DALIŞMAN

(d. ?/? - ö. ?/?)
Âşık
(Âşık / 16. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı bilinmeyen âşık, şiirinde Dalışman mahlasını kullanmıştır. 16. asırda yaşadığı tespit edilen şair, Garp Ocakları'na mensup yeniçeri âşıklarındandır. Bilinen tek şiiri İtalyan Türkolog Ettore Rossi tarafından yayımlanmıştır. Hayatı hakkında yeterli bilgi yoktur. Bilinen tek şiirinin son dörtlüğü şöyledir: “Dalışman der, Reis Paşa biz n’olduk /Kıyıda gezerken ummana daldık /N’ola koyun isel, kurbana geldik /Çatalım yoldaşlar kadırgalara” (TDEA 1977: 187). Vasfi Mahir Kocatürk ise, bu şiirin Vatikan kitaplığındaki yazmalar içinden çıkarılarak Ettore Rossi tarafından yayımlandığını, yazarı olan Dalışman mahlaslı şairin, Oğuz Ali’nin arkadaşlarından olduğunun anlaşıldığını belirtir. Bu şiir, Oğuz Ali’nin iki şiiri ile birlikte, ruh ve konu bakımından bir bütün teşkil etmektedir. Bunların hepsinin Oğuz Ali tarafından yazılmış bir destandan parçalar olması ihtimali de vardır (1963: 25). Şükrü Elçin ise bu şiiri “Türkî” başlığı altında yer vermiştir (Elçin 1988: 8). Dalışman’ın ne zaman ve nerede doğduğu hakkındaki bilinmezlik ölümü için de geçerlidir. 

Kaynakça

Elçin, Şükrü (1988). Akdeniz’de ve Cezayir’de Türk Halk Şâirleri. Ankara: Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü.

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası.

“Dalışman” (1977). Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi C. 2. İstanbul: Dergâh Yay. 187.


Madde Yazım Bilgileri

Yazar: ARAŞ. GÖR. EMİNE ÇAKIR
Yayın Tarihi: 05.12.2014
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

Eserlerinden Örnekler

Türkü

Gelin, çektirelim karşı varalım

Ne gemiler ise haber alalım

Ya başı verelim ya baş alalım

Çatalım, yoldaşlar, kadırgalara!

 

Avente deyip çektirir gemiler

Kürekçisin dövüp karnı gömüler (gümüler)

Toplar atıldıkça, deniz iniler

Çatalım, yoldaşlar, kadırgalara!

 

Bir kaliyetanın heybeti nola

İki korsan kâfir gemisin ala!

Gerçek erenlerin himmeti bile

Çatalım, yoldaşlar, kadırgalara!

 

Arap sen kolayın söyleme

Yiğidi yeğili melûl eyleme

Sultan Seyyid Gazi himmeti ile

Çatalım, yoldaşlar, kadırgamara!

 

Dalışman der: Reis Paşa! Biz n’olduk,

Kıyıda gezerken ummana daldık

N’ola koyun isek, kurbana geldik

Çatalım, yoldaşlar, kadırgamara! 

Kocatürk, Vasfi Mahir (1963). Saz Şiiri Antolojisi. Ankara: Ayyıldız Matbaası. 25.