DERVİŞ ALİ

(d. 1856/1860? / ö. ?)
?
(Tekke / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Şiirlerinden hareketle Cahit Öztelli, Derviş Ali'nin Sivas Şarkışla'nın Sarıöküz köyünde 1856 veya 1860 yıllarında doğduğundan söz etmektedir. Bir şiirinde de 1897 yılında sağ olduğu anlaşılmaktadır. Bu konuda yapılan incelemeler sırasında yöre halkından Derviş Ali’nin Şarkışla’nın Akkışla bucağına bağlı Hocabey toprakları içinde kalan, bugün harabe olan Sarıöküz köyünden olduğunu, daha sonra Yozgat’ın Akdağmadeni ilçesine bağlı Bozhöyük köyüne gidip ömrünü orada sürdürdüğü öğrenilmiştir. Hatta soyundan gelenlere Derviş Aligil denildiği ve soyadlarının Türker olduğu söylenmektedir. Bunu Böz Hüyüklü olan ve Beyyurdu köyünde eğitmenlik yapan Ali Şanlıer de doğrulamıştır. Bunun yanında onun Amasya, Mecitözü ve Merzifon’a da giderek oradaki halka Alevi inancı doğrultusunda fikirler verdiği şiirler okuduğu söylenmektedir. Hacı Bektaş evladından Feyzullah Çelebi’yi mürşit olarak bilmiştir (Kaya 2009: 80).

Hemen hemen bütün şiirlerinde Alevi inancına ve görüşlerine (On İki İmam, Muhammed, Ali, Hacı Bektaş, Hızır Baba...) yer vermiştir. Kimi şiirlerinde teknik yönden ayaklarında kusur varsa da konuyu ele alış ve işleyiş yönünden oldukça başarılı biridir. Büyük ihtimalle saz çaldığı söylenebilir. II. Mahmut zamanında tekkelerin kapatılması üzerine bundan büyük üzüntü duymuş, bunun tekrar ihya edilmesi umuduyla Şah’ın yollarını gözlemiştir. Şiirlerinde Derviş veya Derviş Ali mahlasını kullanmış olup dili sadedir (Kaya 2009: 80). Sosyal ve kişisel eleştirilerle dolu, eğitsel kurallar içeren koşma tarzında yazdığı şiirler yanında, din dışı doğa güzelliklerini yansıtan şiirleri de vardır. Coşkulu olmasının yanı sıra sade bir söyleyişi var. İnançlarını ve sevgisini basite düşmeden yalın bir dille söylemiştir. Dönemine göre duru bir dil kullanır. Şiirleri kitap hâlinde yayımlanmamıştır.

Kaynakça

Kaya, Doğan (2009). Sivas Halk Şairleri II. Sivas: Sivas Valiliği İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: GAMZE İLBİLGE OFLU
Yayın Tarihi: 11.04.2019
Güncelleme Tarihi: 06.12.2020

İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1CEVDET, Cevdet Ülgerd. 1950 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
2LEYLA, Leyla Şimşekd. 1954 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
3EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4CEVDET, Cevdet Ülgerd. 1950 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
5LEYLA, Leyla Şimşekd. 1954 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
6EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7CEVDET, Cevdet Ülgerd. 1950 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
8LEYLA, Leyla Şimşekd. 1954 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
9EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10CEVDET, Cevdet Ülgerd. 1950 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
11LEYLA, Leyla Şimşekd. 1954 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
12EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
13CEVDET, Cevdet Ülgerd. 1950 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
14LEYLA, Leyla Şimşekd. 1954 - ö. ?Madde AdıGörüntüle
15EFKÂRÎ, Ali Demird. 1935 - ö. ?Madde AdıGörüntüle