Madde Detay
ÇELEBİ, Dursun Çelebi
(d. 01.03.1952 / ö. -)
Saz Eğitmeni
(Âşık / 20. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4
Asıl adı Dursun Çelebi olan âşık, 1 Mart 1952'de Erzurum’un Oltu ilçesinin Tutmaç köyünde yoksul bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiştir. Babasının bedensel engelli olmasından dolayı ailesine bakmak zorunda kalan Ozan Çelebi, okula devam edemez, köyde çobanlık yaparak ve oltu taşından yaptığı tespihleri satarak ailesinin geçimini temin etmeye çalışır. Ozan, 1972-1974 yılları arasında Bornova ve Gelibolu’da vatani görevini tamamladıktan sonra 1975'te Hollanda’nın Venlo kentine turist olarak gider ve daha sonra burada işçi olarak çalışmaya başlar. 1980'de ailesini ve çocuklarını Venlo şehrine götürerek Hollanda’ya yerleşen Ozan Çelebi, beş yıl Venlo’da değişik fabrikalarda işçi olarak çalışır. 1979'da ülser hastalığı nedeniyle ameliyat olan ve bu ameliyattan sonra bir türlü sağlığına kavuşamayan ozanın, hastalıktan dolayı sırtında kamburlaşma oluşur. Evli ve üç çocuk babası olan Ozan Çelebi, emekli olup Hollanda’nın Roermond şehrinde kendisine ait "Kültür Evi"nde Türk öğrencilere saz dersleri vererek yaşamını sürdürmektedir (Irmak 2017: 250).
Ozan Çelebi’nin ozanlık geleneğine ilgi duyması, köylerine gelen dervişlerin söylediği ilahilerden ve zikirlerden çok etkilenmesiyle başlar. Âşık Sümmâni’nin torunu Âşık Hüseyin Sümmanioğlu'ndan saz çalmayı, ustası kabul ettiği Âşık Reyhanî'den ozanlık geleneğinin inceliklerini öğrenen ve "Çelebi" mahlasını alan Ozan, atışma yapabilen, irticalen şiir söyleyebilen, lebdeğmez yapabilen kısacası bir âşıkta bulunması gereken özelliklerin hepsini taşıyan bir sanatkârdır. . Çırak olarak Ömer Kadan ve Mehmet Seyyahi’yi yetiştiren Ozan Çelebi, Almanya’da Türk İslam Birliği’nin düzenlediği İkinci Avrupa Âşıklar Bayramında birincilik ödülü alır. Ayrıca Almanya, Hollanda, Belçika, Fransa, İngiltere gibi birçok Avrupa ülkesinde konserler verir. Çeşitli televizyon ve radyo programlarına da katılan Ozan Çelebi'nin verdiği bilgiye göre 26 Nisan 2018 tarihinde Türk Hollanda toplumlarının kaynaşmasına sunduğu katkıdan dolayı kendisine Hollanda Kraliyet ödülü verilmiştir (Çelebi 2018). Bugüne kadar 700 kadar şiir yazan Ozan Çelebi'nin bu şiirlerinden 119 tanesi ozanın kendisi tarafından bestelenir ve ozan, 10 adet türkü kaseti çıkarır. Ozan Çelebi'nin 160 şiirinin yer aldığı “Bir Gurbet Şairi Ozan Dursun Çelebi Hayatı ve Şiirleri” adlı bir kitap Mustafa Atasever tarafından yayımlanır. Şiirlerinde vatan hasreti, aşk, ayrılık, ölüm, göç, gurbet, tabiat, tasavvuf, millî birlik ve Avrupa’da yaşayan Türklerin sorunları gibi birçok temayı işleyen Ozan Çelebi, yıllarca Avrupa’da yaşayan vatandaşlarımızın asimile olmamaları ve millî benliklerini unutmamaları için bir ozan olarak üzerine düşen görevi yerine getirmeye çalışmaktadır. Ona göre ozanlık, Türk kültüründe nesiller boyu devam eden bir “aktarma köprüsü”dür. Uzun yıllar saz dersleri vererek birçok öğrenci yetiştiren ozan, bu dersler sayesinde ozanlık geleneğini gelecek kuşaklara aktarmaktadır (Irmak 2017: 250-251). Bu bakımdan Ozan Çelebi, Batı Avrupa Türk âşıklık geleneği içinde önemli bir yere sahiptir.
Kaynakça
Atasever, Mustafa (1999). Bir Gurbet Şairi Ozan Dursun Çelebi Hayatı ve Şiirleri. İstanbul: Kaplan Ofset.
Dursun Çelebi, 66 yaşında, Erzurum doğumlu, ilkokul mezunu, emekli [Yılmaz Irmak tarafından 15.10.2018 tarihinde sosyal medya üzerinden yapılan görüşmenin kaydı].
Irmak, Yılmaz (2017). "Batı Avrupa Türk Âşıklık Geleneği’nde Erzurumlu Ozan Çelebi ve Şiirleri". Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi. 7 (14): 245-266.
Madde Yazım Bilgileri
Yazar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YILMAZ IRMAKYayın Tarihi: 19.11.2018Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Yayın Tarihi: 19.11.2018Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020
İlişkili Maddeler
İlişkili Maddeler
Sn. | Madde Adı | D.Tarihi / Ö.Tarihi | Benzerlik | İncele |
---|---|---|---|---|
1 | BAKİOĞLU, Mütalip Koç | d. 02.04.1962 - ö. ? | Doğum Yeri | Görüntüle |
2 | SIDKÎ, Osman Efendi | d. ? - ö. 1822 | Doğum Yeri | Görüntüle |
3 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Doğum Yeri | Görüntüle |
4 | BAKİOĞLU, Mütalip Koç | d. 02.04.1962 - ö. ? | Doğum Yılı | Görüntüle |
5 | SIDKÎ, Osman Efendi | d. ? - ö. 1822 | Doğum Yılı | Görüntüle |
6 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Doğum Yılı | Görüntüle |
7 | BAKİOĞLU, Mütalip Koç | d. 02.04.1962 - ö. ? | Meslek | Görüntüle |
8 | SIDKÎ, Osman Efendi | d. ? - ö. 1822 | Meslek | Görüntüle |
9 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Meslek | Görüntüle |
10 | BAKİOĞLU, Mütalip Koç | d. 02.04.1962 - ö. ? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
11 | SIDKÎ, Osman Efendi | d. ? - ö. 1822 | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
12 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Alan/Yüzyıl/Saha | Görüntüle |
13 | BAKİOĞLU, Mütalip Koç | d. 02.04.1962 - ö. ? | Madde Adı | Görüntüle |
14 | SIDKÎ, Osman Efendi | d. ? - ö. 1822 | Madde Adı | Görüntüle |
15 | PENAHOV, Penah Eleskeroğlu | d. 1926 - ö. 1978-1979? | Madde Adı | Görüntüle |