankara: Akçağ Yay.

Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay.

Kurnaz, Cemal ve Mustafa Tatcı (hzl.) (2001). Mehmet Nâil Tuman, Tuhfe-i NâilîDîvân Şâirlerinin Muhtasar Biyografileri. C.I. Ankara: Bizim Büro Yay.

Riyâzî, Riyâzu’ş-Şu’arâ. Milli Kütüphane Yazmalar Koleksiyonu, 06 Hk 1275. vr. 30b.

Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay.

Sungurhan Eyduran, Aysun (hzl.) (2008). Beyânî, Tezkîretü’ş-Şu’arâ. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83502/beyani----tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].

Sungurhan Eyduran, Aysun  (hzl.) (2009). Kınalı-zâde Hasan Çelebi, Tezkîretü’ş-Şu’arâ, Tenkitli Metin B. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/belge/1-83504/kinalizade-hasan-celebi---tezkiretus-suara.html [erişim tarihi: 01.02.2014].

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
Yayın Tarihi: 26.02.2014
Güncelleme Tarihi: 05.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Gazel

Cân mı vardur âteş-i ‘ışkunla sûzân olmaya

Dil mi var sevdâ-yı zülfünle perîşân olmaya

Zülfün ucından kesilse baş asılsa dâra dil

Çekmeye aslâ elem kat’â perîşân olmaya

Gülşen-i ‘âlemde el çek ol güzelden kim gönül

Serv gibi ser-firâz u pâk-dâmân olmaya

Yok yire çekme emek râz-ı dehânın bilmege

İhtimâm itme ana ki anda imkân olmaya

Câmiyâ vuslat muhâl oldı bunı bildüm temâm

Bulmaya fürkat nihâyet hecre pâyân olmaya

(Kılıç, Filiz (hzl.) (2010). Âşık Çelebi, Meşâ’irü’ş-Şu’arâ-İnceleme-Metin. C. 1. İstanbul: İstanbul Araştırmaları Enstitüsü Yay. 453.)

Gazel

Görmedük gurre-i ebrûnı meh-i garrâda

Bulmaduk şevk-ı ruhun mihr-i cihân-ârâda

Biz ne keyfiyyet ile mey diyelüm la’lüne kim

Neş’e-i câm-ı lebün hâleti yok sahbâda

Nâfe-i zülfün hevesi gonce-femün fikriyle

Geçirür yok yire ‘ömrini kuru sevdâda

Görinür âyîne-i rûyine bakdıkca dilâ

Ol perî-çihre bize sûret-i istingâda

Câmi’yâ istemezin kılmasun âzâd beni

Bes durur bana kulum dimege ol beg-zâde

(Solmaz, Süleyman (hzl.) (2005). Ahdî, Gülşen-i Şu’arâ (İnceleme-Metin). Ankara: AKM Yay. 254-55.)


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899Doğum YeriGörüntüle
2HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22Doğum YeriGörüntüle
4AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899Doğum YılıGörüntüle
5HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22Doğum YılıGörüntüle
7AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899Ölüm YılıGörüntüle
8HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22Ölüm YılıGörüntüle
10AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899MeslekGörüntüle
11HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
12RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22MeslekGörüntüle
13AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16AHMED HAMDULLAH EFENDİ, İstanbullud. ? - ö. 1899Madde AdıGörüntüle
17HÂLÎ, Ahmed Hâlî Efendid. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle
18RÛHÎ (Müftî-zâde)d. 1505/06 - ö. 1521/22Madde AdıGörüntüle