Madde Detay

Topal Osman Paşazâde Râtib Ahmed Paşa’nın oğludur. Asıl adı Ahmed Câvîd’di. Enderun’da yetişip Sultan III. Selim (ö. 1223/1808)'in 1203/1789 yılında tahta çıkmasıyla Saray’da mâbeynci oldu. Bu yüzden Mâbeynci Ahmed Câvîd Bey olarak tanındı. 1204/1790 yılında vefat etti. Sicill-i Osmanî (Akbayar 1996: 385)’ye göre gönül adamıydı.

Eserlerine dair bir bilgi bulunmamaktadır. Tayyârzâde Atâ (Arslan 2010: 423-424)’da yer alan bir gazelinden hareketle klasik şiirin klişe ve mecazlarına hâkim olduğu anlaşılmaktadır.

Akbayar, Nuri (hzl.) (1996). Mehmed Süreyyâ Sicill-i Osmanî, C. 2. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yay. 385.

Arslan, Mehmet (hzl.) (2010). Tayyâr-zâde Atâ Osmanlı Tarihi, Târîh-i Enderûn. C. 4. İstanbul: Kitabevi Yay. 423-424.

Beydilli, Kemal (2009). “Selim III”. İslam Ansiklopedisi. C. 36. İstanbul: TDV Yay. 420-425.

Kurnaz, Cemâl ve Mustafa Tatçı (hzl.) (2001). Mehmed Nâil Tuman, Tuhfe-i Nâilî, Divan Şairlerinin Muhtasar Biyografileri. C. I-II. Ankara: Bizim Büro Yay. 146.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2002). “Câvid”. C. 2. Ankara: AKM Yay. 401.

Nev-hilâlim arz-ı hüsn itdikçe meh-rûlarla sen

Mâh-tâbı pîç ü tâba koydun ebrûlarla sen

Serv dâmen-keş olur izhâr-ı reftâr itmeden

Su gibi akdıkça bâga kadd-i dil-cûlarla sen

Tercemân-ı şîve-i gamzen olur ebrûların

Güft-gûya başlasan çeşm-i sühan-gûlarla sen

Eyledin baştarda-i aşka dili bend ü esîr

Ey Cezâyir âfeti ol sîm bâzûlarla sen

Çeşm-i bülbülden uçar reng-i hayâl-i şevk-i gül

Bâga gitsen ol izârı verd-i hoş-bûlarla sen

Âfitâbı burc-ı akrebde sanur seyr eyleyen

Hem-nişîn oldukça ol agyâr-ı bed-hûlarla sen

Söyle Câvîd'i neden ey nûr-ı ‘ayn-ı Mevlevî

Döndürürsün dergeh-i şevkinde yâ hûlarla sen

(Arslan, Mehmet (hzl.) (2010). Tayyâr-zâde Atâ Osmanlı Tarihi, Târîh-i Enderûn. C. 4. İstanbul: Kitabevi Yay. 423-424.)