DİLSÛZ, Mehemmed Emîn

(d. ?/? - ö. ?/19. yy.)
divan şairi
(Divan/Yazılı Edebiyat / 19. Yüzyıl / Anadolu-Osmanlı-Türkiye)
ISBN: 978-9944-237-86-4

Asıl adı Mehemmed Emîn Tebrîzî'dir. Dilsûz şiirlerinde kullandığı mahlasıdır. Tebriz'de doğdu. Yoksul bir ailenin çocuğu olduğu için çocukluğu çok zor şartlarda geçti. Hicve eğilimi olması biraz da bu sebepledir. Medresede hocalık yaptığı için "Üstâd" sanıyla tanındı. Ufak çapta ticaretle uğraştı. Ölüm yeri ve ölüm tarihi bilinmemekle beraber Tebriz'de vefat ettiği tahmin edilmektedir.

Bilinen tek eseri Dîvân'ıdır. Farsça ve Türkçe manzumelerden oluşan bu Dîvân Tebriz'de defalarca basılmıştır. Dîvân'ı Hz. Ali için yazdığı Farsça bir kasideyle başlar. Hz. Muhammed ve Hz. Ali için yazdığı Türkçe kasidelerle devam eder ki bu kasideler en güzel manzumelerindendir. Daha sonra Kerbelâ Vak'ası için yazılmış nevha ve sînezenler gelir. Ardından Türkçe gazeller, muhammesler, sâkînâme, medhnâme ve rubâ'îler yer alır. Şiirleri hiciv ağırlıklıdır. Özellikle devrin şeyhülislamına "buğda" hakkında yazdığı hicviyesi ile muhammes şeklindeki Esnaftan Şikayet adlı hicviyesi çok ünlüdür. Şeyhülislama yazdığı hicviyeye daha sonra Seyyid Azim Şirvânî aslından daha güzel bir nazire yazmıştır.

Kaynakça

Türk Dili ve Edebiyatı Ansiklopedisi (1977). "Dilsûz, Mehemmed Emin Tebrîzî". C. II. İstanbul: Dergah Yay.

Türk Dünyası Edebiyatçıları Ansiklopedisi (2003). "Dilsûz". Ankara: AKM Yay.

Madde Yazım Bilgileri

Yazar: PROF. DR. MEHMET ARSLAN
Yayın Tarihi: 10.06.2014
Güncelleme Tarihi: 02.12.2020

Eserlerinden Örnekler


İlişkili Maddeler

Sn.Madde AdıD.Tarihi / Ö.TarihiBenzerlikİncele
1ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Doğum YeriGörüntüle
2YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıDoğum YeriGörüntüle
3AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?Doğum YeriGörüntüle
4ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Doğum YılıGörüntüle
5YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıDoğum YılıGörüntüle
6AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?Doğum YılıGörüntüle
7ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Ölüm YılıGörüntüle
8YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıÖlüm YılıGörüntüle
9AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?Ölüm YılıGörüntüle
10ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40MeslekGörüntüle
11YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıMeslekGörüntüle
12AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?MeslekGörüntüle
13ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
14YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıAlan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
15AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?Alan/Yüzyıl/SahaGörüntüle
16ŞÂH KÂSIMd. ? - ö. 1539-40Madde AdıGörüntüle
17YÛSUF/MUHLİS, Yûsuf Efendid. ? - ö. 1861-1876 arasıMadde AdıGörüntüle
18AHMED FAKÎHd. ? - ö. ?Madde AdıGörüntüle